آموزش گام‌به‌گام تنظیمات سرور ایمیل (در دایرکت ادمین و سی‌پنل)

اگر هاست‌تان را با کنترل‌پنل‌های سی‌پنل و دایرکت ادمین مدیریت می‌کنید و می‌خواهید یک زیرساخت امن و پایدار برای ارسال و دریافت ایمیل‌هایتان بسازید، حتماً این مقاله را بخوانید.

در مقالۀ پیش رو، به‌صورت قدم‌به‌قدم، تنظیمات سرور ایمیل را در این دو کنترل‌پنل آموزش دهیم. با ما همراه باشید!

راهنمای تنظیمات سرور ایمیل در سی‌پنل

راه‌اندازی یک سرویس ایمیل حرفه‌ای، با ساخت یک اکانت ساده تمام نمی‌شود! اگر سرور ایمیل به‌درستی تنظیم و پیکربندی نشود، مشکلاتی مثل نرسیدن ایمیل به مقصد، اسپم شدن پیام‌ها، یا مسائل امنیتی در کمین شماست.

کنترل‌پنل سی‌پنل یکی از محبوب‌ترین ابزارهای مدیریت هاست است که امکانات متنوعی برای پیکربندی سرویس ایمیل ارائه می‌دهد. در ادامه، مراحل راه‌اندازی و تنظیم صحیح سرور ایمیل در سی‌پنل را بررسی می‌کنیم.

قدم اول: ایجاد حساب ایمیل در cPanel

برای شروع استفاده از سرویس ایمیل، ابتدا باید یک حساب ایمیل بسازید.

برای این منظور مراحل زیر را طی کنید:

• وارد سی‌پنل شوید. (اگر با نحوه ورود به cPanel آشنایی ندارید، مقالۀ «آموزش ورود به سی پنل (با ۴ روش مختلف)» را بخوانید.)
• به بخش Email Accounts بروید و از سمت راست روی گزینه Create کلیک کنید.

• دامنه مورد نظرتان را انتخاب کنید و نام کاربری‌ای که می‌خواهید در ایمیل‌تان نمایش داده شود (مثلاً info) را وارد نمایید؛ سپس یک رمز عبور قوی تنظیم کنید یا از گزینه Generate Password استفاده کنید.
• در صورت نیاز، فضای اختصاص‌یافته برای ایمیل را مشخص کنید.
• در نهایت روی Create کلیک کنید تا حساب ایمیل‌تان ایجاد شود.

💡نکته: شما می‌توانید مقدار فضایی که به هر آدرس ایمیل اختصاص داده می‌شود (Quota) را هم مشخص کنید؛ ولی یادتان باشد که در نهایت همه ایمیل‌ها روی هاست شما ذخیره می‌شوند و اگر فضای زیادی به ایمیل‌ها اختصاص دهید یا چندتا ایمیل مختلف داشته باشید، فضای هاست‌تان سریع‌تر اشغال می‌شود و ممکن است سرعت سایت‌تان را پایین بیاورد؛ مخصوصاً اگر از هاست اشتراکی استفاده کنید.

معمولاً فضایی از ۵۰۰ مگابایت تا ۱ گیگ برای ایمیل‌ها کفایت می‌کند؛ ولی اگر به فضای بیشتری نیاز دارید، پیشنهاد می‌کنیم از هاست ایمیل در کنار سرویس اصلی میزبانی‌تان استفاده کنید. (اگر نمی‌دانید هاست ایمیل چیست، نگاهی به مقاله لینک‌شده بیندازید.)

خرید هاست ایمیل

هاست ایمیل لیموهاست، راه‌حلی مطمئنی برای ارسال ایمیل به کاربران و استفاده از ظرفیت‌های بی‌نظیر بازاریابی ایمیلی است.

شروع قیمت از
۹۹۰ هزار تومان

مشاهدۀ پلن‌ها

حالا حساب ایمیل شما آماده است اما بدون تنظیم DNS و موارد امنیتی، ارسال و دریافت پایدار نخواهد بود. پس در گام بعد، به سراغ تنظیمات DNS می‌رویم.

قدم دوم: دسترسی به حساب ایمیل در سی‌پنل

حالا که آدرس ایمیل خود را اضافه و تنظیم کرده‌اید، می‌توانید از دو روش مختلف به آن دسترسی داشته باشید:

• استفاده از نرم‌افزار مدیریت ایمیل (Mail Client)
• استفاده از Webmail (وب‌میل)

از روش اول شروع می‌کنیم، چون در بلندمدت کاربردی‌تر است.

۱) اتصال ایمیل سی‌پنل به نرم‌افزار Mail Client

در سی‌پنل، دوباره به بخش Email بروید و روی گزینه Email Accounts کلیک کنید. در اینجا لیستی از آدرس‌های ایمیل را مشاهده می‌کنید. برای دسترسی به هرکدام، روی «Access Webmail یا Connected Devices» کنار آدرس کلیک کنید تا اطلاعات لازم برای اتصال را ببینید.

این اطلاعات معمولاً شامل آدرس سرور دریافتی (IMAP یا POP3) و سرور ارسالی (SMTP) است. پیشنهاد می‌کنیم از اتصال امن با استفاده از SSL یا TLS استفاده کنید:

• IMAP: پورت ۹۹۳ (با SSL)
• POP3: پورت ۹۹۵ (با SSL)
• SMTP: پورت ۴۶۵ یا ۵۸۷ (با SSL/TLS)

نام کاربری باید آدرس کامل ایمیل باشد و رمز عبور نیز همان رمز حساب ایمیل است.

سپس بخش «Mail Client Automatic Configuration Script» را پیدا کنید.

در این قسمت، گزینه‌هایی برای دستگاه‌ها و نرم‌افزارهای مختلف خواهید دید که لینک‌های مفیدی هم دارند. پیشنهاد می‌کنیم روی گزینه‌ای که با دستگاه شما همخوانی دارد کلیک کنید.

اگر دستگاه‌تان در لیست نبود، به بخش پایین‌تر یعنی «»Mail Client Manual Settings بروید. در این بخش اطلاعات لازم برای پیکربندی دستی ایمیل روی دستگاه‌تان وجود دارد.

پیشنهاد خواندن: در صورتی که می‌خواهید ایمیل‌های هاست خود را از طریق Gmail مدیریت کنید، در مقالۀ «آموزش اتصال ایمیل هاست به جیمیل» به زبانی ساده توضیح داده‌‌‌ایم.

۲) دسترسی به ایمیل از طریق Webmail

روش دوم برای دسترسی به ایمیل، استفاده از وب‌میل است که بسیار ساده است.

وارد بخش Email > Email Accounts در کنترل‌پنل شوید. اینجا می‌توانید روی Access Email یا Check Email کلیک کنید. سیستم از شما می‌خواهد که یکی از سرویس‌دهنده‌های وب‌میل مثل Roundcube یا Horde را انتخاب کنید. ما پیشنهاد می‌کنیم Roundcube را انتخاب کنید چون رابط کاربری ساده‌تری دارد.

همچنین می‌توانید مستقیماً از طریق آدرس زیر وارد وب‌میل شوید:

https://YOURDOMAIN.com/webmail.

قدم سوم: تنظیمات DNS برای ایمیل

تنظیم درست رکوردهای DNS نقش کلیدی در عملکرد صحیح ایمیل دارد. در سی‌پنل، رکوردهای زیر باید به‌درستی تنظیم شوند:

• MX Record (Mail Exchanger): مشخص می‌کند ایمیل‌ها به کدام سرور ارسال شوند. باید به دامنه‌ای اشاره کند که میل‌سرور روی آن فعال است.
• SPF Record (Sender Policy Framework): جلوگیری از جعل آدرس فرستنده. رکورد SPF معمولاً چیزی شبیه به این است:

v=spf1 +a +mx +ip4:your-server-ip ~all

• DKIM Record (DomainKeys Identified Mail): احراز هویت ایمیل از طریق امضاهای دیجیتال. در سی‌پنل معمولاً به‌صورت خودکار فعال می‌شود، ولی باید از طریق Email Deliverability بررسی شود.
• DMARC Record: کنترل نحوه برخورد با ایمیل‌هایی که SPF یا DKIM را پاس نمی‌کنند.

برای بررسی و افزودن این رکوردها، وارد بخش Zone Editor در سی‌پنل شوید و رکوردها را مطابق مستندات سرویس‌دهنده تنظیم نمایید.

برای اطلاعات دقیق‌تر درباره تنظیمات اولیه ایمیل در سی پنل و نحوه فعال‌سازی SPF، DKIM و سایر رکوردها، مستندات MagicSpam دربارۀ پیکربندی ایمیل در cPanel راهنمای خوبی محسوب می‌شود.

تا اینجا زیرساخت ایمیل به‌درستی تعریف شده است. در ادامه، با روش‌های جلوگیری از اسپم آشنا می‌شویم.

قدم چهارم: ویرایش یا حذف حساب‌های ایمیل

ویرایش یا حذف حساب‌های ایمیل در سی‌پنل ساده است. فقط باید به بخش Email Accounts بروید و لیست اکانت‌ها را ببینید. مقابل هر اکانت، روی Manage یا Remove کلیک کنید. در ادامه می‌توانید به گزینه حذف دسترسی داشته باشید و آدرس ایمیل موردنظر را پاک کنید.

قدم پنجم: جلوگیری از اسپم ایمیل در سی‌پنل

یکی از چالش‌های جدی در مدیریت سرور ایمیل، اسپم شدن پیام‌های ارسالی یا دریافت حجم بالای ایمیل‌های ناخواسته است. سی‌پنل ابزارهایی برای کنترل این موضوع فراهم کرده است.

برای دسترسی به این تنظیمات:

• به بخش Email > Spam Filters بروید.
• فیلتر اسپم به‌طور پیش‌فرض فعال است و نمی‌توان آن را غیرفعال کرد که نکته مثبتی است.
• گزینه Automatically Delete New Spam را پیشنهاد می‌کنیم غیرفعال کنید تا اگر ایمیل مهمی به‌اشتباه اسپم تشخیص داده شد، از دست نرود.
• گزینه Move New Spam to a Separate Folder (Spam Box) را فعال نگه دارید تا ایمیل‌های مشکوک در پوشه جداگانه‌ای ذخیره شوند.
• در نهایت، در بخش Additional Configurations می‌توانید ایمیل‌های خاصی را در لیست سفید (Whitelist) یا سیاه (Blacklist) قرار دهید.

توجه: در صورتی که ایمیل‌های شما همچنان به پوشه اسپم می‌روند، بهتر است بررسی کنید که آیا IP سرور در بلک‌لیست قرار دارد یا خیر. ابزارهایی مانند MXToolbox برای این منظور مناسب‌اند.

نکات امنیتی سرور ایمیل cPanel

حفظ امنیت سرور ایمیل، نه‌تنها برای جلوگیری از نفوذ، بلکه برای حفظ اعتبار دامنه و جلوگیری از اسپم شدن پیام‌ها ضروری است. در سی‌پنل به نکات زیر توجه کنید:

• استفاده از رمزهای قوی
• فعال‌سازی SSL برای همه اتصالات ایمیل
• بررسی لاگ‌های دسترسی و ارسال ایمیل
• استفاده از محدودیت‌های ارسال

با رعایت این موارد، می‌توانید یک سرور ایمیل امن و پایدار در سی‌پنل راه‌اندازی کنید. برای آشنایی بیشتر با نحوه فعال‌سازی گواهی SSL و تأثیر آن بر امنیت ایمیل‌ها، می‌توانید مقالۀ «آموزش نصب ssl در سی پنل و دایرکت ادمین» را بخوانید.

در ادامه به سراغ تنظیمات ایمیل در دایرکت‌ادمین خواهیم رفت.

راهنمای تنظیمات سرور ایمیل در دایرکت ادمین

دایرکت‌ادمین هم مانند سی‌پنل، ابزارهای کامل و انعطاف‌پذیری برای راه‌اندازی و مدیریت سرور ایمیل ارائه می‌دهد. در این بخش، مراحل اساسی تنظیم سرور ایمیل در Direct Admin، پیکربندی رکوردهای امنیتی مانند DMARC، راه‌اندازی ایمیل از راه دور و سایر تنظیمات پیشرفته را به‌صورت کامل بررسی خواهیم کرد.

قدم اول: مراحل راه‌اندازی ایمیل در دایرکت ادمین

برای ایجاد حساب ایمیل جدید، پس از ورود به دایرکت‌ادمین، از بخش Email Accounts گزینه “Create Mail Account” را انتخاب کنید. در صفحه باز شده، نام کاربری ایمیل، رمز عبور قوی، فضای اختصاص‌یافته و سایر تنظیمات را وارد نمایید.

پس از ساخت حساب، دایرکت‌ادمین به‌صورت خودکار تنظیمات اولیه DNS مانند رکوردهای MX، SPF و DKIM را نیز ایجاد می‌کند. با این حال، بررسی دستی این رکوردها از طریق DNS Management یا Email Accounts > Authentication پیشنهاد می‌شود تا از صحت پیکربندی اطمینان حاصل کنید.

اگر هیچ تجربه‌ای از کار با کنترل‌پنل DirectAdmin ندارید، دو مقالۀ ”«دایرکت ادمین چیست؟» را بخوانید.

در ادامه، برای ارتقاء امنیت و تحویل‌پذیری ایمیل‌ها، باید رکورد DMARC را نیز اضافه نمایید.

قدم دوم: اضافه کردن رکورد DMARC

برای کاهش احتمال جعل هویت ایمیل (Email Spoofing) و کنترل بهتر تحویل ایمیل، باید رکورد DMARC را به DNS دامنه خود اضافه کنید. برای این‌کار، وارد بخش DNS Management شوید و یک رکورد TXT با مشخصات زیر تعریف کنید:

• Name: _dmarc.yourdomain.com.
• Type: TXT
• Value (نمونه پیشنهادی):

v=DMARC1; p=quarantine; rua=mailto:[email protected]

در مثال بالا، ایمیل‌های نامعتبر به پوشه اسپم منتقل خواهند شد (p=quarantine) و گزارش‌های DMARC به آدرس تعیین‌شده ارسال می‌شوند. برای سیاست سخت‌گیرانه‌تر می‌توانید مقدار p=reject را جایگزین کنید.

توجه: پس از ثبت این رکورد، عملکرد آن را با ابزارهایی مانند dmarcian یا MXToolbox بررسی نمایید.

اکنون که رکوردهای امنیتی تنظیم شده‌اند، اگر قصد دارید ایمیل‌ها را از یک سرور خارجی مدیریت کنید، باید قابلیت ایمیل از راه دور را فعال نمایید.

قدم سوم: راه‌اندازی ایمیل از راه دور (Remote E-Mail)

دایرکت‌ادمین به شما این امکان را می‌دهد که تحویل ایمیل‌ها را به یک سرور خارجی منتقل کنید. این قابلیت زمانی مفید است که قصد استفاده از سرویس‌هایی مانند Gmail، Zoho Mail یا Mailgun را داشته باشید. برای این کار:

1. وارد DNS Management دامنه شوید.
2. رکورد MX فعلی را حذف کرده یا اولویت آن را تغییر دهید.
3. رکورد جدیدی از نوع MX اضافه کرده و دامنه مقصد (مثلاً limoo.zoho.com) را وارد کنید.
4. مطمئن شوید گزینه Use this server to handle my emails در بخش MX Records غیرفعال شده باشد.

با این تنظیمات، دایرکت‌ادمین تحویل ایمیل را به سرویس خارجی واگذار می‌کند، اما همچنان می‌توانید سایر عملکردهای ایمیل را مدیریت کنید.

پس از راه‌اندازی Remote E-Mail، برای ساده‌تر کردن اتصال کاربران به سرویس ایمیل، بهتر است قابلیت autodiscover را نیز فعال نمایید.

قدم چهارم: تنظیم خودکار لیست مخاطبان ایمیل (Autodiscover)

قابلیت Autodiscover در دایرکت‌ادمین به کاربران اجازه می‌دهد تا با وارد کردن تنها آدرس ایمیل و رمز عبور، به‌صورت خودکار به کلاینت ایمیل متصل شوند. این ویژگی به‌ویژه در سازمان‌ها با کاربران متعدد، زمان و خطای انسانی را به حداقل می‌رساند. برای فعال‌سازی این قابلیت:

1. اطمینان حاصل کنید رکوردهای DNS زیر برای دامنه شما تعریف شده‌اند:

• autodiscover.yourdomain.com → به IP سرور اشاره کند (A Record)
• _autodiscover._tcp.yourdomain.com → با مقدار مناسب به‌عنوان SRV Record

1. در فایل پیکربندی سرور ایمیل (Exim یا Dovecot)، باید تنظیمات autodiscover فعال باشد. اگر از قالب‌های سفارشی استفاده می‌کنید، بخش مربوط به autoconfig را اضافه یا بررسی نمایید.
2. همچنین فایل‌های autodiscover.xml و autoconfig.xml در مسیر مناسب (مانند /usr/local/directadmin/data/templates/custom) قرار بگیرند.

فعال‌سازی صحیح این ویژگی، تجربه کاربری را در اتصال به ایمیل بهبود می‌بخشد.

قدم پنجم: تنظیمات پیشرفته سرور ایمیل در دایرکت ادمین

برای کارایی بهتر، امنیت بالاتر و مدیریت دقیق‌تر، لازم است با تنظیمات پیشرفته Direct Admin آشنا شوید. برخی از مهم‌ترین این تنظیمات شامل موارد زیر است:

• Connection Limits: تعیین تعداد اتصالات هم‌زمان به سرور برای جلوگیری از سوءاستفاده.
• Rate Limiting: محدودسازی تعداد ایمیل‌های ارسالی در بازه زمانی مشخص.
• Greylisting: جلوگیری از دریافت اسپم با تأخیر در پذیرش ایمیل‌های اولیه از سرورهای ناشناس.
• BlockCracking: ابزار داخلی برای جلوگیری از ارسال اسپم توسط حساب‌های لو رفته.

برای دسترسی به این تنظیمات، وارد مسیر /etc/exim.conf یا پنل مدیریت دایرکت‌ادمین شوید و تغییرات مورد نظرتان را اعمال کنید. اگر از CustomBuild 2.0 استفاده می‌کنید، بسیاری از این گزینه‌ها از طریق رابط گرافیکی در دسترس هستند.

در نهایت، نگاهی به راهکارهای عیب‌یابی مشکلات رایج خواهیم انداخت.

عیب‌یابی و رفع مشکلات رایج ایمیل در دایرکت ادمین

در صورت بروز مشکل در ارسال یا دریافت ایمیل، بررسی چند مورد کلیدی می‌تواند به تشخیص سریع‌تر کمک کند:

1. وضعیت سرویس‌ها: از طریق بخش Service Monitor بررسی کنید که سرویس‌های Exim، Dovecot و SpamAssassin فعال باشند.
2. فایل‌های لاگ: مسیرهای /var/log/exim/mainlog و /var/log/maillog اطلاعات ارزشمندی درباره خطاهای احتمالی ارائه می‌دهند.
3. DNS Misconfiguration: بررسی رکوردهای MX، SPF، DKIM و DMARC در DNS.
4. بلاک شدن IP: اطمینان حاصل کنید که IP سرور شما در لیست‌های سیاه قرار ندارد.
5. ظرفیت دیسک: پر بودن فضای دیسک می‌تواند مانع دریافت ایمیل‌های جدید شود.

نکته: در بسیاری از موارد، ترکیبی از این بررسی‌ها می‌تواند مشکل را شناسایی و رفع کند. در صورت نیاز، استفاده از ابزارهای آنلاینی مانند MXToolbox یا Mail-Tester نیز مفید خواهد بود.

جمع‌بندی

راه‌اندازی ایمیل حرفه‌ای فقط ساخت یک اکانت ساده نیست. اگر تنظیمات DNS، رکوردهای امنیتی مثل SPF و DKIM، سیاست‌های ضداسپم و ارتباط کلاینت‌ها به‌درستی انجام نشوند، با مشکلاتی مثل ارسال نشدن ایمیل، اسپم شدن پیام‌ها یا حتی نفوذهای امنیتی مواجه می‌شوید.

سعی کردیم در این راهنما، نحوه تنظیمات سرور ایمیل را با جزئیات به شما توضیح بدهیم؛ با این حال اگر جایی از این آموزش برایتان مبهم بود یا نیاز به راهنمایی بیشتر داشتید برایمان بنویسید تا کمک‌تان کنیم.