امکان ندارد قبلاً با ایمیلهای تراکنشی برخورد نکرده باشید! همان ایمیلهای خودکاری که بعد از ثبتنام در یک سایت، درخواست بازیابی کلمۀ عبور، تکمیل سفارش خرید، درخواست کد تأیید و… برایتان ارسال میشوند و معمولاً هم خیلی سریع به دستتان میرسند.
درهرصورت، این مقاله را نوشتیم تا نگاهی موشکافانه به قضیه داشته باشیم و ببینیم ایمیل تراکنشی چیست.
بیایید با تعریف آن و انواعی که دارد، برویم سراغ اصل مطلب.
شروع قیمت از
۷۹۰ هزار تومان
ایمیل تراکنشی چیست و چه انواعی دارد؟
ایمیل تراکنشی، ایمیلهایی هستند که بهصورت خودکار و بهدنبال انجام تراکنش یا عملی خاص توسط بازدیدکنندگان از طرف سایت برای کاربران ارسال میشوند.
به بیان دیگر، وقتی بازدیدکنندهای تراکنش مالی روی سایت شما انجام میدهد یا فرایندی بهخصوص را آغاز میکند، ایمیلی تراکنشی برای او فرستاده میشود که بهنوعی تکمیلکنندۀ اقدام آن بازدیدکننده است.
یک مثال خیلی ساده از این نوع ایمیلها، پیامهای مربوط به تکمیل فرایند خرید هستند. اگر تجربۀ خرید اینترنتی داشته باشید (که مگر میشود کسی تابهحال هیچ خرید اینترنتیای انجام نداده باشد؟!)، حتماً دیدهاید که بعد از واریز و نهایی کردن سفارش، ایمیلی حاوی اطلاعات خرید، شمارۀ پیگیری، وضعیت سفارشی و دادههایی از این دست برایتان ارسال میشود.
آن ایمیلها در نتیجۀ خرید شما که یک تراکنش مالی به حساب میآید، بهصورت خودکار ارسال میشوند؛ پس در دستۀ ایمیلهای تراکنشی قرار میگیرند.
ایمیل transactional (همان تراکنشی)، انواع مختلفی دارد که آنها را زیر این خط میبینید:
- اطلاعیههای مربوط به اکانت کاربر روی سایت؛ (پیامرسانی دربارۀ مسائل گوناگون مثل ساخت اکانت، اتمام عضویت ویژه، تأیید ایمیل و…)
- رها کردن فرایند خرید قبل از تکمیل آن؛ (برخی حوزههای قضایی بینالمللی، این نوع ایمیلها را در دستۀ ایمیل مارکتینگ قرار میدهند!)
- اطلاعرسانی تغییرات مربوط به وضعیت سفارشها؛
- تأیید سفارش توسط فروشنده و ارسال رسید یا فاکتور خرید؛
- مطلع کردن کاربر از دریافت درخواست توسط تیم پشتیبانی؛
- بازیابی کلمۀ عبور؛
- پیامهای حاوی درخواست برای ثبت بازخورد از تجربۀ جنبههای مختلف سایت؛
- پیامهای خوشامدگویی بهدنبال شروع عضویت در سایت؛
- اطلاعرسانی ورود به اکانت از دستگاههای مختلف با هدف تأمین حداکثری امنیت.
بالاتر گفتیم که ارسال ایمیل جهت رها کردن فرایند خرید قبل از تکمیل آن و واریز پول، ممکن است بهعنوان بازاریابی ایمیلی شناخته شود! اجازه دهید اینجا تأکید کنیم که ایمیلهای تراکنشی و بازاریابی ایمیلی دو زمین بازی متفاوت هستند و هرکدام قواعد مخصوص به خود را دارند.
اگر مواردی که بالاتر لیست کردیم را با نگاهی موشکافانه بررسی کنید، متوجه یک وجه اشتراک بین همۀ آنها خواهید شد؛ همۀ آنها، حاوی اطلاعاتی میشوند که برای شخص گیرنده مهم هستند. همین مورد، یکی از اصلیترین فرقهای بین ایمیلهای تراکنشی و ایمیلهایی است که درراستای ایمیل مارکتینگ فرستاده میشوند.
شاید بهتر باشد کمی بیشتر به این دو و تفاوتهایی که دارند بپردازیم.
🧩 پیشنهاد خواندنی: آموزش ساخت ایمیل تجاری بدون سایت و با دامنه دلخواه |
برتری ایمیلهای تراکنشی نسبت به ایمیل مارکتینگ چیست؟
مفهوم و کاربرد بازاریابی ایمیلی مثل روز روشن است! وقتی کسبوکاری برای پروموت برند و محصولاتش سراغ این کانال ارتباطی میروند، رویکرد بازاریابی ایمیلی را پیش میگیرد. البته که خب این روش هم ریزهکاریها و جزئیات فراوان دارد.
اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری راجعبه این فرمت مارکتینگ داشته باشید، پیشنهاد میکنیم حتماً مقالۀ “ایمیل مارکتینگ چیست؟ نکات مهم بازاریابی ایمیلی از زبان یک مارکتر” را بخوانید.
خلاصه که با این اوصاف، هر ایمیلی که حاوی پیامی تبلیغاتی (به هر شکلی) باشد، یکی از پیامهای کمپین ایمیل مارکتینگ به حساب میآید. ایمیلهای تراکنشی را هم که بالاتر تعریف کردیم.
در همین ۳ پاراگراف قبلی، کاملاً مشخص شد که فرق ایمیل بازاریابی با ایمیل تراکنشی چیست؛ ولی خب بیایید پاسخ پرسش اصلی را هم بدهیم و ببینیم ایمیلهای تراکنشی در چه جوانبی به طرف دیگر ترازوی مقایسه برتری دارند.
وقتی از جهات مختلف به ماجرا نگاه کنیم، وجوه تمایز و نقاط برتری زیادی را میبینیم؛ مثلاً اینکه در مقایسه با ایمیل مارکتینگ، ایمیلهای تراکنشی نرخ تعامل خیلی بیشتری را ثبت میکنند؛ کاملاً هم قابل پیشبینی است.
کاربران انتظار ایمیلهایی که جهت تکمیل فرایند خرید، بازیابی پسورد و… ارسال میشوند را میکشند و به همین خاطر، نرخ باز شدن این ایمیلها بسیار بالاتر است.
برخلاف پیامهای ارسالی در کمپینهای بازاریابی ایمیلی، ایمیل transactional میتواند به بهبود تجربۀ کاربری منجر شود. چطور؟
اولی تبلیغاتی است و امکان دارد خیلیها به دریافت آن روی خوشی نشان ندهند؛ ولی دومی، همانطور که بالاتر هم گفتیم، حاوی اطلاعات مهمی است که برای تکمیل یک فرایند یا اطلاعرسانی به یک کاربر ضروری است. قرار دادن چنین اطلاعاتی در اختیار کاربر، باعث تحکیم رابطه بین طرفین، خلق اعتماد و صد البته، بهبود تجربۀ کاربری میشود.
علاوهبر اینها، با توجه به این موضوع که گیرندهها توجه بیشتری به ایمیلهای تراکنشی نشان میدهند و نرخ باز کردن و تعامل آنها بالا است، اعتبار فرستندۀ پیامها را نزد سرویسهای ارسال ایمیل بیشتر میکنند؛ در نتیجۀ چنین اتفاقی، فرایند بازاریابی ایمیلی برای آن کسبوکار هم راحتتر و مؤثرتر پیش خواهد رفت.
🧩 پیشنهاد خواندنی: آموزش سادهترین نحوه اتصال هاست ایمیل به هاست اصلی |
اشتباه نکنید: اصلاً نمیخواهیم بگوییم ایمیل مارکتینگ رویکردی بیفایده است و نمیتواند هیچ دستاوردی برای کسبوکار داشته باشد! اتفاقاً برعکس؛ اگر خوب برنامهریزی کنید و کمپین درستودرمانی راه بیندازید، خواهید دید که بازاریابی ایمیلی میتواند روشی بسیار کارآمد برای پروموت کسبوکار و محصولات و خدماتش باشد!
ولی خب بههرحال، نمیتوان حقیقت را هم کتمان کرد! با اینکه این دو نوع از انواع ایمیلها هرکدام اهداف متفاوتی را دنبال میکنند، ایمیل تراکنشی در مقایسه با ایمیل مارکتینگ برتریهایی دارد و طی این چند پارگراف، همۀ آنها را زیر ذرهبین بردیم.
حالا ببینیم چطور میتوان چنین ایمیلهایی را برای مخاطبان، همانهایی که اقدامی بهخصوص را انجام میدهند، فرستاد.
🧩 پیشنهاد خواندنی: نحوه ورود به ایمیل info + مدیریت و ارسال ایمیل |
چطور ایمیلهای تراکنشی را ارسال کنیم؟
در اوایل مقاله، وقتی داشتیم میگفتیم ایمیل تراکنشی چیست، تأکید کردیم که این نوع ایمیلها بهصورت خودکار ارسال میشوند؛ پس طبیعتاً، اگر میخواهید از مزایای چنین ایمیلهایی برخوردار شوید، به ابزارهای خاصی نیاز خواهید داشت!
اگر قصد دارید ایمیلهای تراکنشی را بهصورت دستی بفرستید، باید بدانید کار خیلی سختی در پیش خواهید داشت و باید نیرویی را مختص رسیدگی به این موضوع استخدام کنید؛ جدا از آن، بعد از مدتی، وقتی سایت بزرگ شده باشد و بازدیدکنندگان زیادی وارد آن شوند، عملاً ارسال ایمیلهای تراکنشی بهصورت دستی غیرممکن میشود!
سرویسهایی مختص این کار وجود دارند که میتوانید از آنها کمک بگیرید. این ابزارهای واسط (Third-party) به سایت یا اپلیکیشن شما افزوده میشوند و بهمحض انجام اقداماتی که از قبل آنها را تعریف کردهاید، ایمیلی متناسب با همان اقدام برای کاربر میفرستند.
بهعلاوه، معمولاً این سرویسها قالبهای پیشفرضی هم به مشتریان خود ارائه میکنند که برای ایمیلهای تراکنشی رایج، مثل بازیابی پسورد و تأیید سفارش کاربرد دارند. قالبهایی که میتوانید آنها را مطابق به دستورالعملهای برندینگ کسبوکار خود سفارشیسازی کنید!
علاوهبر این سرویسها، بیشتر افزونهها و CMSهای مخصوص سایت فروشگاه اینترنتی، مثل ووکامرس و پرستاشاپ، بهصورت پیشفرض امکان ارسال ایمیلهای تراکنشی را برای کاربران خود فراهم میکنند؛ منتهی محدودیتهایی دارند که نادیده گرفتن آنها غیرممکن است.
اگر میخواهید حرفهایتر عمل کنید و وجههای حرفهایتر برای کسبوکار خود بسازید، بهتر است سراغ هاست ایمیل بروید و با تهیۀ یک سرور SMTP یا Simple Mail Transfer Protocol، اختیار همۀ امور را در دستان خود بگیرید.
مقالۀ “هاست ایمیل چیست و چه کسانی به آن نیاز دارند؟” را بخوانید تا خیلی خوب بفهمید راجعبه چه نوع سرویسی صحبت میکنیم.
🧩 پیشنهاد خواندنی: Sync چیست؟ راهنمای کامل همگام سازی ایمیل، مرورگر و اندروید |
این سرورهای بهخصوص از یک پروتکل ویژه با نام SMTP استفاده میکنند که برای ارسال و دریافت ایمیل در بستر اینترنت کاربرد دارد.
هاست ایمیل انتخابی و قابلیتهایی که ارائه میکند، روی کیفیت نهایی کار اثرگذاری زیاد دارد. مشخصاً، هاست ایمیل باید اجازۀ ساخت آدرس اختصاصی را به سایت بدهد تا ایمیلهایی که میفرستید هویتی منحصربهفرد داشته باشند. ضمن اینکه خصوصیات فنی هاست هم بسیار مهم است.
با خرید هاست ایمیل لیموهاست، خیالتان راحت خواهد بود که ایمیلها سر از صندوق Spam درنمیآورند و مدیریت آنها، بسیار ساده و کارآمد انجام میشود.
به علاوه، سرعت بالای ارسال و دریافت ایمیل، ارائۀ ۳ وبمیل محبوب در قالب یک کنترلپنل، تأمین امنیت حداکثری با بهکارگیری ملزوماتی مثل گواهینامۀ SSL و…، دیگر دلایلی هستند که باعث میشوند هاست ایمیل لیموهاست انتخاب مطمئنی تلقی شود.
این نکته را هم بگوییم که اگر میخواهید خودتان تنظیمات مربوط به ایمیلهای تراکنشی را انجام دهید، باید از دانش فنی کافی برخوردار باشید. در این صورت، از مزیتهای زیر برخوردار خواهید شد:
- دسترسی به تجزیهوتحلیل لحظهای دادههای مرتبط با وضعیت ارسال و تعامل ایمیلهای تراکنشی؛
- سفارشیسازی قالبهای ایمیلهای تراکنشی مطابق با برندینگ و دیزاین کلی، با هدف بهبود حداکثری تجربۀ کاربری؛
- بهینهسازی حداکثری نرخ ارسال درست همۀ انواع ایمیلها.
ارسال ایمیلهای تراکنشی یک بحث است و بهرهوری حداکثری از پتانسیل آنها یک بحث دیگر؛ میخواهیم بگوییم صرف ارسال این نوع ایمیلها، ضامن موفقیت نخواهد بود!
در بخش بعدی، به نکاتی میپردازیم که با رعایت آنها، میتوانید بهترین ایمیلهای تراکنشی را طراحی و ارسال کنید تا بیشترین آوردۀ ممکن را به دست آورید.
🧩 پیشنهاد خواندنی: تنظیمات ارسال ایمیل از ووکامرس، بعد از ثبت سفارش مشتری |
۵ نکتۀ مهم برای داشتن ایمیلهای تراکنشی بهتر
بهعنوان یک کسبوکار، باید سعی کنید بودجۀ خود را به مؤثرترین شکل ممکن خرج کنید؛ یعنی اگر میخواهید از ایمیلهای تراکنشی استفاده کنید، باید مطمئن شوید پولی که قرار است در این راستا خرج کنید، با توجه به منفعتهایی که به دست میآورید، ارزش ریال به ریالش را دارد!
پس توصیه میکنیم این ۵ نکته را رعایت کنید تا خیالتان از بابت هدر نرفتن بیجهت بودجه راحت باشد.
۱) شخصیسازی برگ برندۀ شما است
کاربلدها میگویند وقتی در حال آمادهسازی ایمیل تراکنشی هستید، حتماً هم نام برند خودتان، هم نام گیرنده را در آن لحاظ کنید؛ اگر برایتان مقدور بود، این توصیه را با آب طلا بنویسید!
تحقیقات ثابت کردهاند که وقتی نام برند در Subject Line ایمیل ارسالی وجود داشته باشد، نرخ باز شدن ایمیل ۷ درصد افزایش پیدا میکند؛ چون نام برند به گیرنده میفهماند که ایمیل مربوط به خریدی است که انجام دادهاند؛ یا حاوی اطلاعاتی میشود که درخواست دسترسی به آنها را در سایت همان برند ثبت کردهاند.
بهعلاوه، برای افزایش حداکثری اثربخشی، توصیه میکنیم نام گیرنده را هم در بدنۀ ایمیل ارسالی ذکر کنید؛ ترجیحاً در همان آغاز کار و قبل از منتقل کردن پیام اصلی. مثلا:
آقای هخامنش عزیز، این کد رهگیری سفارش شما است!
آمار و ارقام میگویند نرخ کلیک ایمیلهای تراکنشی شخصیسازیشده، ۲۶ درصد بیشتر از عین همان ایمیلها، بدون درج نام گیرنده است!
🧩 پیشنهاد خواندنی: صفر تا صد طراحی ایمیل برای تبلیغات و خبرنامه (+ویدئو) |
۲) هرچه هیجانانگیزتر بهتر!
زمانه به سمتی رفته که بسیاری از مردم، خرید آنلاین را راحتتر و قابلاطمینانتر از روشهای سنتی میدانند؛ منتهی فروشندگان اینترنتی باید یک نکتۀ خیلی مهم را در نظر داشته باشند:
خریدارانی که در سایتتان سفارش ثبت میکنند، دوست دارند بعد از تکمیل فرایند خرید، پیامی حاوی اطلاعات مربوط به ثبت و ارسال سفارششان دریافت کنند.
آن دسته از ایمیلهای تراکنشی که با هدف تأیید سفارش و اطلاعرسانی ارسال انجام میشوند، باید حسی از هیجان را به خریدار منتقل کنند تا بتوانند نهایت کارآمدی را از خود نشان دهند. یک پیام خیلی ساده، با مضمون زیر میتواند دستیابی به این دستاورد را ممکن کند:
سفارش شما آماده و تحویل پست شد؛ بهزودی آن را تحویل خواهید گرفت.
ضمناً، میتوان با استفاده از فونتهای درشت، استفاده از رنگهای بهخصوص و بولد کردن نوشته هم چنین حسی را منتقل کرد.
🧩 پیشنهاد خواندنی: جلوگیری از اسپم شدن ایمیل هاست؛ ۶ نکتۀ مهم! |
۳) از لینکهای پیگیری سفارش استفاده کنید
این نوع لینکها، هم برای مشتریها مفید هستند، هم میتوانند بهشکلی مؤثر، نرخ کلیک کلی ایمیلهای ارسالی را افزایش دهند.
تحقیقات صورتگرفته نشان میدهند که افزودن لینک پیگیری سفارش به ایمیل تراکنشی، نرخ کلیک روی ایمیلهای تأیید سفارش را تا ۴۶ درصد افزایش میدهد؛ این عدد برای ایمیلهای ارسال سفارش بیشتر میشود و به عدد ۶۲ درصد میرسد.
دکمۀ بنفش در تصویر زیر، همان لینک پیگیری مد نظر ما است:
۴) معطل نکنید!
کلاً سرعت بالا در دنیای اینترنت یک مزیت بزرگ محسوب میشود. وقتی پای ایمیلهای تراکنشی در میان باشد، سریع بودن اهمیت بیشتری هم پیدا میکند؛ چون کاربر بلافاصله وارد صندوق Inbox ایمیل خود میشود و انتظار دارد ایمیل ارسالی از جانب سایت شما را آنجا ببیند!
وقتی مشتری سفارشی را در فروشگاه اینترنتی ثبت میکند، کسبوکار فروشنده باید در کوتاهترین زمان ممکن، ایمیل تأیید سفارش را برای او بفرستد تا بتواند حس هیجان و اشتیاق را در او زنده نگه دارد.
بهعلاوه، سرعت بالا در ارسال این نوع پیامها، تجربۀ کاربری خریدار را چند پله بهتر میکند که میدانیم چقدر پارامتر مهمی برای موفقیت کلی سایت و کسبوکار محسوب میشود.
یک تشکر ساده و پیشنهادی شخصیسازیشده برای انجام خریدهای آتی، کمک بزرگی به خلق تصویر مثبت از کسبوکار در ذهن خریدار میکند؛ در نتیجه، بعداً اگر نیاز به محصولی که شما عرضه میکنید ایجاد شود، بلافاصله نام برندتان در ذهن آن خریدار شکل میگیرد. همان خریداری که توانستهاید با ارسال سریع یک ایمیل تراکنشی مرتبط، رضایت او را جلب کنید.
اوضاع در رابطه با ایمیلهای خوشامدگویی هم همینطور است؛ وقتی بلافصله بعد از عضویت در سایت، ثبت ایمیل برای دریافت خبرنامۀ ایمیلی، خرید اشتراک ویژه و…، پیامی با هدف خوشامدگویی برای کاربر بفرستید، این حس به مخاطب القا میشود که کسبوکار شما، برای او ارزش قائل است و به او احترام میگذارد.
ارسال سریع ایمیل تراکنشی برای درخواستهای پشتیبانی و بازیابی کلمۀ عبور، اهمیت خیلی بیشتری هم پیدا میکند! مخصوصاً وقتی کسی میخواهد کلمۀ عبور را عوض کند یا منتظر کد تأیید دو مرحلهای است، باید در کوتاهترین زمان ممکن ایمیل حاوی پیام مرتبط را دریافت کند؛ در غیر اینصورت، ضرر اصلی به کسبوکار خودتان وارد خواهد شد.
طبیعی است که امکان برطرف کردن مشکل مطرحشده در زمان خیلی کوتاه، مخصوصاً برای کسبوکارهایی که با بازدیدکنندگان زیاد سروکار دارند، وجود نداشته باشد! ولی حداقل میتوانید در عرض چند ثانیه، ایمیلی برای کسی که درخواست ثبت کرده بفرستید و به او اطلاع دهید که پیامش را گرفتهاید.
شاید باورتان نشود، با انجام همین کار ساده، بسیاری از رقبا را پشت سر میگذارید؛ چون آنطور که آمار و اطلاعات میگویند، ۶۲ درصد کسبوکارها کلاً هیچ جوابی به ایمیلهای درخواست پشتیبانی نمیدهند!
🧩 پیشنهاد خواندنی: ۹تا از بهترین نرمافزارهای مدیریت ایمیل در سال ۲۰۲۴ را بشناسید! |
۵) از تکنیک Cross-selling و Upselling غافل نشوید
برخی از منابع فارسیزبان Cross-selling را همفروشی ترجمه کردهاند و Upselling را بیشفروشی! ترجمهها گیجکنندهاند و اگر اجازه بدهید، ما با همان عبارات انگلیسی پیش برویم.
اگر بخواهیم خیلی ساده هرکدام از این مفاهیم را تعریف کنیم، باید بگوییم:
- Cross-selling: حتماً برایتان پیش آمده که در رستوران غذا سفارش داده باشید و کسی که سفارش میگیرد، نوشیدنی خاصی را کنار غذا پیشنهاد کند؛ این کار Cross-selling است.
- Upselling: با مثال رستوران ادامه دهیم. ممکن است چلوکباب لقمه سفارش دهید، ولی گارسون پیشنهاد کند کباب برگ تهیه کنید تا از طعم جذابتر آن لذت ببرید. این کار Upselling محسوب میشود.
هر دو تکنیک، هدف افزایش سود کسبوکار را دنبال میکنند و توصیه میکنیم حتماً از آنها در ایمیلهای تراکنشی خود بهره ببرید.
آمازون الگوی خیلی خوبی است که به بهترین شکل ممکن، Cross-selling و Upselling را به کار میبندد تا نرخ فروش را افزایش دهد.
ایمیلهای تأیید سفارشی که توسط این فروشگاه اینترنتی بزرگ ارسال میشوند، حاوی پیشنهادات شخصیسازیشده برای خریدار هستند؛ یعنی محصولات و ادواتی که احتمال میرود توسط مخاطب خریداری شوند، در قالب همان ایمیل تراکنشی به او نشان داده میشوند.
اینجا لازم است روی حیاتی بودن نکتۀ اول این بخش، تأکیدی دوباره داشته باشیم. باز هم آماری داریم که میگویند پیشنهادات شخصیسازیشده، میتوانند نرخ فروش را تا ۴۹ درصد بهتر کنند.
وقتی سراغ Upselling و Cross-selling در ایمیل تراکنشی میروید، حتماً از عباراتی مثل «پیشنهاد ویژۀ ما برای شما» استفاده کنید تا مخاطب هم بفهمد پیشنهادات برای او شخصیسازی شدهاند.
🧩 پیشنهاد خواندنی: معرفی بهترین سرویس های ایمیل مارکتینگ در سراسر دنیا |
حالا میدانید راهوروش آمادهسازی ایمیل تراکنشی موفق چیست. دیگر چیزی نمانده که به آن بپردازیم، جز نتیجهگیری نهایی.
ایمیل تراکنشی: راهکاری مؤثر برای تحکیم رابطۀ کاربر و کسبوکار
اغراق نمیکنیم! واقعاً این نوع ایمیلها میتوانند نقش پررنگی در خلق یک رابطۀ قوی بین دو طرف یک معاملۀ اینترنتی داشته باشند. بالاتر که پاسخ پرسش ایمیل تراکنشی چیست را میدادیم، از جوانب مختلف این موضوع را بررسی کردیم و فهمیدیم که ایمیلهای تراکنشی میتوانند در جلب اعتماد و رضایت مشتریها، بخش بزرگی از کار را بر عهده بگیرند.
خلاصه که تمام زیروبم این نوع ایمیلها که بهصورت خودکار و بهدنبال انجام عملی خاص توسط بازدیدکننده ارسال میشوند را بررسی کردیم.
اگر همچنان بخشی از ماجرا برایتان گنگ است و اگر سؤالی دربارۀ این نوع ایمیلها دارید، بیمعطلی، همین حالا برایمان کامنت بگذارید تا پاسختان را بدهیم.
دیدگاه ها
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت می کنید