وب سرور Lighttpd

وب سرور Lighttpd چیست و چگونه کار می‌کند؟

وظیفه اصلی تمام وب‌سرورها، دریافت و پردازش درخواست‌های مختلف کاربران مرورگرهای وب و ارائهٔ محتوا و صفحهٔ خواسته‌شده به آن‌هاست. وب سرور Lighttpd هم وب‌سروری منبع‌باز است که به سرعت، کارایی و انعطاف‌پذیری بالای خود در بین مدیران وب و توسعه‌دهندگان شناخته و محبوب شده است. در این مقاله قرار است درباره ویژگی‌های منحصربه‌فرد، مزایا و معایب این وب‌سرور صحبت کرده و با یک مقایسه همه‌جانبه با سایر وب‌سرورها، انتخاب را برای شما ساده‌تر کنیم.

بیایید و همین حالا، قبل از این که بحث را شروع کنیم به سایت Lighttpd سری بزنید و بعد از فقط یک اسکرول به همین صفحه برگردید.

تجربهٔ متفاوتی بود؟ با چیزی که تا به حال از سایر وب‌سایت‌ها سراغ داشتید تفاوت داشت؟ کاملاً درست است؛ با وب‌سرور متفاوتی روبه‌رو هستید! تا انتهای مطلب همراه ما باشید و بخوانید وب‌ سرور Lighttpd چیست و این همه تفاوت در عمل چطور خودش را نشان می‌دهد. 

Lighttpd چیست؟

Lighttpd وب‌سرور منبع‌بازی است که برای محیط‌های حساس به سرعت بهینه‌سازی شده و در عین حال استانداردهای ایمنی و تطبیق‌پذیری را رعایت می‌کند.

درست همانطور که در نوع طراحی سایت این وب‌سرور مشاهده کردید، Lighttpd به سبک بودن شهرت دارد و به همین دلیل هم انگلیسی‌ زبان‌ها با کمی شوخ‌طبعی به آن “lighty” (به فارسی چیزی معادل «همون سَبُکه!» می‌شود) می‌‌گویند.

استفاده از لایتی برای سرورهایی که با مشکلات بارگذاری و نشت حافظه دست‌وپنجه نرم‌ می‌کنند، معجزه می‌کند.  

مروری بر تعریف وب سرور 

 وب‌سرور، نرم‌افزار (یا حتی گاهی سخت‌افزاری مجهز به این نرم‌افزار) است که واسطهٔ میان سرور و کلاینت (مرورگر کاربران) است.

ساده‌تر بگوییم: وب‌سرور نقش ادارهٔ پست را در دنیای وب بازی می‌کند؛ یعنی فایل‌ها و داده‌ها را از سرور می‌گیرد و آن را به روشی که برای کاربران در مرورگر دستگاه‌هایشان قابل درک باشد، ارسال می‌کند.

قبلاً در مقالهٔ «وب‌سرور چیست؟ آشنایی کامل با انواع Web Server» به‌طور کامل و با زبانی ساده وب‌سرور و نحوه کارکرد آن را بررسی کرده‌ایم؛ پیشنهاد می‌کنیم حتماً نگاهی به آن مقاله بیندازید.

Lighttpd چگونه کار می‌کند؟

روش کار این وب‌سرور هم مثل وب سرور لایت اسپید و وب‌سرور Nginx رویدادمحور است؛ یعنی برخلاف مکانیزم تک‌رشته‌ای عمل می‌کند.

در مکانیزم تک‌رشته‌ای یک thread مسئول رسیدگی به تمام درخواست‌ها می‌شود و درخواست‌ها باید در صف بمانند تا نوبت پردازش آن‌ها برسد؛ بنابراین سرعت پردازش پایین است.
اما در معماری رویدادمحور، اجرای برنامه بین اجزای مستقل کوچک‌تری به نام «سرویس» تقسیم می‌شود. هر سرویس پردازش یک نوع درخواست خاص را برعهده می‌گیرد و به این ترتیب، درخواست‌های مختلف می‌توانند همزمان و با مصرف حافظه و بار CPU کمتر و در نتیجه با سرعت بالاتری پردازش شوند.

از طرف دیگر، lighty ماژولار عمل می‌کند؛ یعنی می‌توان در پیکربندی آن بر اساس نیاز، برخی ماژول‌ها (مثل ماژول سرعت) را فعال کرد. به زبان ساده‌تر، این وب سرور امکان سفارشی‌سازی برای نیازهای به‌خصوص را ارائه می‌کند. 

وب سرور Lighttpd با زبان‌های برنامه‌نویسی محبوب از جمله PHP، پایتون، روبی، پرل و… قابل تنظیم است. در بخش‌های بعدی دربارهٔ تفاوت لایتی با سایر وب‌سرورها بیشتر صحبت می‌کنیم. 

وظیفه اصلی lighttpd در میزبانی وب چیست؟

قبلاً اشاره کردیم که لایتی بسیار سبک است و کارایی بالایی دارد. همین دو ویژگی، باعث می‌شوند که محبوبت Lighttpd برای هاستینگ‌ بالا باشد. به‌خصوص اگر مشتریان هاست، وب‌سایت‌هایی با فایل‌های حجیم، ترافیک بالا و البته کاربر CDNها باشند، این وب‌سرور عملکرد بسیار خوبی خواهد داشت. 

اول از همه به این دلیل که Lighttpd از رابط‌های FastCGI ،SCGI و CGI (فناوری‌هایی که به زبان‌های برنامه‌نویسی اجازه‌ٔ اجرای هر نوع اسکریپتی را برای اجرای صفحات پویا و ایستای وب می‌دهند.) برای برنامه‌های خارجی پشتیبانی می‌کند.
یعنی برنامه‌های کاربردی وب با هر زبان برنامه‌نویسی که نوشته‌ شده باشند، می‌توانند با سرعت بالا در Lighttpd ارائه شوند.

کاربرد وب‌سرور Lighttpd

از نظر امنیتی هم باید گفت که وب سرور Lighttpd اتصال بسیار امنی بین سرور و کلاینت برقرار می‌کند؛ چرا که از پروتکل‌های رمزنگاری Secure Socket Layer و Transport Layer Security پشتیبانی می‌کند.
این پروتکل‌ها داده‌ها را در مسیر انتقال رمزنگاری می‌کنند تا حتی در صورت بروز حمله باز هم برای عوامل خارجی قابل دسترس نباشند.  

یادتان هست که دربارهٔ طراحی ماژولار این وب‌سرور چه گفتیم؟ بنابراین تعجبی ندارد که شرکت‌های هاستینگ از این حجم انعطاف‌پذیری و قابلیت سفارشی‌سازی استقبال کنند. 

مزایا و معایب وب سرور Lighttpd

گفتنی‌ها دربارهٔ لایتی به این زودی‌ها تمام نمی‌شود؛ اما چطور است سخن را کوتاه نگه‌داریم و نگاه مختصری به مزایا و معایب این وب‌سرور بیندازیم؟

مزایا

۱. از حداقل CPU ،RAM و سایر منابع استفاده می‌کند.

۲. از تمامی زبان های برنامه‌نویسی پشتیبانی می‌کند.

۳. این وب‌سرور منبع‌باز و رایگان است.

۴.در ارائه فایل و محتوای چندرسانه‌ای یا Multimedia عالی عمل می‌کند. 

معایب

۱. این نرم افزار به اندازه سایر وب‌سرورها محبوب نیست، بنابراین پشتیبانی و انجمن‌های کمتری از آن خواهید یافت.

۲. این وب‌سرور ویژگی‌های پیشرفته شخصی‌سازی نرم‌افزار سرور را ارائه نمی‌کند. 

۳. وب سرور Lighttpd مزایای عملکرد محدودی برای وب سایت‌های بسیار بزرگ پویا دارد.

مقایسه وب‌سرور Apache، Nginx و Lighttpd

در مقالات پیشین مروری بر انواع وب‌سرورها داشته‌ایم. در مقالهٔ «وب سرور آپاچی چیست؟ کاربرد Apache HTTP Server» توضیح دادیم که این وب‌سرور ارزان قیمت، امکان سفارشی‌سازی بالایی ارائه می‌کند. دربارهٔ معماری رویدادمحور انجین‌ایکس و سرعت فوق‌العادهٔ لایت اسپید هم صحبت کردیم.

اما بیایید برای یک تصویر ذهنی شفاف از عملکرد این وب‌سرورها، مقایسهٔ سریعی میان ویژگی‌ها و کاربردهایشان انجام بدهیم:

مقایسه وب سرور Apache &Nginx و Lighttpd

چند نمونه از کاربران مشهور Lighttpd

  1. یوتیوب: طبق گزارش‌ها، این پلتفرم محبوب اشتراک‌گذاری ویدیو از Lighttpd برای ارائه محتوای ثابت خود استفاده کرده است و از عملکرد بالا و استفاده کارآمد از منابع بهره می‌برد.
  2. ویکی پدیا: بزرگترین دایره‌المعارف محتوای آزاد جهان هم از Lighttpd در زیرساخت سرور خود استفاده کرده است.
  3. Meebo: این شبکهٔ اجتماعی هم قبل از خرید توسط گوگل، برای عملکرد سریع از این وب‌سرور سبک کمک می‌گرفته است.
  4. Xkcd: این سایت محبوب داستان‌های کمیک از Lighttpd و توانایی آن برای مدیریت کارآمد حجم ترافیک بالا استفاده کرده است.
  5. TTNET: بزرگترین ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی ترکیه هم از کاربران Lighttpd است.

استفاده از Lighttpd به چه کسانی پیشنهاد می‌شود؟

این وب‌سرور برای کاربردهای زیر ایدئال خواهد بود:

۱. ارائه محتوای ایستا: معماری رویداد‌محور Lighttpd آن را در ارائه محتوای ثابت، مانند فایل‌های HTML یا تصاویر، عالی می‌سازد.

۲. سایت‌های پربازدید: Lighttpd می‌تواند اتصالات همزمان بالا را با کمترین میزان مصرف حافظه و بار CPU انجام دهد که آن را به انتخاب خوبی برای وب‌سایت‌های پربازدید تبدیل می‌کند.

۳. شبکه‌های تحویل محتوا (CDN): سرعت و کارایی Lighttpd آن را به یک انتخاب محبوب برای CDN تبدیل کرده است که محتوا را بر اساس موقعیت جغرافیایی به کاربران ارائه می‌دهند.

۴. موقعیت‌هایی که سادگی و سهولت پیکربندی مهم است: Lighttpd به دلیل سادگی و پیکربندی آسان خود شهرت دارد. اگر می‌خواهید یک سرور سبک وزن و با مدیریت آسان داشته باشید، لایتی بهترین انتخاب شماست.


پیشنهاد خواندنی: CDN چیست و چه کمکی به وب‌سایت شما می‌کند؟


نظر کاربران دربارهٔ وب‌سرور Lighttpd چیست؟

در نهایت باید اشاره کنیم که Lighttpd  هم مثل هر نرم‌افزاری دیگری مشکلات رایج دارد. از آن مشکلاتی که کاربران بعد از استفاده کشف می‌کنند.

از فروم‌ها و انجمن‌های این وب‌سرور، چنین برمی‌آید که خطاهای پیکربندی و مشکلات مربوط به سازگاری ماژول برای کاربران زیادی اتفاق می‌افتد. البته این مسائل راه‌حل‌های ساده‌ای دارند و با به‌روزرسانی نسخه و بهینه‌سازی تنظیمات حل می‌شوند.

آیا دربارهٔ این وب‌سرور سوالی دارید؟ از بخش نظرات زیر همین پست از ما بپرسید و پاسخ بگیرید. 


سوالات متداول


۱) تفاوت Lighttpd با سایر وب‌سرورها چیست؟

این وب‌سرور با همان پرفورمنس بالا، بسیار سبک است. بنابراین برای سایت‌های پربازدیدی که با ارائه محتوای ثابت سروکار دارند، گزینهٔ مناسبی خواهد بود. 

۲) وب سرور Lighttpd برای چه وبسایت‌هایی مناسب است؟

وب‌سایت‌هایی که فایل‌های زیادی به‌عنوان محتوای ثابت دارند و CDN‌ها و وب‌سایت‌هایی با سرور اختصاصی که پیکربندی ساده‌ برایشان اهمیت دارد، اصلی‌ترین کاربران این وب‌سرور هستند. 

نعیمه نخعی

کلمات، قطعه‌های بی‌جان پازل هستند. بازی نوشتن، دمیدن روح یک مفهوم فنی پیچیده در همین کلمات سادهٔ بی‌جان است. بازی استراتژیک لذت‌بخشی که چند سالی است به اصلی‌ترین تفریح نعیمه تبدیل شده است!

نظر شما راجع به این محتوا چیست؟

آخرین مطالب دسته بندی سرور

دیدگاه ها

اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت می کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *