وقتی میخواهید مهمانی را به خانهتان دعوت کنید، اولین کاری که میکنید چیست؟ نشانی یا آدرس خانهتان را به او میدهید.
اگر سایت را خانه شما و کاربری را که میخواهد وارد آن شود مهمان در نظر بگیریم، دامنه یا دامین (Domain) همان نشانیای است که مهمان را به سایت شما میرساند! این دامنه معمولاً از نام برند یا سایت شما + یک پسوند ساخته شده است.
اجازه دهید بیشتر از این اسپویل نکنیم و در ادامه مقاله بگوییم که دامنه چیست و چطور میتوانید دامین مناسبی را برای سایتتان انتخاب کنید.
یکراست میرویم سر اصل مطلب و با یک سوال کلی، ولی مهم شروع میکنیم!
دامنه چیست؟
دامنه یا دامین همان آدرس اینترنتی دو جزئی و منحصربهفرد یک سایت است که از یک نام و پسوند تشکیل شده است. کاربران با جستوجوی این آدرس در مرورگر خود میتوانند بهراحتی و بدون نیاز به حفظ کردن IP سایت، سایت شما را پیدا کنند.
برای مثال، کاربران لیموهاست برای اینکه به سراغ این وبسایت بیایند، آدرس limoo.host را در کادر مرورگر تایپ میکنند و به صفحه اصلی وبسایت ما میرسند. تمام صفحات وبسایت لیموهاست در ادامه آدرس اصلی limoo.host قرار میگیرند. درست مثل ورقهایی که با داشتن شیرازه و جلد به یک کتاب جامع تبدیل میشود.
گفتیم IP! بگذارید چیستی آیپی را توضیح دهیم تا متوجه تفاوت آن با دامنه سایت شوید.
🧩 پیشنهاد خواندنی: دامنه ir بهتر است یا com؟ تفاوت این دو پسوند چیست؟ |
شروع قیمت از
۴۹ هزار تومان
آیپی (IP) چیست؟
آیپی یا «Internet Protocol Address» آدرسی متشکل از رشتهای منحصربهفرد از اعداد است که به هر دستگاهی که به اینترنت وصل شود، اختصاص داده میشود. مثلاً این یک IP فرضی است: ۲۳.۱۹۲.۱۶۸.۱.۱
این آدرس دقیقاً مثل کدپستی خانه شماست؛ با کدپستی آدرس خانه شما پیدا میشود و با آدرس آیپی آدرس سایتتان!
منتهی، طبیعتاً به یاد سپردن یک نام چندحرفی و مشخص مثل digikala.com، برایمان خیلی راحتتر از حفظ کردن رشته اعدادی بیربط مثل ۵۶.۶۵۷.۰۰.۹ است. برای همین هم دامنه به وجود آمد.
هر نام دامنهای، به آدرس IP اختصاصی خودش وصل میشود. چطور؟ توسط DNS!
حالا DNS چیست؟
DNS یا سامانه نام دامنه درست مثل یک دیکشنری که به افراد غیرهمزبان کمک میکند منظور یکدیگر را درک کنند، ارتباط میان IP و دامنه اینترنتی را واضح میکند.
وقتی یک کاربر نام دامنه را در مرورگرش وارد میکند، یک شبکه جهانی از سرورهای سیستم نام دامنه یا همان DNS به دنبال آدرس IP و وب سرور مرتبط با آن میگردد. در وب سرور، تمام دادههای وبسایت از جمله فایلها، پایگاه داده و کد HTML ذخیره شده است.
در مرحله بعد، وبسرور دادههای درخواستی کاربر را از سرویس میزبانی آن دامنه دریافت میکند و درخواست را به مرورگر برمیگرداند.
هنگامی که مرورگر دادهها را دریافت کرد، آن را بهصورت یک صفحه وب برای کاربر نمایش میدهد.
پیشنهاد میکنیم مقالهٔ «آی پی چیست؟ کاربرد انواع IP به زبان ساده» را بخوانید تا بیشتر با سازوکار و نقش آن در ارتباطات آشنا شوید.
پس آیپی برای مرورگرها و دامین برای کاربران خیلی ساده شناسایی میشود. انگار که هرکدام از اینها به زبان مادری خودشان با مخاطبان همزبانشان ارتباط برقرار میکنند. حالا ارتباط میان این دو چطور برقرار میشود؟
خب، تا اینجا فهمیدیم دامنه چیست؛ حالا شاید بپرسید اگر دامنه همان آدرس اینترنتی است، پس این URL چه میشود؟
🧩 پیشنهاد خواندنی: دامنه ir بهتر است یا com؟ تفاوت این دو پسوند چیست؟ |
💡 فرق آدرس (URL) و دامنه سایت چیست؟خیلی جاها، به اشتباه دامنه را معادل آدرس اینترنتی سایت تعریف میکنند. این تعریف صددرصد اشتباه نیست، اما تعریف کاملی هم نیست. URL یا آدرس اینترنتی، آدرس کامل یک صفحه خاص از یک وبسایت است که شامل پروتکل (HTTPS)، نام دامنه (اسم سایت + پسوند)، مسیر صفحه و سایر اطلاعات مثل سابدامین و… میشود. اما دامنه جزء اصلی و منحصربهفرد آدرس اینترنتی است. در واقع اگر سایت را به یک کتاب تشبیه کنیم، دامنه همان عنوان و نام کتاب است و URL آدرس یک صفحه خاص از آن کتاب. |
🧩 پیشنهاد خواندنی: نحوه اتصال دامنه به هاست |
گفتیم که دامنه از یک نام و یک پسوند تشکیل شده است. نام دامنه که همان اسمیاست که برای سایتتان میگذارید؛ مثلاً نام دامنه ما Limoo است. حالا پسوند دامنه چیست؟
پسوند دامنه چیست؟
پسوند دامنه همان کلمه دو تا چهار حرفی است که بلافاصله بعد از نام دامنه با یک نقطه «.» میآید و در میان بسیاری از وبسایتها مشترک است.
مشهورترین پسوند دامینهایی که میشناسیم ir و دات کام هستند؛ به گفته هاستینگر، ۴۷ درصد از تمام وبسایتهای دنیا با پسوند .com ساخته شدهاند.
اما اگر بخواهیم نگاه گستردهتری به ماجرا داشته باشیم، چند صد نوع مختلف پسوند دامین وجود دارند که میتوانیم از بین آنها انتخابهای ویژهتری داشته باشیم. بهطور مثال برندی مثل لیمو که در زمینه هاستینگ فعال است، از پسوند دامنه .host استفاده میکند.
آشنایی با انواع پسوند دامنه
بهطور کلی پسوندها به چند دسته تقسیم میشوند:
- پسوندهای TLD یا top-level domains
این نوع پسوند Domain که به فارسی «پسوند دامین سطح بالا» ترجمه میشود، جزو پرطرفدارترین انواع پسوند است. گاهی برای اشاره به این نوع پسوندها، کلمه Generic نیز قرار میگیرد که به عمومی بودن اشاره دارد.
از شناختهشدهترین پسوندهای سطح بالا میتوان به com و net و info و org اشاره کرد.
خوبی این پسوندهای محبوب و شناختهشده این است که میتوانند ترافیک ارگانیک بیشتری را به سایتتان هدایت کنند؛ چون مردم بهطور پیشفرض دامنه را با این پسوندهای شناختهشده جستوجو میکنند. ولی خب قیمت بالاتری هم نسبت به سایر پسوندها دارند.
- پسوندهای gTLD یا (Generic Top Level Domains)
این نوع از پسوندهای سطح بالا عمومیت دارند؛ یعنی برخلاف پسوندهایی مثل org که برای ارگانها استفاده میشوند یا پسوند دامین لیمو (.host) که برای اشاره به صنعت میزبانی استفاده میشود؛ تقریباً تمام وبسایتها با هر موضوعی میتوانند از این موارد استفاده کنند.
سایر نمونهها مثل info و co و mobi برای کاربردهای مشخصی مثل اطلاعات، کمپانی و دسته موبایل استفاده میشوند. یعنی گرچه top-level domains هستند، اما Generic نیستند.
- ccTLDها یا (Country code top-level domains)
برخی از دامینها به اختصار ملیت یا اختصاص یافتن به یک کشور را نشان میدهند. مثل دامنه ir که این دو حرف، به اختصار، اختصاص داشتن این Domain به جمهوری اسلامی (Islamic Republic) را نشان میدهند.
همین حالت برای سایر دامینهای سطح بالای کشوری نیز صادق است. مثلاً پسوند دامین fr مربوط به کشور فرانسه و پسوند US مربوط به ایالات متحده امریکا یا .ca مربوط به کشور کانادا هستند.
- sTLD یا (Sponsored Top-Level Domain)
این نوع پسوند که به فارسی «پسوندهای حمایتشده» ترجمه میشوند برای حوزههای مشخصی تعریف میشوند و سایر وبسایتها اجازه استفاده از آن را ندارند.
🧩 پیشنهاد خواندنی: انواع پسوند دامنه و کاربرد هریک برای انواع وبسایتها! |
تا اینجا گفتیم دامنه یا دامین چیست و با اجزای مهم آن آشنا شدیم. یکی دیگر از اجزای فرعی آدرس اینترنتی که گاهی میآید و گاهی اثری از آن نیست، ساب دامین یا زیردامنه است.
منظور از سابدامین (subdomain) یا زیر دامنه چیست؟
سابدامین (Subdomain) یا زیر دامنه، در واقع بخشی از یک دامنه اصلی است که قبل از نام قرار میگیرد و با یک نقطه از آن جدا میشود.
بهطور کلی، اگر نیاز باشد برخی صفحات وب بهطور مشخص در زیرشاخه دیگری قرار بگیرند و مستقیماً به آدرس اصلی سایت مرتبط نباشد، از ساب دامنه یا ساب دامین کمک میگیریم.
مثلاً ممکن است به این نتیجه برسید که کلمات کلیدی که در وبلاگ بهطور عمیق به آنها میپردازید، ممکن است باعث کنیبالیزیشن یا همنوعخواری با صفحات اصلی و صفحات محصولتان شوند. به این ترتیب وبلاگ را به آدرسی که زیر شاخه آدرس اصلیتان به حساب میآید منتقل کنید.
به طور مثال اگر آدرس اصلی وبسایت domain.ir باشد و بخواهیم وبلاگ این سایت را روی ساب دامین اجرا کنیم، آدرس ساب دامین blog.domain.ir میتواند گزینه خوبی باشد.
پس با استفاده از سابدامین میتوانید بدون خرید دامنه جدید و ذیل همان دامنی اصلی سایتتان، بخشهای مختلف یک وبسایت خود را بهصورت مجزا و با آدرسهای مختلف ایجاد کنید. این کار معمولاً برای بهبود سئو سایت، برندسازی و ایجاد سایتهای مجزا و کوچک برای محصولات و خدمات (که زیرمجموعه سایت اصلی باشند) کاربرد دارد.
نکته: هر سایت میتواند چندین سابدامین داشته باشد.
🧩 پیشنهاد خواندنی: ساب دامین چیست؟ |
احتمالاً یک چیزی هم به نام ادان دامین به گوشتان خورده است. ادان دامین زمانی به کار میآید که قصد ساخت سایتی متفاوت از آنچه اکنون موجود است را روی یک دامن متفاوت دارید. در مقاله دیگری بهطور مفصل راجع به ادان دامین صحبت کردیم که برای تکمیل بحث میتوانید آن را با عنوان «ادان دامین چیست؟» پیدا و مطالعه کنید.
منظور از پارک دامنه چیست؟
ممکن است فضای میزبانی که برای وبسایت خود در نظر میگیرید، به شما امکان راهاندازی و نگهداری از چند وبسایت بهصورت همزمان را بدهد؛ یعنی مثلاً بتوانید تا سقف ۵ آدرس اینترنتی را به هاست خود معرفی کنید و بتوانید برای تمامی آنها از منابع میزبان استفاده کنید. (اگر به چنین قابلیتی نیاز دارید بهتر است در زمان خرید هاست به تعداد دامنههایی که مجاز به ثبت روی یک سرویس دارید نیز توجه کنید.)
اما گاهی اوقات، با وجود فراهم شدن چنین شرایطی، برنامهای برای استفاده از دامینهای خریداریشده ندارید؛ اینجاست که میتوانید دامین را خریداری و بهجای اتصال به وبسایت، یک گوشه پارک کنید!
به زبان ساده، وقتی دامنهای ثبت و خریداری شود، ولی به هیچ وبسایتی متصل نشود، پارک Domain رخ داده است!
حالا اینکه این پارک دامین به چه دردی میخورد و چه مزایا و معایبی دارد را میتوانید در مقالهای که قبلاً تهیه کردیم بخوانید.
🧩 پیشنهاد خواندنی: پارک دامنه چیست؟ کاربردها، مزایا و معایب پارک دامین |
تاثیر دامنه بر سئو سایت چقدر است؟
عدهای با استناد به گفته جان مولر، معتقدند که نام و پسوند Domain هیچ تاثیری در بهینهسازی برای موتورهای جستجو ندارد.
عده دیگری هم با استناد به چندین و چند تجربه اعلام میکنند که نوع نام دامنهای که برای وبسایت انتخاب میشود میتواند تا حد قابل توجهی در بهینهسازی URLهای سایت تاثیر داشته باشد.
بنابراین بهتر است بهعنوان یک منبع معتبر به اطلاعاتی که سایت MOZ درباره تاثیر Domain بر سئو منتشر کرده است بپردازیم. ماز موارد زیر را بهعنوان نکات کلیدی ارتباط سئو و دامین میداند:
دامین به خاطر سپردنی!
توضیحی که ماز در این باره میدهد هیچ ربطی به بعد فنی ماجرا ندارد؛ اما کاملاً قانعکننده است. بر اساس بررسیهای این کمپانی، اگر نام Domain شامل کلمات سادهای مثل نام برند باشد که بهسادگی قابلیت به خاطر سپردن دارند، تجربه کاربری بهتری را خلق میکنید و این روی سئو سایت شما موثر است. چرا؟
اگر دامنه شامل اعداد و کاراکترها باشد، عموم افراد به دلیل یک سوگیری شناختی رایج آن را نادیده میگیرند و فقط کلماتی که در زبان وجود دارند را به یاد میسپارند. از آنجایی که نام دامین به خاطر سپردنی، شانس تبلیغات دهان به دهان را بالا میبرد، بهتر است تا حد ممکن آدرسی انتخاب کنید که شامل یک یا دو کلمه کوتاه و به خاطر سپردنی باشد.
از آنجایی که رفتار الگوریتمها و رباتهای گوگل بر اساس میزان رضایتمندی کاربران تعیین میشود، ماز توضیح میدهد که این مورد قطعاً در سئو تاثیر دارد.
طولانی بودن نام دامنه بر سئو تاثیر منفی دارد!
توصیه کلی ماز بر این است که از نام دامینی استفاده کنید که بیش از ۱۵ کاراکتر نباشد. درست به همان دلیل قبل، تاکید میکند که این ۱۵ کاراکتر حتیالمقدور باید از میان کلمات شناختهشدهای مثل نام برند شما انتخاب شوند.
کلماتی که زنگ خطر را به صدا در میآورند!
ماز هشدار میدهد که گوگل با بررسی موارد تکرار شونده کلاهبرداری و تقلب و سئوی کلاه سیاه، برخی موارد را در لیست سیاه قرار میدهد و در صورت بروز کوچکترین نشانهای وبسایت آنها را پنالتی میکند.
مثلاً اگر نام برندهای شناختهشدهای مثل amazon و google و addidas و… را در نام Domain بگنجانید، گوگل فعالیتهای شما را زیر ذرهبین قرار خواهد داد.
یا اگر از کاراکترهای خاص یا کلمات خیلی عام مثل shoes استفاده کنید، کمی با حساسیت بالاتری رفتارهای سایت شما را بررسی میکند. حتی به اشتباهات کوچک شما از اشتباهات مشابه سایر وبسایتها توجه بیشتری میکند؛ چرا که وبسایتهای کلاهبردار و مزرعههای لینک در طول زمانهای طولانی بیشتر به ثبت چنین دامنههایی تمایل نشان دادهاند.
با وجود اطلاعاتی که شرکت ماز منتشر کرده است، جان مولر پیشتر تمام این فرضیات را رد کرده و ادعا کرده است که نام دامین هیچ ارتباطی با سئو و گوگل ندارد. گرچه همه میدانیم کارمندان گوگل گاهی شیطنت میکنند و مدیران وبسایتها را به چالش میکشند!
پیشنهاد میکنیم مقاله «پیشنهاد نام دامنه برای سایت و فروشگاه اینترنتی!» را مطالعه کنید تا فاکتورهایی که باید برای انتخاب دامنه مناسب و سئوپسند در نظر بگیرید را بشناسید.
نکات و سوالات تکمیلی
حالا که به سوال اصلی این مقاله، یعنی دامنه چیست، پاسخ دادیم، بد نیست توضیحی هم درباره رایجترین سوالاتی که از ما درباره ثبت و خرید دامنه میپرسید، بدهیم.
از کجا و چطور دامنه بخریم؟
قبل از ثبت و خرید دامنه، باید از آزاد و در دسترس بودن آن مطمئن شوید. به این کار اصطلاحاً استعلام مالکیت دامنه میگویند. برای بررسی مالکیت دامین کافی است به سایت رجیستراری که انتخاب کردید بروید و دامنه موردنظرتان را با اسم و پسوند جستوجو کنید.
اگر دامنه آزاد باشد، میتوانید آن را ثبت کنید؛ در غیر این صورت باید پسوند یا نام دیگری را انتخاب کنید.
لیموهاست نماینده رسمی رجیسترار جوکر(رجیسترارها مالکیت مادامالعمر دامینها را در اختیار دارند) در داخل کشور است که میتوانید برای خرید دامنه از طریق آن اقدام کنید.
نکته خیلی مهم: اگر دیدید دامنه موردنظرتان آزاد است، دستدست نکنید و خیلی زود آن را ثبت کنید؛ حتی اگر به این زودی به آن نیاز نخواهید داشت. چون فضا بهشدت رقابتی است و همه به دنبال نامهای خاص و یونیک هستند، اگر آن را به نام خودتان ثبت نکنید، ممکن است بقیه زودتر دست به کار شوند و آن را از چنگ شما بیرون بکشند!
سرنوشت دامنههای منقضیشده چه میشود؟
وقتی که یک دامنه منقضی میشود، اگر آن را در مدت زمان مقرر تمدید نکنید، مالکیت دامنه را از دست میدهید. یعنی دامنه شما درست مثل دامنههای آزاد و در دسترس به حراج گذاشته میشود و به فروش میرسد.
سخن پایانی
در این مقاله گفتیم که دامنه چیست و چه انواعی دارد. پیشنهاد ما این است که برای دریافت اطلاعات کاملتر و خرید یک Domain خوب و مطمئن، لینکهایی که در این مقاله معرفی کردیم را دنبال کنید و هرجا که پرسش یا ابهامی داشتید، با ما در میان بگذارید تا بتوانیم راهنماییتان کنیم.
راستی، اگر این مقاله براتان مفید بوده خوشحال میشویم نظرتان را برای ما بنویسید و آن را با دیگران به اشتراک بگذارید.
سلام
دامنه منقضی شده رو چطوری میشه خرید؟ اصلا امکانش هست؟
سلام تارا جان، بله میشه دامنه منقضیشده رو خرید؛ در مقاله «آموزش خرید دامنه های منقضی شده و مزایای این کار!» بیشتر توضیح دادیم.