خطاهایی که هنگام تراکنشها رخ میدهند میتوانند باعث از دست رفتن فروش، نارضایتی مشتری و حتی ضرر مالی برای کسبوکارهای اینترنتی شوند.
در این مقاله، همه خطاهای سامانه شاپرک را یکبهیک بررسی کردهایم و توضیح دادهایم چطور میتوانید هر خطا را سریع و درست برطرف کنید.
چه خریدار باشید و هنگام پرداخت با خطا روبهرو شوید، چه صاحب فروشگاه اینترنتی که از مشکلات درگاه پرداخت ضرر دیده، این راهنما را حتماً بخوانید.
سامانه شاپرک چیست؟
شبکۀ الکترونیکی پرداخت کارت (بهاختصار شاپرک) سامانهای است برای نظارت، مدیریت و تسهیل پرداختهای الکترونیکی در شبکۀ بانکی ایران. این سیستم نقش یک لایه مانیتورینگ را دارد تا تبادلهای مالی اینترنتی با امنیت، استاندارد و شفافیت بیشتری انجام شوند.
شاپرک در سال ۱۳۹۰ راهاندازی شد تا یک بستر امن، یکپارچه و منسجم برای تراکنشهای بانکی آنلاین (از طریق درگاههای پرداخت یا پایانهها) فراهم کند.
از جمله وظایف شاپرک میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- تدوین و تنظیم قواعد و مقررات برای شرکتهای ارائهدهندۀ خدمات پرداخت (PSP) و درگاههای اینترنتی مستقیم و غیرمستقیم؛
- نظارت بر تراکنشهای الکترونیکی برای کنترل ریسکهای مرتبط با تخلف یا کلاهبرداری؛
- ایجاد و نگهداری از زیرساخت ارتباطی مطمئن میان بانکها، شرکتهای پرداخت، درگاههای اینترنتی و پایانههای فروش.
| ⭐ محتوای مرتبط: بهترین درگاه پرداخت اینترنتی کدام است؟ (معرفی ۱۰ درگاه پرداخت ایرانی) |
علت بروز خطا در شاپرک چیست؟
خطاها شاپرک میتوانند در هر مرحله از فرآیند پرداخت (از سمت کاربر تا بانک و شاپرک) رخ دهند و مهمترین دلایل آن عبارتاند از:
- اختلال در شبکه بانکی یا قطعی لحظهای ارتباط با سرور شاپرک
- خطاهای کاربری (اشتباه وارد کردن اطلاعات کارت مثل شماره کارت، CVV2، تاریخ انقضا یا رمز دوم)
- عدم موجودی یا مسدودی کارت بانکی
- مشکلات امنیتی و مغایرت در تراکنش (مثلاً مبلغ غیرمعمول یا IP مشکوک)
- اشکال در پیکربندی یا تنظیمات درگاه پرداخت
- اختلال موقت در زیرساخت شاپرک یا PSP
حالا وقت آن است که برویم سراغ انواع خطا در سامانه شاپرک و بیشتر با هرکدام آشنا شویم.
لیست خطاهای رایج شاپرک در تراکنشهای بانکی
خطاهای سامانه شاپرک با یک کد عملیاتی مشخص میشوند که در ادامه انواع آنها را بررسی خواهیم کرد. اول این جدول را از انواع خطا در سیستم شاپرک داشته باشید تا بعد برویم سراغ بررسی دقیقتر هر نوع خطا:
| کد خطا | شرح خطا |
| ۱- | کاربر از تراکنش صرفنظر کرده است |
| ۳ | پذیرندۀ فروشگاهی نامعتبر یا غیرمجاز |
| ۵ | لغو تراکنش یا وقفه در آن |
| ۱۲ | به هر دلیلی تراکنش نامعتبر تشخیص داده شده |
| ۱۴ | شماره کارت نامعتبر |
| ۱۵ | ناشناخته بودن صادرکنندۀ کارت |
| ۱۹ | نیاز به ارسال مجدد تراکنش |
| ۲۳ | کارمزد تعیینشده توسط پذیرنده با ضوابط همخوانی ندارد |
| ۳۰ | ناسازگاری پیام تراکنش با سامانه شاپرک (خطای فنی) |
| ۳۱ | پذیرنده مجاز نیست یا به سوئیچ متصل نیست |
| ۳۳ | سر رسیدن تاریخ انقضای کارت بانکی |
| ۳۴ | اطلاعات اشتباه CVV2 یا تاریخ انقضا |
| ۳۸ | رمز کارت بیشتر از حد مجاز اشتباه وارد شده است |
| ۳۹ | کارت حساب اعتباری ندارد (مجاز نیست) |
| ۴۰ | بانک یا سیستم امکان اجرای نوع تراکنش خواستهشده را ندارد |
| ۴۱ | کارت مفقود شده گزارش شده است |
| ۴۲ | کارت حساب عمومی ندارد (مجاز نیست) |
| ۴۳ | کارت مسروقه گزارش شده است |
| ۴۴ | کارت حساب سرمایهگذاری ندارد (مجاز نیست) |
| ۵۱ | موجودی حساب کافی نیست |
| ۵۲ | کارت حساب جاری ندارد (مجاز نیست) |
| ۵۳ | کارت حساب قرضالحسنه ندارد (مجاز نیست) |
| ۵۴ | کارت منقضی شده است |
| ۵۵ | رمز اول یا دوم کارت اشتباه وارد شده است |
| ۵۶ | کارت کلاً مجاز نیست و وضعیت نامشخصی دارد |
| ۵۷ | آن نوع تراکنش بهخصوص برای کارت مجاز نیست |
| ۵۸ | درگاه مجاز به انجام تراکنش نیست |
| ۶۱ | مبلغ تراکنش از سقف مجاز بالاتر است |
| ۶۲ | کارت به دلایل امنیتی محدود شده است |
| ۶۳ | رفتار یا الگوی تراکنش بهعنوان رفتار مشکوک تشخیص داده شده |
| ۶۵ | تعداد تراکنشهای روزانه یا دفعات درخواست از حد مجاز بالاتر رفته |
| ۶۸ | تراکنش به دلیل تاخیر یا قطع ارتباط ناموفق بوده است |
| ۷۹ | بازگرداندن وجه یا سند گزارش با مشکل مواجه شده است |
| ۸۴ | سیستم بانک صادرکننده کارت غیرفعال است |
| ۹۰ | بانک مقصد یا سامانه تراکنش در وضعیت پایان روز است |
| ۹۳ | مشکل در بخش تسویه یا انجام سند تراکنش |
| ۹۶ | نوع خطا دقیقاً مشخص نیست |
| ۹۹ | کارت بهخاطر تازهصدور بودن یا تراکنش کم محدودیت دارد |
نکتۀ مهم: سامانه شاپرک چند کد هم برای عملیاتهای موفق تعریف کرده است؛ مثل کدهای ۰، ۸ و ۱۶ که هرکدام بهنحوی درستی تراکنش را اطلاعرسانی میکنند؛ منتهی چون این مقاله صرفاً به خطاهای سیستم اختصاص دارد، اشارهای به آنها میکنیم.
کد عملیات ناموفق تراکنشها
از اطلاعات جدول بالا میفهمیم این کدهای خطا مربوط به انواع تراکنشهای ناموفق هستند:
- ۱-
- ۱۹
- ۳۴
- ۴۰
- ۴۳
- ۶۳
- ۷۹
- ۸۴
- ۹۳
- ۹۶
- ۹۹
تراکنشهای ناموفق مبلغی از حساب خریدار کم نمیکنند. اصلیترین عامل ناموفق بودن تراکنشها به مشکلات فنی و زیرساختی شبکۀ بانک یا حتی خود سامانۀ شاپرک برمیگردد؛ در کشور ما که بیشتر اوقات سیستمها قطع هستند، بروز چنین خطاهایی اصلاً اتفاق غیرمنتظرهای به حساب نمیآید!
علاوهبر این، وارد کردن اطلاعات اشتباه هم باعث ناموفق بودن تراکنش بانکی اینترنتی خواهد شد. عدم موجودی کافی و تازهصادر بودن کارت هم از دیگر دلایل رایج این انواع خطای سیستم شاپرک هستند.
اگر معنای هر کد را میدانید که هیچ؛ اگر نه، در صورت مواجهه با یکی از انواع خطاهای تراکنش ناموفق، اول مطمئن شوید اطلاعات کارت خود، شامل شمارۀ کارت، CVV2، تاریخ انقضا و رمز دوم را درست وارد کردهاید. اگر باز هم تراکنش ناموفق بود، با پشتیبانی بانک صادرکنندۀ کارت یا سامانۀ شاپرک تماس بگیرید.
| ⭐ محتوای مرتبط: مراحل دریافت کد مالیاتی برای درگاه پرداخت (آموزش تصویری) |
کد عملیات تراکنش نامعتبر
کدهای خطای شاپرک در همراه بانک که با تراکنشهای نامعتبر ارتباط دارند را این زیر میبینید:
- ۳
- ۵
- ۱۲
- ۱۴
- ۲۳
- ۳۰
- ۳۱
- ۳۸
- ۵۷
- ۵۸
- ۶۱
- ۶۲
- ۶۵
اینجا ممکن است پول از حساب خریدار کم شود؛ اما چون کلاً تراکنش نامعتبر بوده است، عین همان مبلغ نهایتاً تا ۷۲ ساعت (معمولاً در زمان کوتاهتر) به حساب شخص برمیگردد.
در جدولی که کمی بالاتر آوردیم، توضیح دادیم که هر کد خطای تراکنش نامعتبر دقیقاً به چه دلیلی صادر میشود؛ در مجموع، اصلیترین دلیل این نوع خطاها هم وارد کردن اطلاعات اشتباه کارت بانکی است؛ این یعنی اگر موقع نوشتن شماره کارت، CVV2، تاریخ انقضا و رمز دوم حواستان را جمع کنید، احتمالاً هیچکدام از این انواع خطا را نخواهید دید.
البته که بالاتر رفتن تعداد درخواستها از حد مجاز و محدودیتهای احتمالی در تراکنشهای حساب بانکی هم میتوانند جزو عوامل نامعتبر شدن تراکنش باشند.
| ⭐ محتوای مرتبط: نحوه دریافت درگاه به پرداخت ملت (آموزش تصویری + نکات) |
کد عملیات کارت نامعتبر
اگر کارتی که میخواهید از آن برای تراکنش بانکی استفاده کنید به هر دلیلی نامعتبر شناخته شود، یکی از این کدهای خطا در سامانه شاپرک را میبینید:
- ۱۵
- ۳۳
- ۳۹
- ۴۱
- ۴۲
- ۴۴
- ۵۲
- ۵۳
- ۵۴
- ۵۶
اگر کارت منقضی شده باشد، طبیعتاً امکان انجام تراکنش بانکی را نخواهید داشت! همچنین، اگر کارت قبلاً در فعالیتهای بانکی مشکوک دخیل بوده باشد، از طرف سامانه غیرمجاز در نظر گرفته میشود و اجازۀ تراکنش ندارد.
علاوهبر سر رسیدن تاریخ انقضای کارت بانکی، گزارش مسدودی، مفقودی یا دزدیده شدن هم باعث صدور یکی از این کدها میشود. ضمناً نوع حساب بانکی هم میتواند یکی از دلایل صادر شدن این خطاها باشد؛ مثلاً شاید کارت حساب جاری نداشته باشد و آن تراکنش بهخصوص لزوماً با این نوع حساب انجام بگیرد؛ در چنین حالتی کد خطای ۵۲ را خواهید دید که مشخصاً به این مشکل اشاره میکند.
شروع قیمت از
۴۴۰ هزار تومان
کد خطای ۹۹ شاپرک
کد ۹۹ جزو جدیدترین موارد تعریفشده در این سامانۀ نظارتی است؛ اما کد خطای ۹۹ شاپرک چیست؟
بانک مرکزی محدودیتهایی را برای کارتهایی که مدتزمان کمی از صدور آنها میگذرد در نظر گرفته است. بهطور مشخص، چنین کارتهایی که معمولاً هیچگونه گردش مالیای نداشتهاند، محدودیتهای شدیدتری در برداشت روزانه از کارت بهصورت اینترنتی خواهند داشت.
هدف از تصویب این قانون و تعریف این کد، مقابلۀ مؤثر با فعالیتهای مخرب اینترنتی و کلاهبرداریهای سابیری است.
البته این را هم بگوییم که چنین کارتهایی مسدود نیستند و میتوانید با انجام تراکنشهای روزانۀ معمولی، مثل خرید حضوری یا انتقال مبالغ کمتر، گردش مالی ایجاد کرده و خطای ۹۹ را برطرف کنید.
| ⭐ محتوای مرتبط: نحوه اتصال فروشگاه به اسنپ پی (چرا و چگونه؟) |
خطاهای متفرقه شاپرک
هر خطای دیگری که در دستهبندیهای قبلی جای نگیرد، جزو خطاهای متفرقۀ شبکه الکترونیکی پرداخت کارت به حساب میآید؛ مثلاً:
- ۵۱
- ۵۵
- ۶۸
- ۷۵
- ۹۰
برای مثال، وقتی وارد صفحۀ درگاه میشوید، باید در مدتزمان مشخصی (معمولاً ۱۰ دقیقه) اطلاعات حسابتان را وارد کرده و تراکنش را تکمیل کنید؛ اگر این مدتزمان تمام شود و کار ناقص بماند، با کد خطای ۶۸ یا Timeout مواجه خواهید شد.
نداشتن موجودی کافی برای تراکنش یا وارد کردن اشتباه رمز هم در همین دسته قرار میگیرند؛ همچنین خطا به دلیل همزمانی تراکنش با فرایند پایان روز کاری از سمت بانک یا سیستم شاپرک. (کد ۹۰)
علاوهبر اینها، اگر چندین بار رمز را اشتباه وارد کنید، طوری که از حد مجاز تعریفشده توسط سامانه بالاتر برود، خطای ۷۵ را میبینید که در این دسته قرار میگیرد و بهدلیل مسائل امنیتی، برای مدتزمان محدودی اجازۀ تراکنش را به کارت شما نمیدهد.
در بخش بعدی توضیح میدهیم که چطور میتوانید انواع خطا در سامانه شاپرک را برطرف کنید تا تراکنشهای بانکی با موفقیت انجام بگیرند.
| ⭐ محتوای مرتبط: روشهای پرداخت اینترنتی بدون نیاز به درگاه پرداخت |
خطاهای سامانه شاپرک را چطور رفع کنیم؟
اگر خریدار هستید، قبل از هر چیز مطمئن شوید کارت بانکیتان اجازه انجام تراکنش را دارد؛ یعنی نه مسدود شده، نه محدودیتی روی آن اعمال شده، و نه گردش مالی غیرعادیای داشته که سیستم برایتان کد خطای ۹۹ صادر کند! همچنین حتماً اطلاعات کارت (شماره، CVV2، تاریخ انقضا و رمز دوم) را در صفحۀ پرداخت با دقت وارد کنید.
اما اگر صاحب فروشگاه اینترنتی هستید و درگاه پرداخت شما کار نمیکند یا مشتریان نمیتوانند سفارشهایشان را پرداخت کنند، لازم است بسته به نوع خطا با شرکت PSP ارائهدهندۀ درگاه پرداخت تماس بگیرید و موضوع را با پشتیبانی فنی آن مجموعه در میان بگذارید.
برخی خطاها مثل کد ۳ یا ۳۱ معمولاً به دلیل مشکلات فنی یا زیرساختی در سمت درگاه یا شاپرک اتفاق میافتند و خود فروشگاه نمیتواند کاری انجام دهد جز ثبت گزارش و تماس با پشتیبانی.
از طرف دیگر، بعضی خطاها موقتی هستند و بعد از مدتی خودبهخود برطرف میشوند. مثلاً کد خطای ۹۰ زمانی ظاهر میشود که تراکنش همزمان با پایان روز کاری بانکها انجام شده باشد؛ در این بازه، هیچ تراکنشی انجام نمیشود؛ نه از طریق خودپرداز، نه کارتخوان، نه درگاه اینترنتی. کافی است کمی صبر کنید تا مشکل رفع شود.
در نهایت، اگر خطا رفع نشد و همچنان پرداخت انجام نمیشود:
- اگر خریدار هستید و به نظر میرسد کارتتان مشکل دارد، با پشتیبانی بانک صادرکننده کارت تماس بگیرید.
- اگر فروشنده آنلاین هستید، میتوانید با مرکز پشتیبانی شاپرک به شماره ۰۲۱۲۹۳۵ تماس بگیرید تا کارشناسان مربوطه مشکل را بررسی کنند.
رسیدگی سریع به خطاهای شاپرک = افزایش رضایت مشتری
وقتی مشتری نتواند بهراحتی پول سفارشش را بهصورت اینترنتی پرداخت کند، رضایتش از فروشگاه شما کم میشود و این یک زنگ خطر جدی برای کسبوکارتان است؛ به همین خاطر میگوییم بلافاصله برای رفع هر نوع خطا در سامانه شاپرک اقدام کنید تا خللی در روند فروش ایجاد نشود.
در مجموع، خطا در سیستم شاپرک، خطای عجیب و غیرقابل حلی است؛ البته بهشرطی که سریعاً مشکل را شناسایی و برطرف کنید تا جدیتر نشود و به اعتبار فروشگاهتان آسیب نرساند.
امیدواریم این مقاله برایتان مفید بوده باشد؛ اگر سؤالی در رابطه با خطاهای این سیستم دارید، همین زیر برایمان کامنت بگذارید.




دیدگاه ها
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت می کنید