۱۴۰۳-۱۱-۲۵ 
۱۱ دقیقه 
۰ 
دوست ندارید سرور را با کسی شریک باشید؟ نیازهایتان آنقدر سنگین هستند که به تمام منابع یک سرور قوی نیاز دارید؟ چارۀ کار شما خرید و راه‌اندازی سرور اختصاصی است.
قبل از اینکه برویم سراغ موضوع اصلی مقاله، باید یک نکتۀ مهم را گوشزد کنیم؛ آن هم اینکه هم می‌توانید سرور بخرید و از آن در محیط اختصاصی کسب‌وکار خود نگهداری کنید، هم می‌توانید یک سرور اختصاصی را از ارائه‌دهندگان متعددی که داخل کشور (یا حتی خارج کشور) هستند اجاره کنید!
کدام کار عاقلانه‌تر است؟ در مقالۀ پیش رو به این سؤال هم پاسخ داده‌ایم.
اگر آماده‌اید مقاله را شروع کنیم.
مراحل نصب و راه‌اندازی سرور اختصاصی
بیایید مرحله‌به‌مرحله پیش بروید و ببینیم راه‌وروش ساخت سرور اختصاصی به چه صورت است.
گام صفر: برنامهریزی اولیه
راه‌اندازی سرور فیزیکی هم مثل هر کار دیگری، به برنامهریزی دقیق نیاز دارد. شما قبل از هر کاری باید به این سه سوال جواب بدهید:
- چقدر بودجه لازم دارید،
- نیازها و انتظارات فعلی و آیند‌‌ه‌تان از راه‌اندازی ساخت سرور فیزیکی چیست،
- اجزای موردنیازتان برای تجهیز اتاق سرور چیست.
مشخص کردن بودجه
خرید خود سرور و تهیه تجهیزات لازم برای نصب و نگهداری از آن پول کلانی می‌خواهد! پس اگر مشکل مالی دارید یا دستتان از نظر بودجه تنگ است، بهتر است به‌جای خرید سرور، به فکر اجارۀ آن از هاستینگ‌ها یا دیتاسنترهای معتبر باشید.
اتفاقاً خیلی از کسب‌وکارها این کار را انجام می‌دهند و خودشان را از شر هزینه‌های تجهیزو نگهداری اتاق سرور راحت می‌کنند!
توجه: وقتی تصمیم می‌گیرید برای امور IT سرور بخرید و از آن در محیط اختصاصی کسب‌وکارتان نگهداری کنید، وظایفی به گردنتان می‌افتد که در حالت عادی (یعنی وقتی سرور فیزیکی را اجاره می‌کنید)، برعهدۀ هاستینگی خواهد بود که مسئول نگهداری از سرور به‌صورت فیزیکی است.
تعیین نیازها و انتظارات
شما باید بدانید که می‌خواهید با سرور اختصاصی چه کارهایی را انجام دهید. اینطوری با تعیین نیازها و انتظارات‌تان، راحت‌تر می‌توانید درباره اینکه سرورتان باید به چه نوع فضای ذخیره‌سازی، پردازشگر، RAM و… مجهز باشد، تصمیم بگیرید.
مثلاً اگر قرار است از سرور اختصاصی برای میزبانی سایت/ اپلیکیشن استفاده کنید، به این سؤال‌ها جواب بدهید:
- می‌خواهید از سرور برای اجرای چه سایت/ اپلیکیشن‌هایی استفاده کنید؟
- هر اپلیکیشن به‌طور هم‌زمان توسط چند نفر مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
- برنامۀ توسعۀ کسب‌وکار به چه صورتی است و چه زمانی سرور باید ارتقاء بیابد؟
- آیا تعداد افرادی که از سایت/ اپلیکشن‌ها استفاده می‌کنند در گذر زمان بیشتر خواهد شد؟
- آیا تعداد اپلیکیشن‌های مورد نیاز برای پیشبرد امور کسب‌وکار در گذر زمان بیشتر خواهد شد؟
| ⭐ محتوای مرتبط: خرید یا اجاره سرور اختصاصی؛ کدام یک برای شما مناسب است؟ |
تصمیم‌گیری راجع‌به اجزای سرور و اتاق سرور
در مقالۀ “سرور چیست؟ آشنایی با مفهوم و انواع سرور (به زبان ساده)” توضیح داده‌ایم که سرورها اَبَرکامپیوترهایی هستند که درست مثل همۀ کامپیوترها، به قطعاتی مثل پردازشگر، RAM، فضای ذخیره‌سازی، فن خنک‌کننده و… نیاز دارند.
نیاز شما و استفاده‌ای که از سرور دارید، روی تجیهزات اتاق سرور و قطعاتی که لازم است روی آن قرار بگیرند، تأثیر مستقیم می‌گذارد؛ مثلاً باید بدانید به چه تعداد رک نیاز دارید، کابل‌کشی برق باید چطور باشد، چه اقداماتی برای تأمین امنیت ضروری هستند، سیستم‌عامل و سخت‌افزارهای روی سرور چی باشند و…
تخمین منابع و تجهیزات مورد نیاز برای سرور و اتاق سرور کار تخصصی است؛ پس اگر خودتان تجربه لازم را ندارید، بهتر است از یک متخصص IT درباره این مورد مشاوره بگیرید.
پیشنهاد خواندن: در پاراگراف قبلی به اتاق سرور و رک اشاره کردیم. اگر می‌خواهید دربارۀ این مفاهیم اطلاعات بیشتری کسب کنید، دو مقالۀ “اتاق سرور چیست و چه تجهیزاتی دارد؟” و “رک سرور چیست؟ راهنمای کامل برای انتخاب رک سرور مناسب” کمکتان خواهند کرد.
اینجا فاز برنامهریزی تمام می‌شود و وارد فاز عملیاتی خواهیم شد.
| ⭐ محتوای مرتبط: معرفی بهترین دیتاسنترهای ایران و جهان (۱۳ دیتاسنتر برتر) |
گام اول: انتخاب سرور مناسب
همان‌طور که کمی قبل‌تر هم اشاره کردیم، برای انتخاب درست، باید مشخص کنید از راه‌اندازی سرور اختصاصی چه هدفی دارید! مثلاً اینکه سرور قرار است به پایگاه داده تبدیل شود، یا می‌خواهید از آن برای میزبانی سایت یا اپلیکیشن کسب‌وکارتان استفاده کنید؟!
پس نمی‌توانیم بگوییم فلان سرور مناسب است و فلان مدل به هیچ دردی نمی‌خورد. به بیان بهتر، پیچیدن نسخۀ یکسان برای همۀ کسب‌وکارهایی که قصد راه‌اندازی سرور فیزیکی دارند، ممکن نیست.
ولی خب اگر بخواهیم سرورها را بر اساس فرم و نحوه نصب‌شان دسته‌بندی و قضاوت کنیم، این‌ها انواع اصلی سرور هستند که احتمالاً موقع خرید اسم‌شان را می‌شنوید:
- Tower: سرورهای Tower شباهت زیادی با کامپیوترهای خانگی دارند؛ منتهی با این تفاوت که از قطعات سرورها برخوردار هستند و می‌توان آن‌ها را به‌صورت دائمی روشن نگه داشت!
- Rackmount: این سرورها به‌صورت افقی کنار هم قرار می‌گیرند و طوری طراحی شده‌اند که دقیقاً اندازۀ رک‌های استاندارد (۱۹ اینچی) باشند.
- Blade: سرورهایی کاملاً فشرده که در شاسی‌ها قرار می‌گیرند و به همین خاطر، امکان صرفه‌جویی در فضای اتاق را به وجود می‌آورند.
دو نوع Rackmount و Blade از سرورهای نوع Tower پیشرفته‌تر و حرفه‌ای‌تر هستند؛ اما خب هزینۀ راه‌اندازی و نگهداری از آن‌ها هم بیشتر است!
سرورهای Tower به کار کسب‌وکارهایی کوچکی می‌آید که محدودیت بودجه دارند و نیازهایشان هم آن‌چنان سنگین نیست.
این در حالی است که نوع Rackmount به‌خوبی نیازهای کسب‌وکارهای متوسط تا بزرگ برطرف میکند و نوع Blade هم آنقدر حرفه‌ای است که دیتاسنترهای خیلی بزرگ می‌توانند سراغ آن بروند!
از نظر قطعات و سخت‌افزارها، برای سروری که قرار است نقش دیتابیس یا پایگاه داده را ایفا کند، فضای ذخیره‌سازی مهم‌ترین قطعه به حساب می‌آید. فضایی ترجیحاً با حجم زیاد و توانایی Write سریع؛ به‌علاوه، سرور فیزیکی مناسب دیتابیس باید از تکنولوژی RAID هم پشتیبانی کند. مقالۀ “تکنولوژی Raid چیست و چه کاربردی دارد؟” را بخوانید تا با این مفهوم آشنا شوید.
اگر قصد تبدیل سرور فیزیکی به سرور ایمیل یا دانلود را دارید، CPU چندان اهمیتی ندارد و در عوض، سرور ایدئال برای این منظور باید از قابلیت hot-swappable bay برخوردار باشد؛ یعنی باید بتوان به‌راحتی، فضاهای ذخیره‌سازی را به آن اضافه یا از آن حذف کرد.
در نهایت، سروری که به میزبانی وب‌سایت یا اپلیکیشن اختصاص داده می‌شود و معمولاً با یک (یا چند) دیتابیس همکاری دارد، به RAM قوی نیاز خواهد داشت!
این نکات را مد نظر بگیرید تا بتوانید بهترین سرور ممکن را برای کاربرد به‌خصوصی که در ذهن دارید، انتخاب کنید.
| ⭐ محتوای مرتبط: رم سرور چیست؟ آیا با رم کامپیوتر و لپتاپ یکسان است؟ |
گام دوم: انتخاب و نصب سیستم‌عامل سرور
به‌طور کلی، در رابطه با سیستم‌عامل سرور، دو انتخاب پیش رویتان قرار دارند:
- سیستم‌عامل لینوکس (و توزیع‌های مختلف آن)
- سیستم‌عامل ویندوز
اگر به تکنولوژی‌های اختصاصی مایکروسافت وابستگی دارید، چاره‌ای نخواهید داشت جز انتخاب و نصب نسخۀ مناسب Windows Server؛ همچنین، ویندوز برای آن‌هایی که دانش فنی خیلی بالایی ندارند هم گزینۀ بهتری است؛ چراکه رابط گرافیکی آن تا حد زیادی مشابه رابط گرافیکی ویندوز روی کامپیوترهای خانگی و شرکتی ما است و بیشتر مردم کاملاً با آن آشنا هستند.
قبلاً در مقالۀ “ویندوز سرور چیست و چه فرقی با سیستم‌عامل ویندوز دارد؟ (راهنمای کامل)” مفصل راجع‌به این سیستم‌عامل‌های مختص سرورها صحبت کرده‌ایم که پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر، حتماً آن را بخوانید.
در نقطۀ مقابل، لینوکس در بازار سیستم‌عامل‌های سرور، کاملاً دست بالاتر را دارد و سهم خیلی بزرگ‌تری را به خود اختصاص داده است.
مزایای لینوکس مثل رایگان بودن، متن‌باز بودن، سازگاری با بیشتر تکنولوژی‌ها و زبان‌های برنامه‌نویسی کاربردی، جامعۀ خیلی بزرگ استفاده‌کنندگان و…، آن را به گزینه‌ای ایدئال برای راه‌اندازی سرور فیزیکی تبدیل کرده‌اند.
لینوکس توزیع‌های مختلفی دارد که برخی از آن‌ها همراه با رابط‌های گرافیکی کاربرپسند ارائه می‌شوند؛ اما در کل، برای بهره‌وری حداکثری از این سیستم‌عامل، بهتر است کار کردن با خط فرمان (Command Line) را بلد باشید!
برای شناخت بهتر این سیستم‌عامل، پیشنهاد می‌کنیم مقاله “سیستم عامل لینوکس چیست و چه کاربردهایی دارد؟” را بخوانید.
اجازه دهید یک جدول داشته باشیم از مقایسۀ بین این دو سیستم‌عامل شناخته‌شده برای سرورها:
| مورد مقایسه | ویندوز | لینوکس |
| هزینه | هزینۀ لایسنس + هزینۀ برخی نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها | رایگان |
| عملکرد | سازگار با اپلیکیشن‌ها و ابزارهای اختصاصی مایکروسافت | سازگار با انواع پیکربندی‌‌ها و سخت‌افزارها |
| امنیت | خوب | عالی |
| تجربۀ کاربری | امکانات سفارشی‌سازی محدود | امکانات سفارشی‌سازی خیلی زیاد + رابط کاربری پیچیده |
| سازگاری با نرم‌افزارها | سازگاری با محصولات مایکروسافت | سازگاری با طیف خیلی وسیعی از نرم‌افزارهای متن‌باز، وب‌سرورها، دیتابیس‌ها و محیط‌های تست و توسعۀ اپلیکیشن‌ها |
دنبال مقایسه‌ای جامع‌تر هستید؟ مقالۀ “بررسی انواع سیستم عامل های سرور و مزایا و معایب هرکدام” را بخوانید.
| ⭐ محتوای مرتبط: راهنمای جامع خرید سرور اختصاصی |
گام سوم: پیکربندی سرور
اگر مراحل را به‌ترتیب انجام داده باشید، تا الان بعد از استقرار سرور در محیط در نظر گرفته شده، سیستم‌عامل آن را هم انتخاب و نصب کرده‌اید؛ حالا وقت پیکربندی سرور است. پیکربندی یا Configuration یکی از مراحل ضروری فرایند راه‌اندازی سرور فیزیکی است و در مقالۀ “کانفیگ سرور چیست و به چه دردی می‌خورد؟ (به زبان ساده)” راجع‌به آن صحبت کرده‌ایم.
بالاتر گفتیم که باید تکلیف خود را در رابطه با نیازهایی که دارید و دنبال برطرف کردن آن‌ها با سرور هستید، مشخص کنید؛ در ادامه، فرض بر این است که اصل مهم را فراموش نکرده‌اید!
شروع قیمت از
۴,۸ میلیون تومان
۱. ایجاد کاربران جدید و تنظیم مجوزهای دسترسی
باید برای هرکسی که قرار است به سرور و محتویات آن دسترسی داشته باشد، پروفایل بسازید. سطح دسترسی هر پروفایل هم باید با توجه به نیازهای کاربر آن مشخص شود تا مشکلی از بابت امنیت ایجاد نشود.
| ⭐ محتوای مرتبط: سرور اختصاصی چیست؟ (+ مزایا، معایب و ویژگی‌ها) |
۲. پیکربندی فایروال و بستن پورت‌های غیرضروری
یکی از مؤثرترین ابزارها در مقابله با خطرات سایبری، فایروال است؛ پس در همان ابتدای کار، فایروالی مطمئن روی سرور نصب و آن را مطابق استانداردهای کسب‌وکار پیکربندی کنید؛ همچنین، بستن پورت‌های بی‌استفاده و غیرضروری هم به جلوگیری از نفوذ هکرها کمک خواهد کرد.
اگر نمی‌دانید فایروال چیست، سری به مقاله لینک‌شده بزنید.
۳. تغییر پورت‌های پیش‌فرض SSH/RDP
SSH و RDP پروتکل‌هایی هستند که به احتمال خیلی زیاد، از آن‌ها استفاده خواهید کرد. هرکدام از این دو پروتکل، از پورت‌های پیش‌فرضی استفاده می‌کنند که همه آن‌ها را می‌شناسند. همان‌طور که شما می‌دانید پورت شمارۀ ۲۲ به پروتکل SSH و پورت شمارۀ ۳۳۸۹ به پروتکل RDP اختصاص دارد، مجرمان سایبری هم از این موضوع مطلع هستند و می‌توانند از این موضوع سوءاستفاده کنند!
بنابراین، حتماً پورت این دو پروتکل را تغییر دهید تا کار هکرها تا جای ممکن سخت‌تر شود.
| ⭐ محتوای مرتبط: تغییر پورت SSH در سرور مجازی لینوکس (چرا و چگونه؟) |
۴. نصب و پیکربندی وب‌سرور
اگر قرار است سرور وظیفۀ مهم میزبانی از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها را بر عهده بگیرد، به وب‌سرور نیاز خواهید داشت. بررسی کنید و ببینید از بین گزینه‌های موجود مثل Nginx، Apache ،LiteSpeed و…، کدام‌یک گزینۀ بهتری است و همان را روی سرور خود نصب کنید. با مطالعه این مقالات می‌توانید با ویژگی‌های این وب‌سرورها آشنا شوید:
همچنین، برای دریافت بهترین عملکرد ممکن از وب‌سرور، حتماً باید آن را مطابق نیازهای خود پیکربندی کنید.
۵. نصب و پیکربندی پایگاه داده
معمولاً همۀ انواع سرورها به پایگاه داده یا دیتابیس نیاز دارند؛ پس یکی دیگر از مراحل فرایند راه‌اندازی سرور اختصاصی، نصب سیستم‌های مدیریتی دیتابیس (مثل Mango، PostgreSQL و SQL) است. ضمناً نباید کانفیگ درست پایگاه‌های داده با توجه به کاربردی که مد نظر دارید را هم فراموش کنید!
| ⭐ محتوای مرتبط: دیتابیس (database) چیست؟ خانه‌ای امن برای داده‌ها و اطلاعات مهم! |
۶. فعال‌سازی و نصب گواهینامۀ SSL برای ارتباط امن
امروزه گواهی SSL نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت محسوب می‌شود! گواهینامه‌‍ای که با تبدیل HTTP به نسخۀ ایمن آن (یعنی HTTPS)، داده‌های ردوبدلی بین سرور و دستگاه کاربران را رمزنگاری کرده تا هکرها نتوانند در بین راه به اطلاعات حساس کسب‌وکار دسترسی پیدا کنند.
۶. راه‌اندازی سیستم مانیتورینگ
اگر از یک هاستینگ معتبر سرویس بگیرید، متخصصان آن مجموعه با ابزارهای به‌خصوص سرور را زیر نظر می‌گیرند تا هم‌زمان با بررسی عملکرد، از اختصاص منابع کافی به تسک‌های مختلف مطمئن شوند.
اگر تصمیم دارید با تهیۀ سرور به‌شکل فیزیکی خودتان ۰ تا ۱۰۰ کار را بر عهده بگیرید، وظیفۀ خطیر مانیتورینگ هم دستتان را می‌بوسد!
| ⭐ محتوای مرتبط: معرفی ۱۳ ابزار مانیتورینگ شبکه + نکات مهم انتخاب |
۷. تکمیل تنظیمات مرتبط با شبکه
منظور کارهایی مثل در نظر گفتن آدرس آیپی اختصاصی برای سرور، پیکربندی DNS و… است.
اینجا کار راه‌اندازی سرور فیزیکی تمام می‌شود و می‌توانید از مزایای اَبَرکامپیوتری که در محیط اختصاصی کسب‌وکارتان قرار داده‌اید، نهایت بهره را ببرید؛ اجازه دهید قبل از اینکه برویم به بخش بعدی، یک نکتۀ مهم را گوشزد کنیم.
🧩 حواس‌تان به امنیت فیزیکی سرور باشد!سرورها فقط در معرض خطرات سایبری نیستند! می‌خواهیم بگوییم اگر اتاق سرور را خودتان می‌سازید و از سرور اختصاصی در آنجا نگهداری می‌کنید، خطرات فیزیکی را کم‌اهمیت جلوه ندهید و نهایت تلاش خود را به کار بگیرید تا از این بابت مشکلی پیش نیاید؛ مشکلاتی مثل آتش‌سوزی، ضربه خوردن، دزدیده‌شدن، وارد آمدن آسیب‌های عمدی و…. استفاده از سیستم‌های هشدار هوشمند (و حتی نگهبان‌های مسلح!)، سیستم اطفاء حریق حرفه‌ای، دوربین‌های مداربسته، سیستم‌های تهویه، درب‌های ضدسرقت، کنترل دقیق رفت‌وآمدها به اتاق و…، اقداماتی هستند که به بالا بردن امنیت فیزیکی سرور کمک می‌کنند. |
حالا می‌رسیم به یک سؤال خیلی مهم که احتمالاً ذهن خیلی از شما را درگیر کرده باشد.
هزینه راه‌اندازی سرور اختصاصی چقدر می‌شود؟
در همین اولین خط این بخش خیالتان را راحت کنیم که باید پول خیلی زیادی بپردازید! بالاتر توضیح دادیم که علاوه‌بر گران بودن خود سرور، مخارج راه‌اندازی و تجهیز اتاق سرور، یعنی فضایی که قرار است سرور را در آن نگهداری کنید، سر به فلک می‌کشد!
چون قیمت‌ها در کشور ما نوسان خیلی زیادی دارند، اجازه دهید عدد نگوییم؛ همین‌قدر بدانید که حداقل باید صدها میلیون تومان هزینه کنید تا یک اتاق سرور معمولی با تجهزات قابل قبول و سرورهای ساده داشته باشید.
با این اوصاف، انجام چنین کاری، یعنی خرید سرور و راه‌اندازی سرور فیزیکی در محیط داخلی مجموعه، تحت هیچ شرایطی برای کسب‌وکارهای کوچک مقرون‌به‌صرفه نیست. آیا این یعنی کسب‌وکارهای کوچک باید از خیر مزایای سرورهای اختصاصی بگذرند؟ نه! این‌طور نیست.
همان‌طور که بالاتر هم توضیح دادیم، اجارۀ این نوع سرورها از هاستینگ‌های معتبرتر مقرون‌به‌صرفه‌تر است. ضمن اینکه با این رویکرد، دیگر لازم نیست نگران امور مربوط به نگهداری از سرورها باشید؛ چون همۀ این وظایف بر عهدۀ ارائه‌دهنده خواهند بود.
یک گریز کوچک بزنیم به سرور اختصاصی ایران لیموهاست که در قالب ۳ پلن عرضه می‌شود و با قابلیت‌هایی که دارد، می‌تواند نیازهای طیف وسیعی از کسب‌وکارها و اشخاص را برطرف کند.
قابلیت‌هایی مثل:
- پهنای باند بالا داخل ایران
- امکان شخصی‌سازی و ارتقاء
- امنیت چندلایه
- مانیتورینگ دائمی و پشتیبانی تمام‌وقت
علاوه‌بر این، سرور اختصاصی مدیریت شده را داریم که با تهیۀ آن، لازم نیست هیچ‌کاری در راستای کانفیگ سرور و نگهداری از آن انجام دهید؛ چون همان‌طور که از نام این نوع سرورها مشخص است، مدیریت مسائل فنی چنین سرورهایی از صفر تا ۱۰۰ بر عهدۀ متخصصان لیموهاست است.
شروع قیمت از
۳,۴۹۰,۰۰۰ تومان
می‌رسیم به نتیجه‌گیری نهایی مقاله.
آیا واقعاً لازم است از سرور در محیط اختصاصی کسب‌وکارتان نگهداری کنید؟!
طبق وعده‌ای که داده بودیم، تمام مراحل راه‌اندازی سرور فیزیکی را موبه‌مو توضیح دادیم؛ منتهی پیشنهاد می‌کنیم سر فرصت همۀ جوانب را سبک‌سنگین کنید و ببینید آیا واقعاً ساخت سرور اختصاصی و نگهداری از آن در محیط اختصاصی کسب‌وکارتان ضروری است؟!
به‌هرحال، تصمیم نهایی با شما است و ما هم کنارتان هستیم تا کمکتان کنیم. اگر در قسمتی از فرایند راه‌اندازی سرور اختصاصی به مشکل خورده‌اید، یا اگر نمی‌دانید خرید سرور انتخاب بهتری است یا اجارۀ آن، در قسمت کامنت‌ها با ما در ارتباط باشید.
دیدگاه ها
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت می کنید