۱۴۰۲-۰۵-۲۹ 
۱۰ دقیقه 
۲ 
کدام‌یک مناسب شما است: سرور مجازی یا سرور اختصاصی؟
اگر قصد تهیۀ سرور دارید و بین سرور مجازی و سرور اختصاصی دودل هستید، این مقاله کمکتان میکند.
می‌خواهیم تفاوت سرور مجازی و اختصاصی را بررسی کنیم تا بتوانید با بررسی همۀ جوانب، تصمیم مناسب را اتخاذ کنید.
اول تعریف درست هر دو نوع را خواهیم گفت و پس از آن، دو رقیب را از جهات مختلف مقایسه می‌کنیم. در آخر هم بررسی می‌کنیم که از هرکدام در چه مواقعی باید استفاده شود.
بیایید با VPS یا سرور مجازی شروع کنیم.
قدرت واقعی در سرور مجازی لیموهاست
شروع قیمت از
۸۴۰ هزار تومان
سرور مجازی چیست؟
برای اینکه بفهمیم سرور مجازی یا VPS چیست، ابتدا باید معنا و مفهوم سرور را بدانیم.
به بیان خیلی ساده، سرورها ابَرکامپیوترهای بسیار قدرتمندی هستند که همیشه روشن هستند و به اینترنت هم اتصال دائمی دارند! میزان منابع موجود در سرور، بسیار بیشتر از منابع کامپیوترهای شخصی و شرکتی‌ای هستند که ما به‌صورت روزمره با آن‌ها کار می‌کنیم.
خب اینجا فرصت کافی برای کندوکاو عمیق این کامپیوترهای بسیار قوی وجود ندارد؛ اگر می‌خواهید اطلاعات کامل‌تری داشته باشید، مقالۀ سرور چیست را بخوانید.
برگردیم سراغ موضوع بحثمان. قرار است تفاوت سرور مجازی و اختصاصی را بررسی کنیم و ابتدا چیستی اولی را بررسی خواهیم کرد.
اجازه دهید یک شهرک را مثال بزنیم تا بتوانید بهتر درک کنید.
یک شهرک مسکونی را در نظر بگیرید. شهرکی که از چندین خانۀ ویلایی تشکیل شده است. هرکدام از این خانه‌ها، بخشی از شهرک را اشغال کرده‌اند و منابع اختصاصی خود را دارند. هر خانه حیاط، آب، گاز و برق اختصاصی خودش را دارد!
با اینکه همۀ ویلاها درون یک شهرک‌اند، از یکدیگر کاملاً ایزوله هستند. هرکس می‌تواند هرقدر که می‌خواهد آب، گاز و برق مصرف کند؛ بدون اینکه قبضش برای دیگری صادر شود؛ یا هر ویلا می‌تواند تغییراتی را در حیاط اختصاصی‌اش اعمال کند. در واقع، صاحب هر ویلا، اختیار نسبتاً کاملی روی دارایی‌اش دارد.
سرور مجازی هم سازوکاری مشابه با همین مثال دارد. هر VPS بخشی ایزوله‌شده از یک سرور بزرگ‌تر است که منابع اختصاصی خود را دارد؛ در واقع، وقتی سروری به بخش‌هایی کوچک‌تر که کاملاً از هم ایزوله هستند تقسیم می‌شود، با چند سرور مجازی مواجه خواهیم بود.
مالک سرور مجازی کنترل کاملی روی منابعش دارد و مثل صاحب ویلاها در شهرک ویلایی، می‌تواند تغییرات مدنظرش را در فضایی که در اختیار دارد اعمال کند.
برای تقسیم یک سرور بزرگ به چند سرور مجازی، به تکنولوژی مجازی‌سازی نیاز داریم. پرداختن بیشتر به این موضوع ما را از بحث اصلی دور میکند، پس همینقدر کافی است.
سرورهای مجازی برای کاربردهای متنوعی مناسب هستند که می‌توانید با خواندن مقالۀ انواع سرور مجازی و کاربردهایشان با آن‌ها آشنا شوید.
برویم برای بررسی روی دیگر سکه، یعنی سرور اختصاصی!
سرور اختصاصی چیست؟
طبیعتاً بعد از آشنایی با سرور مجازی، باید با چیستی سرور اختصاصی هم آشنا شوید تا بتوانید تفاوت سرور مجازی و سرور اختصاصی را بهتر درک کنید.
داشتن سرور اختصاصی مثل این است که ۱۰۰۰ متر زمین داشته باشید و در آن یک بنای ۲۵۰ متری، ۴۰۰ متری یا هر متراژی که دوست دارید بسازید.
در این حالت، همه‌چیز متعلق به شما است! هیچ شراکتی وجود ندارد و تمام منابع متخص شما است. سرور اختصاصی که به آن Dedicated Server هم می‌گویند، مشابه همین مثال است.
وقتی یک سرور را به‌صورت تمام‌وکمال، همراه تمام منابع تهیه می‌کنید، صاحب یک سرور اختصاصی شده‌اید.
بر خلاف هاست اشتراکی، هیچکس شریک منابع شما نیست! همچنین، برخلاف سرور مجازی، بخشی از فضا متعلق به شما نیست و شما صاحب هر آن چیزی هستید که وجود دارد؛ تمام سرور!
با داشتن یک سرور اختصاصی، می‌توانید از تمام قدرت یک ابرکامپیوتر نهایت استفاده را ببرید.
نحوۀ مدیریت سرور اختصاصی، بر اساس قوانین مجموعۀ ارائه‌دهندۀ سرویس متفاوت است. مثلاً ما در لیمو، تیمی را مأمور رسیدگی و نگهداری از سرورهای اختصاصی می‌کنیم تا مشتریان تجربه‌ای شخصی‌سازی‌شده و خوشایند از سرورشان داشته باشند؛ اما ممکن است برخی از مجموعه‌ها، سرویس را به‌شکلی کاملاً خام ارائه کنند و تمام کارهای مربوط به رسیدگی برعهدۀ شما، یعنی خریدار سرویس باشد.
توجه داشته باشید که نگهداری از یک سرور نیازمند دانش فنی است و اگر سررشته‌ای در این زمینه ندارید و احساس می‌کنید فقط با سرور اختصاصی است که نیازتان برطرف می‌شود، توصیه می‌کنیم سرور را از هاستینگی تهیه کنید که خدمات نگهداری را حداقل در حد اولیه ارائه کند.
وقتی خدمات نگهداری از سرور اختصاصی برعهدۀ ارائه‌دهندۀ سرویس باشد، با اصطلاح هاست اختصاصی طرف هستیم!
در مقالۀ سرور اختصاصی چیست، کامل و مفصل به این شکل از سرورها پرداخته‌ایم که می‌توانید با خواندن آن، اطلاعات کاملی در رابطه با سرورهای اختصاصی کسب کنید.
حالا که هر دو نوع سرور را بررسی کردیم، وقت آن است که برویم سراغ موضوع اصلی مقاله و فرق سرور اختصاصی و مجازی را بفهمیم.
شروع قیمت از
۳,۴۹۰,۰۰۰ تومان
تفاوت سرور مجازی و اختصاصی چیست؟
سرور مجازی و اختصاصی از ۵ جهت با هم فرق دارند: امنیت، منابع، عملکرد، قیمت و مقیاس‌پذیری. همین تفاوت‌ها باعث می‌شود هرکدام برای کاربردهای خاصی مناسب باشند.
در ادامه، می‌خواهیم این دو نوع سرور را از این پنج جهت با یکدیگر مقایسه کنیم.
مقایسه سرور مجازی با سرور اختصاصی
اولین و شاید مهم‌ترین جنبه‌ای که باید به آن پرداخت، موضوع امنیت است.
۱) امنیت
اول از همه بگوییم هر دو مورد از هاست اشتراکی ایمن‌تر هستند! اما خب بیایید تفاوت سرور مجازی با اختصاصی را بررسی کنیم.
سرورهای مجازی به‌میزان قابل‌قبولی ایمن هستند! همان‌طور که گفتیم، فضا کاملاً ایزوله است و عملکرد همسایه‌ها روی یکدیگر اثر نمی‌گذارد؛ ولی هرچه باشد، منابع تقسیم شده‌اند و شما به‌عنوان دارندۀ VPS، مالک تمام منابع نیستید!
در حالی که با تهیۀ سرور اختصاصی، همان‌طور که از نامش مشخص است، هرآنچه از منابع وجود دارد هم در اختیارتان قرار می‌گیرد.
جدا از این، هیچ شریکی وجود ندارد. گرچه در VPSها هم شرکا قاعدتاً تأثیری روی فضای شما ندارند، اما خب نبودن شریک و اختصاصی بودن کل فضا، ایمنی را بیش از پیش تضمین میکند.
همچنین، در صورت بروز مشکلات احتمالی در رابطه با امنیت، وقتی سرور اختصاصی داشته باشید، کنترل کامل اوضاع در اختیارتان است و می‌توانید نسبت‌به رفع مشکل، اقدامات لازم را انجام دهید. در نقطۀ مقابل، در صورت استفاده از VPS، همه‌چیز دست شما نیست.
در کل، امنیت هر دو نوع سرور در حد قابل‌قبولی است، اما می‌توان گفت سرور اختصاصی، از جهت اینکه فقط متعلق به یک نفر (یا مجموعه) است، امنیت بیشتری دارد.
۲) منابع
تا اینجای متن چندباری به تفاوت سرور مجازی و اختصاصی از منظر منابع اشاره کردیمگ اجازه دهید در این بخش نگاهی مجدد به این مقوله داشته باشیم.
در سرورهای مجازی یا VPS، منابع بین فضاهای ایزوله‌ای که با تکنولوژی مجازی‌سازی جدا شده‌اند تقسیم می‌شود. هر فضا مقدار مشخصی از RAM، CPU، فضای ذخیره‌سازی و… را در اختیار دارد.
نکته: برخلاف هاست اشتراکی که منابع به‌صورت مشترک مورداستفاده قرار می‌گیرند، در VPS از همان اول مشخص می‌شود هر فضا چقدر منابع در اختیار دارد و دیگر استفادۀ شریکی در کار نیست.
در هاست اشتراکی، وقتی یکی از کاربرها به‌خاطر هجوم غیرقابل پیش‌بینی ترافیک به منابع بیشتری نیاز پیدا کند، سرور به‌صورت خودکار مقدار بیشتری از منابع کل را در اختیارش قرار می‌دهد؛ اتفاقی که می‌تواند به اختلال در عملکرد دیگر کاربرها منجر شود. موضوعی که در VPS دیده نمی‌شود. این برجسته‌ترین تفاوت سرور مجازی و هاست اشتراکی است!
اما در سرور اختصاصی یا Dedicated Server، از آنجایی که کل سرور و منابعش در اختیار یک کاربر قرار می‌گیرد، خبری از تقسیم و به اشتراک گذاشته شدن هم نیست.
پس اگر فکر می‌کنید به منابع زیادی نیاز خواهید داشت و دوست ندارید آن‌ها را دیگران شریک شوید، سرور اختصاصی گزینۀ بهتری است.
۳) عمکلرد
در بخش قبل فهمیدیم که سرورهای اختصاصی منابع بسیار بیشتر و قدرتمندتری از سرورهای مجازی دارند؛ همچنین، سرورهای اختصاصی به‌خاطر ماهیتی که دارند، دست کاربر را برای اعمال تغییرات مختلف و انجام کارهای گوناگون باز می‌گذارند. طبیعی است که به‌خاطر همین خصوصیات، سرور اختصاصی عملکرد بیشتری از رقیب خود در این مقاله، یعنی VPS داشته باشد.
اگر محدودیت‌هایی که از جانب ارائه‌دهندۀ سرویس تعیین می‌شود را در نظر نگیریم، سرور اختصاصی کنترل کاملی را بر سیستم‌عامل، نرم‌افزارها و حتی سخت‌افزارها برای کاربر فراهم میکند. در حالی که وقتی صحبت VPS در میان باشد، محدودیت‌ها بسیار بیشتر خواهند بود و دست کاربر بسته‌تر است.
در هر صورت، بدون شک، سرور اختصاصی از نظر عملکرد نمرۀ بهتری نسبت‌به سرور مجازی دریافت میکند. این نوع سرورها برای بالا آوردن سایت‌های بزرگ با ترافیک زیاد و کلاً کارهایی از این دست کاربرد دارند.
۴) قیمت
مسلماً تهیۀ بخشی از سرور، نسبت‌به تهیۀ کل آن، هزینۀ کمتری روی دستتان می‌گذارد؛ پس سرور مجازی قیمت کمتری از سرور اختصاصی دارد!
همان‌طور که بارها در متن گفتیم، با سرور مجازی، فقط به بخشی از منابع دسترسی خواهید داشت! در حالی که دارندۀ سرور اختصاصی تمام منابع را در اختیار دارد.
مثلاً اگر یک سرور ۲۰ گیگابایت رم داشته باشد و این مقدار بین ۵ فضای ایزوله که هرکدام یک سرور مجازی هستند تقسیم شده باشد، قاعدتاً هزینۀ آن هم بین این اکانت‌ها سرشکن می‌شود؛ اما در مورد سرور اختصاصی، همۀ منابع به همان یک نفر اختصاص پیدا میکند و تمام هزینه‌ها هم با همان یک نفر (یا مجموعه) است.
گرچه VPS از هاست اشتراکی گران‌تر تمام می‌شود، اما در مقایسه با سرور اختصاصی ارزان‌تر است!
پس آن‌هایی که با محدودیت بودجه مواجه هستند، بهتر است سراغ سرور مجازی بروند.
۵) مقیاس‌پذیری
مقیاس‌پذیری در سرورهای مجازی بیشتر و بهتر از سرورهای اختصاصی است! اجازه دهید بیشتر توضیح دهیم.
VPSها ذاتاً طوری طراحی شده‌اند که بتوان در صورت نیاز منابع آن‌ها را افزایش داد. درست است که مقدار مشخصی از منابع به هر فضا اختصاص داده شده است، اما برخی مواقع، هرگاه نیاز به افزایش این منابع باشد، ارائه‌دهندۀ سرویس این کار را برایتان انجام می‌دهد.
فرایند افزایش دادن منابع در VPS خیلی راحت و به دور از هرگونه پیچیدگی انجام می‌شود؛ با کمترین Downtime ممکن و کمترین ایجاد اختلال در کل سرویس. فقط کافی است درخواستتان را برای شرکت هاستینگی که از آن سرور مجازی را تهیه کرده‌اید، ثبت کنید؛ باقی کارها توسط آن‌ها انجام می‌شود.
اما در رابطه با سرورهای اختصاصی، مقیاس‌پذیری با دشواری‌هایی روبه‌رو است! یک نکتۀ بسیار مهم وجود دارد و آن هم اینکه از همان ابتدا تمام منابع را در اختیار گرفته‌اید؛ یعنی دیگر منابعی وجود ندارد که بخواهد به شما اختصاص داده شود!
به همین خاطر، مقیاس‌پذیری و افزایش منابع در سرورهای اختصاصی می‌تواند چالش برانگیز باشد. احتمالاً لازم باشد به یک سرور فیزیکی دیگر با منابع قوی‌تر منتقل شوید؛ خب این فرایند زمانبر است و باعث می‌شود تا مدت‌زمانی مشخص به اطلاعات روی سرور (مثلاً سایت) دسترسی نداشته باشید.
در کل، سرورهای مجازی، با توجه به ماهیتی که دارند، مقیاس‌پذیری بسیار بهتری در مقایسه با سرور اختصاصی دارند.
با خواندن این مقایسه و بررسی این ۵ مورد، به احتمال زیاد نسبت‌به تفاوت سرور مجازی و اختصاصی اشراف کامل پیدا کرده‌اید.
در بخش بعدی، موارد استفاده از سرور مجازی یا VPS را بررسی می‌کنیم تا بتوانید تصمیم‌گیری بهتری در انتخاب بین این دو گزینه داشته باشید.
چه زمانی از سرور مجازی استفاده کنیم؟
بالاتر به مقالۀ کاربردهای VPS لینک دادیم؛ توصیه می‌کنیم با خواندن آن مطلب، با کاربردهای سرور مجازی آشنا شوید تا بتوانید بهتر تصمیم بگیرید. مثلاً اگر هدفتان از تهیۀ سرور ترید کردن است، باید VPS تهیه کنید.
اما در کل، متخصصین پیشنهاد می‌کنند در مواقع زیر سراغ سرورهای مجازی بروید:
- زمانی که وب‌سایتتان آنقدر رشد کرد که دیگر هاست اشتراکی توانایی میزبانی درست‌وحسابی از آن را نداشت؛
- زمانی که قصد نصب ماژول‌ها و اپلیکیشن‌های اختصاصی‌ای را داشتید که توسط ارائه‌دهنده روی هاست اشتراکی پشتیبانی نمی‌شدند؛
- زمانی که نیاز داشتید به Root سرور دسترسی پیدا کنید (همۀ ارائه‌دهنده‌ها این قابلیت را در اختیار کاربران VPS قرار نمی‌دهند!)؛
- زمانی که برای تست و توسعه نرم‌افزاری در حال تست، به فضایی مجازی و ایزوله احتیاج داشتید؛
- زمانی که قصد پردازش تراکنش‌های مالی و به‌طور کلی داده‌های حساس را دارید؛
- زمانی که با نوسان شدید ترافیک ورودی مواجه می‌شوید.
همچنین بهتر است در مواقع زیر دور استفاده از سرور مجازی را خط بکشید:
- زمانی که سایت ترافیک کمی دارد و اهمیت چندانی هم ندارد؛
- اگر تخصص کافی ندارید و می‌خواهید مباحث پایه مثل کار با FTP، وردپرس یا حتی سی‌پنل را یاد بگیرید.
یادتان باشد که سرور مجازی یک پله بالاتر از هاست اشتراکی قرار می‌گیرد. پس اگر احساس کردید این نوع میزبانی دیگر پاسخگوی نیازهایتان نیست، می‌توانید برنامه‌ای برای مهاجرت به VPS بچینید.
| 🧩 پیشنهاد خواندنی: سرور مجازی ایران و آلمان چه فرقی دارند؟ |
در کل، خیلی جاها استفاده از سرور مجازی بهترین انتخاب ممکن است؛ در این نوع سرورها، نسبت‌به هاست اشتراکی، کنترل بیشتری روی وقایع گوناگون دارید. اگر فکر می‌کنید سایتتان قرار است خیلی زود با رشد ترافیک مواجه شود، از همان اول VPS تهیه کنید. ابتدا پلنی با منابع کم بگیرید و پس از گذشت زمان و افزایش ترافیک، درخواستتان برای دریافت منابع بیشتر را ثبت کنید.
همچنین، اگر بودجۀ محدودی دارید و تخصص لازم برای نگهداری و رسیدگی به سرور را ندارید، سرور مجازی بهترین انتخابی است که می‌توانید داشته باشید.
موافقید موارد استفاده از سرور اختصاصی را هم بررسی کنیم؟
چه زمانی از سرور اختصاصی استفاده کنیم؟
هرجایی به استفاده از منابع قدرتمند و حداکثر توان نیاز باشد، باید سراغ سرور اختصاصی رفت. همان‌طور که بارها در خلال متن اشاره کردیم، اصلی‌ترین تفاوت سرور اختصاصی و مجازی، مربوط به میزان منابعی است که در اختیار کاربران هرکدام قرار می‌گیرد.
در هر صورت، در صورت مواجهه با یک یا چند مورد از شرایط زیر، بهترین گزینۀ پیش رویتان این نوع سرورها هستند:
- زمانی که ترافیک سایت به‌حدی برسد که میزان منابع موجود در پلن‌های VPS هم جوابگو نباشد؛
- زمانی که ایمنی داده‌ها اهمیت بسیاری برایتان دارند؛ طوری که می‌خواهید آن‌ها را روی سروری نگه دارید که فقط خودتان به آن‌ها دسترسی داشته باشید؛
- زمانی که می‌خواهید سرعت لود شدن صفحات سایتتان در بالاترین حد ممکن باشد؛
- زمانی که به کنترل کامل بر تمام وجهه‌های سرور نیاز دارید.
بالاتر و هنگام مقایسۀ سرور مجازی و اختصاصی، فهمیدیم که سرور اختصاصی در ۳ فاکتور عملکرد، امنیت و میزان منابع برتر از VPS یا سرور مجازی است. هرگاه نیاز اصلی‌تان وابسته به هریک از این فاکتورها بود، سرور اختصاصی کارتان را راه می‌اندازد.
یادآوری کنیم که هزینۀ لازم برای تهیۀ سرور اختصاصی، بیشتر از قیمت سرورهای مجازی است؛ پس اگر بدون در نظر گرفتن این مسئله، فقط صرف اینکه با گزینۀ توانمندتری طرف هستید، بخواهید این نوع سرور را تهیه کنید، خیلی عاقلانه نیست!
سرور اختصاصی یا سرور مجازی؟ کدام‌یک گزینۀ بهتری است؟
چاره‌ای جز دادن جوابی کلیشه‌ای به این پاسخ نیست! همه‌چیز به نیازتان بستگی دارد!
در این مقاله تفاوت سرور مجازی و اختصاصی را بررسی کردیم و بعد از مقایسۀ آن‌ها فهمیدیم اولی، یعنی سرور مجازی مقیاس‌پذیری بهتری دارد و ارزان‌تر است؛ در عوض دومی، یعنی سرور اختصاصی، به‌خاطر منابع بیشتر و قدرتمندترش، عمکلرد بهتری دارد؛ همچنین، از آنجایی که تمام سرور در اختیار یک کاربر قرار دارد، امنیت بیشتری هم دارد.
اگر کارتان با سرور مجازی پیش می‌رود، عاقلانه‌تر است که در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنید و بی‌جهت سرور اختصاصی تهیه نکنید؛ اما خب، اگر واقعاً به منابع بیشتر و عملکرد قدرتمندتر نیاز دارید، یا اگر امنیت برایتان اهمیت ویژه‌‍ای دارد، گزینۀ مناسب سرور اختصاصی است.
امیدواریم که این مقاله برایتان مفید بوده باشد. اگر همچنان سؤالی در این رابطه دارید، در قسمت نظرات آن را برایمان بنویسید.
پهنای باند نامحدود برای کاربران داخلی
شروع قیمت از
۸۴۰ هزار تومان
مقاله ی خوبی بود
🍋🙏🏻