تفاوت پهنای باند و سرعت در شبکه چیست؟

ما عادت داریم وقتی اپلیکیشن‌ها دیر لود می‌شوند و سایت‌ها دیر بالا می‌‌آیند بگوییم: «چقدر سرعت اینترنت پایینه!»؛ اما بعید است که در چنین شرایطی بگوییم: «فکر می‌کنم به یه بستهٔ اینترنت با پهنای باند بیشتر نیاز داریم.» درست به همین دلیل که دوتا مفهوم که ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند را یکسان فرض می‌کنیم. در این مقاله، یک بار برای همیشه تفاوت پهنای باند و سرعت را یاد خواهیم گرفت و ابعاد مختلف آن را بررسی خواهیم کرد. 

مفهوم پهنای باند به زبان ساده

منظور از پهنای باند یا Bandwidth حداکثر مقدار داده‌ای است که در طول یک زمان معین، می‌تواند از طریق شبکه منتقل شود. این مقدار معمولاً بر حسب بیت بر ثانیه (bps) اندازه‌گیری می‌شود. از این مفهوم در هر جایی که با انتقال داده در شبکه سروکار دارید، مثل بسته‌های اینترنتی یا میزبانی‌وب استفاده می‌شود.

برای درک راحت‌تر، تصویر زیر را ببینید. در این جاده تعدادی خودرو هر روز در حال عبور هستند. هرچه پهنای این جاده کمتر باشد، ترافیک بیشتر شده و خودروها کندتر به مقصد می‌رسند. در شبکه هم همینطور است، اگر پهنای باند کم باشد، داده‌ها دیرتر به مقصد می‌رسند و کندی اتفاق می‌افتد.

تفاوت سرعت و پهنای باند چیست؟

همانطور که گفتیم، سرعت و پهنای باند مفاهیمی با ارتباط مستقیم هستند، اما یکسان نیستند. اجازه بدهید ابتدا منظورمان را از سرعت اینترنت شفاف کنیم و بعد واضح‌تر تفاوت‌ها را بررسی کنیم‌. 

پیشنهاد خواندن: تفاوت هاست و سرور چیست؟

سرعت اینترنت چیست؟ 

سرعت اینترنت با تعداد بیت‌ها یا بایت‌های قابل انتقال در ثانیه اندازه‌گیری می‌شود. سرعت دانلود میزان انتقال داده از اینترنت به دستگاه ما را اندازه‌گیری می‌کند. سرعت دانلود ما تعیین می‌کند که فیلم‌ها، موزیک‌ها و فایل‌های شما با چه سرعتی در رایانه شما بارگیری شده یا ویدیوها و صفحات وب با چه سرعتی بارگذاری می شوند.

سرعت آپلود به ما می‌گوید که اطلاعات ما با چه سرعتی از دستگاه به اینترنت منتقل می‌شود و تعیین می‌کند که چقدر سریع می‌توانیم تصاویر را در یک وب‌سایت آپلود کنیم؛ تماس‌های ویدیویی ما چقدر قابل اعتماد و بدون وقفه هستند و پیام‌ها چقدر سریع در پلتفرم‌های مختلف ارسال می‌شوند.

به‌بیان دیگر سرعت اینترنت، به سرعت واقعی انتقال داده بین دستگاه و اینترنت اشاره دارد. همچنین بر حسب بیت در ثانیه (bps) اندازه‌گیری می‌شود، اما به سرعت انتقال داده‌ها اشاره دارد نه حداکثر مقدار داده‌ای که می‌تواند منتقل شود.

مقایسه سرعت اینترنت و پهنای باند 

تفاوت بین پهنای باند و سرعت را می‌توان در یک خط خلاصه کرد: پهنای باند اینترنت تعیین می‌کند که چه مقدار داده می‌تواند از دستگاه ما آپلود یا دانلود شود و سرعت اینترنت ما تعیین می‌کند که داده‌ها با چه سرعتی می‌توانند در دستگاه ما آپلود یا دانلود شوند.
با تصویر زیر این مقایسه بهتر برایتان جا می‌افتد. در این مثال، لولۀ آب مانند پهنای باند است که ظرفیت مشخصی دارد و سرعت خروج آب از لوله، همان سرعت اینترنت است.

 پهنای باند معمولاً برای استفاده خانگی بین مشترکین اینترنت یا میزبانی تقسیم می‌شود. یعنی پهنای باند یا ظرفیت شبکه ما به تعداد کاربران آنلاین بستگی دارد. هرچه تعداد کاربران آنلاین بیشتر باشد، داده‌های ما کندتر آپلود یا دانلود می‌شوند. در سرویس‌های اشتراکی سرعت دانلود معمولاً از سرعت آپلود بیشتر است.

پیشنهاد خواندن: مرکز داده یا دیتا سنتر چیست؟ آشنایی ۰ تا ۱۰۰ با Data Center

چرا سرعت اینترنت و پهنای باند مهمند؟

پهنای باند مهم است زیرا اگر سقف محدودیت‌هایی که شرکت سرویس‌دهنده برایتان تعیین کرده‌است را رد کنید، دچار اختلال یا کندی و قطعی خواهید شد. یعنی کاربران در دسترسی به سایت شما با مشکل مواجه خواهند شد. یا این که شرکت ممکن است برای جبران ترافیک اضافی از شما درخواست پرداخت هزینه‌های مازاد را داشته باشد. 

سرعت اینترنت نیز در طولانی‌تر شدن پروسه‌ها تأثیرگذار است. به‌عنوان یک کسب‌وکار در فضای دیجیتال لازم است از سرعت اینترنت بالایی برخوردار باشید تا بتوانید محتوای خود را سروقت و بدون مشکل به مخاطبان برسانید یا سوالات آن‌ها را با سرعت مناسبی پاسخ بدهید. 

در مجموع می‌توان گفت که با وجود پهنای باند و سرعت بالا، دسترسی بهتری را فراهم خواهید کرد. 

پهنای باند نامحدود، با سرورهای لیموهاست

تا اینجا دانستیم که پهنای باند در میزبانی‌وب نیز اهمیت دارد. چرا که شرکت‌های هاستینگ در بسته‌های اشتراکی، سقفی را برای مصرف ماهانه از منابع و انتقال داده تعیین می‌کنند. اگر کاربری این سقف را رد کند، معمولاً سرویس بدون اطلاع قبلی، قطع یا دچار اختلال می‌شود.

برای این که دچار این نوع قطعی و کندی نشوید، ۲ راه پیش رویتان قرار دارد:

اول این که با فرمولی که در مقالهٔ «پهنای باند چیست؟» توضیح داده‌ایم، مقدار مصرف حدودی خود را محاسبه کنید، بسته‌های شرکت‌های مختلف را بررسی کنید و نزدیک‌ترین مقدار به سقف موردنظرتان را انتخاب کنید یا اینکه از بسته‌هایی استفاده کنید که محدودیتی برای پهنای باند قائل نمی‌شوند. 

ما در لیموهاست جاده‌های پیشرفت مشترکان عزیزمان را بدون هیچ محدودیتی پهناور در نظر گرفته‌ایم. یعنی شما می‌توانید با خرید هاست  از بسته‌های نامحدود، با هر میزان مصرفی از منابع بدون اختلال به کار خود ادامه دهید و حداکثر سرعت را تجربه کنید. 

در این مقاله تلاش کردیم به زبان ساده تفاوت پهنای باند و سرعت را توضیح دهیم و موارد موثر بر این دو مفهوم را بررسی کردیم. اگر باز هم در این زمینه سوالی دارید زیر همین پست کامنت بگذارید تا کارشناسان ما در اولین فرصت پاسخگو باشند.

سوالات متداول

۱. تفاوت سرعت اینترنت و پهنای باند در چیست؟

پهنای باند به‌عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار روی سرعت، مقدار داده‌ای که در یک بازهٔ زمانی مشخص در یک شبکه انتقال پیدا می‌کند را اندازه می‌گیرد. در حالی که پهنای باند در سرعت اینترنت نقش مهمی دارد اما سرعت اینترنت به فاکتورهای بسیار زیاد دیگری بستگی دارد. 

۲. آیا مصرف اینترنت تاثیری روی پهنای باند دارد؟

بله. مصرف اینترنت مستقیماً روی پهنای باند تأثیر دارد. پهنای باند تعیین می‌کند که در مجموع چه میزان از انتقال داده در زمان مشخصی برای شما مجاز است. بنابراین چه شما و چه بازدیدکنندگان سایتتان برای دانلود و آپلود اینترنت مصرف کنید، درواقع از ظرفیت پهنای باند خود استفاده کرده‌اید. 

۳. چطور می‌توان تست سرعت اینترنت و تست پهنای باند را انجام داد؟

برای تست سرعت اینترنت و پهنای باند می‌توانید به سایت Speedtest سر بزنید. اگر از شرکت سازندهٔ سرور خود خبر دارید، می‌توانید به ابزارهای داخلی آنلاین این سرورها برای تست پهنای باند مراجعه کنید.