با قابلیت‌های پیشرفته سی پنل آشنا شوید! (+ نحوه استفاده از آن‌ها)

سی‌پنل یکی از محبوب‌ترین کنترل‌پنل‌ها برای هاست‌های لینوکسی است و شاید بتوان گفت یکی از دلایل اصلی محبوبیت این نوع سرویس‌های میزبانی محسوب می‌شود!

قبلاً در مقالۀ «کنترل پنل سی پنل چیست؟ هرآنچه که باید دربارۀ Cpanel بدانید!»، کامل و مفصل راجع‌به این کنترل‌پنل صحبت کرده‌ایم و توصیه می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر، آن بلاگ‌پست را بخوانید.

هدف از نوشتن این مقاله، بررسی موشکافانۀ امکانات پیشرفته سی پنل است. قابلیت‌هایی که توسط این کنترل‌پنل در اختیار کاربران قرار می‌گیرند و امکان انجام کارهای مختلف و متنوعی را برای شما فراهم می‌کند.

مقدمه کافی است، یک‌راست برویم سراغ اصل مطلب.

امکانات پیشرفته سی پنل

اگر کلاً شناختی با این کنترل‌پنل ندارید و طرز استفاده از آن را بلد نیستید، بهتر است ابتدا مقالۀ «آموزش کار با سی پنل (cPanel)؛ برای مبتدی‌ها» را بخوانید، بعد سراغ این بلاگ‌پست بیایید و با قابلیت‌های پیشرفته سی‌پنل آشنا شوید.

در ادامه، ۶ مورد از این امکانات را زیر ذره‌بین می‌بریم.

هاست لینوکس سی‌پنل

مدیریت میزبانی در اختیار شماست! مناسب برای تمام CMS‌ها و سازگار با انواع زبان‌ها

شروع قیمت از
۹۹۰ هزار تومان (سالیانه)

خرید هاست لینوکس

۱. امکان ایجاد کرون جاب (Cron job)

اولین امکان پیشرفتۀ سی‌پنل که قرار است بررسی کنیم، امکان ایجاد کرون جاب است. اینکه کرون جاب چیست و نحوۀ حذف و افزودن آن چگونه است، پرسش‌هایی است که قرار است در این بخش پاسخ دهیم.

منظور از کرون جاب یا Cron job چیست؟

کرون جاب، تسک یا وظیفه‌ای است که می‌توانید اجرای آن را در فواصل زمانی مشخص خودکارسازی کنید. سخت شد؟ اجازه دهید با مثال شفاف‌سازی کنیم.

فرض کنید می‌خواهید هر ۶ ساعت از محتویات روی سرور بک‌آپ‌ بگیرید. با تعریف یک کرون جاب در داشبورد سی‌پنل، این کار به‌صورت کاملاً خودکار انجام خواهد شد و لازم نیست هر بار نگران رسیدگی به این موضوع باشید.

نحوه اضافه کردن کرون جاب در سی‌پنل

طبیعتاً، اول از همه باید با استفاده از اکانتی که هاستینگ در اختیارتان قرار داده است، وارد داشبورد سی‌پنل شوید. پس از آن، صفحۀ اصلی را به پایین اسکرول کنید تا به بخش Advanced برسید. همان اولین گزینه‌ای که می‌بینید Cron Jobs است؛ روی آن کلیک کنید.

اول از همه بخشی را با عنوان Cron Email می‌بینید که حاوی یک فیلد است. در آن فیلد، باید آدرس ایمیلی را بنویسید که می‌خواهید نوتیفیکیشن به آن ارسال شود. بعد هم روی Update Email کلیک کنید. به این ترتیب، هر بار که Cron job انجام می‌شود، ایمیلی هم برای شما ارسال خواهد شد.

پایین‌تر که بیایید، بخش Add New Cron Job را می‌بینید. اینجا باید فاصلۀ زمانی مد نظر خود را برای اجرای Cron job مشخص کنید.

نکته: اگر تنظیمات را روی Common Setting بگذارید، سی‌پنل مقادیر هر قسمت را به‌صورت خودکار و تصادفی انتخاب می‌کند.

در آخرین فیلد، یعنی Command، باید دستوری که می‌خواهید به‌صورت خودکار اجرا شود را وارد و در نهایت روی دکمۀ Add New Cron Job کلیک کنید.

نکتۀ اول: در قسمت Command، مسیر فایل‌های مرتبط با Cron job باید به‌طور کامل مشخص شوند. برای مثال، اگر می‌خواهید اجرای یک تکه کد PHP را تعریف کنید، احتمالاً باید دستوری مشابه دستوری زیر را بنویسید:

/usr/local/bin/php /home/username/my_script.php

نکتۀ دوم: اگر نمی‌خواهید به‌ازای هربار اجرایی شدن Cron job ایمیل دریافت کنید، تکه خط زیر را هم به دستوری که در بخش Command می‌نویسید بیفزایید:

/dev/null 2>&1

نحوه ویرایش کرون جاب در سی‌پنل

مثل بخش قبلی، بعد از ورود به داشبورد cPanel باید به بخش Advanced بروید و روی Cron Jobs کلیک کنید. مطابق انتظار، به همان صفحه‌ای هدایت خواهید شد که در بخش قبل دیدید.

برای ادیت کرون جابی که قبلاً ساخته‌اید، به انتهای صفحه بروید تا به بخش Current Cron Jobs برسید.

در این قسمت، لیستی از تمام کرون جاب‌های ساخته‌شده خواهید دید. برای ویرایش هرکدام از آن‌ها، فقط کافی است روی گزینۀ Edit در سمت راست نام آن کلیک کنید.

حالا تغییرات مد نظر را اعمال می‌کنید و با کلیک روی دکمۀ آبی‌رنگ Edit Line، آن‌ها ذخیره می‌شوند.

نحوه حذف کرون جاب در سی‌پنل

همان‌طور که احتمالاً حدس می‌زنید، باید به بخش Advanced بروید. بعد از کلیک روی Cron Jobs، در صفحۀ جدید، به انتهای صفحه خواهید رفت و در زیر بخش Current Cron Jobs که گفتیم لیستی از کرون جاب‌ها را نشان می‌دهد، روی گزینۀ Delete جلوی کرون جاب مد نظر کلیک می‌کنید.

پس از کلیک روی Delete، سی‌پنل می‌پرسد که آیا از تصمیم خود اطمینان دارید؟ اگر مطمئن هستید، دوباره روی Delete که حالا در قالب دکمۀ آبی‌رنگی ظاهرشده کلیک کنید تا کار تمام شود.

برویم سراغ مورد بعدی از امکانات پیشرفته سی‌پنل.

۲. قابلیت اضافه کردن هندلر آپاچی (Apache handler)

در سی‌پنل، امکان افزودن و حذف هندلرهای آپاچی با کانفیگ‌های دلخواه وجود دارد.

اگر احیاناً می‌خواهید اطلاعات بیشتری دربارۀ وب‌سرور آپاچی داشته باشید، مقالۀ «وب‌سرور آپاچی چیست؟ آشنایی با Apache HTTPS Server» را بخوانید.

منظور از هندلر آپاچی چیست؟

به بیان ساده، آپاچی یک وب‌سرور است که وظیفۀ ارائه کردن محتویات سایت شما را دارد. هندلرهای آپاچی، مشخص می‌کنند که این وب‌سرور باید با هر فایل‌ به‌خصوص چه رفتاری داشته باشد.

برای مثال، آپاچی به‌صورت پیش‌فرض، طوری پیکربندی شده که فایل‌های با پسوند pl. را به‌عنوان فایل‌های Perl پردازش کند. اگر می‌خواهید فایل‌های دارای پسوند script. هم به‌عنوان فایل Perl پردازش شوند، می‌توانید با ساخت یک هندلر کاستوم در سی‌پنل این کار را انجام دهید.

نکتۀ خیلی مهم: در اغلب اوقات، کاربران انواع MIME را با هندلرهای آپاچی اشتباه می‌گیرند؛ در حالی که علی‌رغم شباهت‌ها، این دو با هم یکی نیستند! انواع MIME دستورات لازم را برای پرداش فایل‌ها به مرورگر می‌دهند؛ در حالی Apache handlers، تکلیف سرور را برای چگونگی پردازش فایل‌های مختلف مشخص می‌کنند.

نکتۀ خیلی مهم‌تر: اضافه کردن هندلرهای کاستوم آپاچی، به‌راحتی روی عملکرد سایت اثر می‌گذارند و ممکن است عواقبی ناخواسته به‌همراه داشته باشند؛ به همین خاطر، توصیه می‌کنیم حتماً با برنامه‌ریزی این کار را انجام دهید.

نحوه اضافه کردن هندلر آپاپی در سی‌پنل

وارد اکانت سی‌پنل که توسط هاستینگ در اختیارتان قرار گرفته است بشوید و در بخش Advanced، روی Apache Handlers کلیک کنید.

در همان ابتدای صفحۀ جدید، بخش Create an Apache Handler را می‌بینید که دو فیلد دارد.

در فیلد اول با عنوان Handler، نام هندلر (دلخواه) را مشخص می‌کنید:

نکته: نام هندلر باید حداقل یک خط فاصله (-) داشته باشد!

فیلد دوم Extension(s) نام دارد؛ در این فیلد باید پسوند فایل یا فایل‌هایی را بنویسید که می‌خواهید هندلر جدید پردازش کند:

توجه داشته باید که قبل از نام هر پسوند، باید از نقطه استفاده کنید؛ به‌علاوه، اگر می‌خواهید چند پسوند را برای هندلر تعریف کنید، باید آن‌ها را با استفاده از دکمۀ Space کیبورد، از هم جدا کنید.

در آخر، روی دکمۀ آبی‌رنگ Add کلیک کنید تا کار تمام شود.

نحوه حذف کردن هندلر آپاچی در سی‌پنل

همان صفحه را که به پایین اسکرول کنید، دو لیست جداگانه تحت دو عنوان جداگانه می‌بینید؛ اولی User Defined Apache Handler است و همان هندلرهایی که خودتان به‌صورت کاستوم ساخته‌اید را نشان می‌دهد. دومی System Apache Handler نام دارد که توسط سیستم ایجاد شده‌اند.

توجه داشته باشید که فقط می‌توانید هندلرهای کاستوم، یعنی آن‌هایی که در بخش اول می‌بینید را پاک کنید و امکان حذف هندلرهای ساخت سیستم وجود ندارد!

روال حذف هم بسیار ساده است. فقط کافی است روی گزینۀ Delete روبه‌روی هندل مد نظر که با رنگ آبی دیده می‌شود کلیک کنید.

سپس، به صفحه‌ای جدید هدایت خواهید شد که آنجا باید درخواست خود را تأیید کنید. این کار با کلیک روی دکمۀ Delete Handler انجام می‌شود.

بعد هم پیامی مبنی‌بر موفقیت‌آمیز بودن حذف می‌بینید و دیگر کار تمام است.

۳. امکان ایجاد و حذف صفحات ارور با طراحی دلخواه

بخواهید یا نخواهید، ارورها پیدایشان می‌شود! در مواقع بسیاری، به دلایل گوناگون، بازدیدکنندگان به صفحاتی برخورد می‌کنند که نمایش‌دهندۀ خطایی هستند. صفحات ارور پیش‌فرض حقیقتاً زیبا نیستند؛ ولی خب می‌توانید این صفحات را با توجه به هویت برند و با استفاده از رنگ‌های سازمانی تعریف‌شده برای آن، آراویرا کنید و گایدلاین دیزاین کلی سایت را در این نوع صفحات هم به کار بگیرید.

تصویر زیر را که یکی از صفحات ارور سایت ما است ببینید:

همان‌طور که می‌بینید، دیزاین این صفحه کاملاً با طرح کلی و رنگ‌های سازمانی لیموهاست همخوانی دارند.

به‌هرحال، یکی دیگر از قابلیت‌های پیشرفته سی‌پنل این است که می‌توانید صفحات ارور را با ظاهر دلخواه بسازید و هنگام ضرورت آن‌ها را حذف کنید.

نحوه ایجاد صفحات ارور در سی‌پنل

مطابق معمول می‌شوید و از بخش Advanced، روی Error Pages کلیک می‌کنید.

در صفحۀ جدید دو بخش تحت عناوین Step 1 و Step 2 خواهید دید.

زیر Step 1، فیلدی کشویی وجود دارد که باید از طریق آن، دامنه‌ای که می‌خواهید صفحۀ ارور برایش نمایش داده شود را انتخاب کنید.

به بخش بعدی، یعنی Step 2 بروید و نوع اروری که می‌خواهید کاستومایز شوید را تعیین کنید. این بخش دو تب دارد که اولی از سمت چپ Edit Common Error Codes نام دارد و رایج‌ترین کدهای خطا را نشان می‌دهد. دومی شامل تمام خطاهای HTTP می‌شود و Show All HTTP Error Status Codes نام دارد.

روی هرکدام از کدها که کلیک کنید، وارد صفحه‌ای جدید خواهید شد که یک ادیتور در آن وجود دارد. در اینجا، باید کد HTML صفحۀ خطای کاستوم که می‌خواهید نمایش داده شود را بنویسید. تگ‌هایی به‌صورت پیش‌فرض بالای ویرایشگر وجود دارند که می‌توانید با استفاده از آن‌ها کار خود را راحت‌تر کنید.

توجه داشته باشید که یا باید خودتان HTML بلد باشید یا باید سراغ کاربلدی که در این زمینه تخصص دارد بروید.

بعد از وارد کردن کد HTML، روی دکمۀ Save کلیک کنید تا صفحۀ اروری که ساخته‌اید توسط سی‌پنل ذخیره شود.

نحوه حذف صفحات ارور در سی‌پنل

بعد از ایجاد یک صفحۀ ارور اختصاصی، cPanel فایلی در root دامنه می‌سازد که نامش از فرمت زیر پیروی می‌کند:

error_number.shtml

برای حذف صفحۀ اروری که ساخته‌اید، باید این فایل را پاک کنید. File Manger سی‌پنل در این زمینه به کارتان می‌آید.

بعد از اینکه وارد داشبورد سی‌پنل شدید، در بخش Files روی File Manager کلیک کنید.

دنبال دایرکتوری root که معمولاً نامش public_html است بگردید و روی آن کلیک کنید.

فایل مرتبط با صفحۀ اروری که ساخته‌اید را حذف کنید.

۴. قابلیت استفاده از انواع MIME

بالاتر اشارۀ مختصری به کارکرد انواع MIME یا MIME types کردیم. از آن‌ها برای دادن دستورالعمل به مرورگرها جهت چگونگی پردازش‌ها فایل‌ها با پسوندهای مختلف استفاده می‌شود.

برای نمونه، نوع application/pdf MIME، به مرورگر می‌گوید فایل‌های pdf. را به‌عنوان فایل‌های Portable Document Format پردازش و مدیریت کند.

اگر یک PDF کاستوم وجود دارد که پسوند آن mypdf. است، با ساخت یک MIME type سفارشی، می‌توانید به مرورگر بفهمانید که باید با این نوع پسوندها هم مثل فایل‌های PDF رفتار کند.

قبل از اینکه سراغ چگونگی ساخت انواع MIME برویم، لازم است یک نکتۀ مهم را گوشزد کنیم. توصیه می‌کنیم ابتدا لیست انواع MIME که برای سایت تعریف‌ شده‌اند را بررسی کنید؛ چون درست مثل هندلرهای آپاچی، انواع MIME هم می‌تواند عمکلرد سایت را تغییر دهند و خدایی‌ناکرده اثرات منفی از خود به‌جای بگذارند.

نحوه ایجاد انواع MIME سفارشی (Custom)

وارد داشبورد سی‌پنل شوید و بعد از مراجعه به بخش Advanced، روی MIME Types کلیک کنید.

بخش ابتدایی صفحۀ جدید Create A MIME Type نام دارد و زیر آن دو فیلد می‌بینید. فیلد اول MIME Type است و باید نام نوع MIME که قرار است بسازید را در آن بنویسید. (حتماً باید نام انواع MIME معتبر بنویسید و نام‌های دلخواه توسط سی‌پنل پذیرفته نمی‌شوند)

در فیلدی پایینی که عنوان Extension(s) بالای آن نوشته‌شده، باید فرمت‌های مد نظر برای نوع MIME سفارشی را وارد کند. اینجا هم دقت داشته باشید که قبل از هر پسوند باید نقطه بگذارید و اگر قرار است چند پسوند تعریف کنید، باید بین آن‌ها با دکمۀ Space کیبورد فاصله بگذارید.

در نهایت، روی دکمۀ آبی‌رنگ Add کلیک کنید تا کار تمام و MIME type ساخته شود.

نحوه حذف انواع MIME سفارشی (Custom)

در همان صفحۀ MIME Types که پایین بیایید، لیستی از انواع MIME سفارشی (که خودتان ساخته‌اید)، به‌علاوۀ لیستی از انواع MIMEها که قبلاً در سیستم تعریف شده‌اند را می‌بینید.
فقط امکان حذف انواع MIME سفارشی که در بخش User Defined MIME Types دیده می‌شوند وجود دارد و نمی‌توانید انواع MIMEهای سیستمی زیر System MIME Types را پاک کنید.

همان‌طور که در تصویر زیر می‌بینید، روبه‌روی هر نوع MIME که ساخته باشید، یک گزینۀ آبی‌رنگ Delete وجود دارد که کنار آن یک آیکون سطل آشغال هم دیده می‌شود. جهت حذف نوع MIME مد نظر، روی آن کلیک کنید.

در صفحۀ جدید، باید تصمیم خود را تأیید کنید؛ پس روی Delete MIME Type کلیک کنید تا کار به اتمام برسد.

۵. امکان نصب اسکنر ویروس

دنیای اینترنت خطرهای زیادی دارد. مجرمان سایبری هر روز راهکارهای جدیدی رو می‌کنند و باید نهایت تلاش خود را برای محافظت از سرور و سایتی که در اختیاری دارید، به کار ببندید.

یکی دیگر از امکانات پیشرفته سی پنل، امکان نصب اسکنر برای شناسایی انواع ویروس‌ها است. اسکنر این کنترل‌پنل برای یافتن انواع ویروس‌ها، اسب‌های تروجان، بدافزارها و کلاً انواع تهدیدات سایبری مؤثر عمل می‌کند و به‌لطف دیتابیس کاملی که از منابع مختلف در اختیار دارد، این کار را خیلی خوب انجام می‌دهد!

نحوۀ اسکن ویرس در سی‌پنل

بعد از اینکه وارد سی‌پنل شدید، به منوی Advanced بروید و روی Virus Scanner کلیک کنید.

در صفحۀ جدید، فقط یک بخش وجود دارد که نامش Start a New Scan است. اینجا باید مشخص کنید که می‌خواهید جست‌وجو برای ویروس‌های احتمالی در کدام بخش صورت بگیرد. ۴ گزینه پیش‌روی شما است:

1. Scan Entire Home Directory: با انتخاب این گزینه، تمام فایل‌های داخل اکانت شما بررسی می‌شوند.
2. Scan Mail: با انتخاب این گزینه، دایرکتوری mail در اکانت شما کنکاش می‌شود و در ایمیل‌های ارسالی و دریافتی، دنبال موارد مشکوک به آلودگی می‌گردد.
3. Scan Public FTP Space: اگر می‌خواهید دایرکتوری public_ftp مورد بررسی قرار بگیرد و از آلوده نبود آن مطمئن شوید، این گزینه را انتخاب کنید.
4. Scan Public Web Space: سی‌پنل دایرکتوری public_html را اسکن می‌کند و دنبال فایل‌های آلوده می‌گردد. توصیه می‌کنیم این نوع اسکن را به‌صورت منظم انجام دهید تا مطمئن شوید هیچ‌کدام از فایل‌های سایت به ویروس‌های شناخته‌شده آلوده نیستند.

بعد از اینکه نوع اسکن مدنظر را مشخص کردید، روی دکمۀ Scan Now کلیک کنید تا جست‌وجو برای تهدیدات احتمالی آغاز شود.

بعد از پایان اسکن، اطلاعات کاملی راجع‌به تمام فرایند در اختیار شما قرار می‌گیرد. اگر فایل آلوده‌ای در کار باشد، آن‌ها را در صفحۀ جدید خواهید دید و به ۳ روش می‌توانید با آن‌ها برخورد کنید:

1. Quarantine: با انتخاب این گزینه، اسکنر ویروس فایل‌های آلوده را به دایرکتوری quarantine، به معنای قرنطینه منتقل می‌کند.
2. Destroy: این عبارت معنای نابود کردن را می‌رساند و اگر آن را انتخاب کنید، اسکنر فایل‌های آلوده را کلاً حذف می‌کند.
3. Ignore: اگر نمی‌خواهید هیچ اقدامی در قبال فایل‌های آلوده انجام دهید، گزینۀ Ignore را که به معنای نادیده گرفتن است انتخاب کنید.

در نهایت، برای تکمیل فرایند اسکن ویروس‌ها توسط سی‌پنل، روی Process Cleanup کلیک کنید.

۶. کانفیگ نمایه‌های دایرکتوری

این مورد از امکانات پیشرفته سی‌پنل، اجازه می‌دهد نحوۀ مرتب شدن دایرکتوری‌ها و چگونگی نمایش فایل‌ها در آن‌ها را تعیین کنید.

در حالت پیش‌فرض، اگر یک فایل index درون دایرکتوری‌ای نباشد، محتویات دایرکتوری در مرورگر بازدیدکننده لیست می‌شوند! خب راستش را بخواهید، این اصلاً خوب نیست و می‌تواند روزنه‌ای برای نفوذ مجرمان سایبری باشد.

هر دایرکتوری را می‌توان با انتخاب یکی از ۴ گزینه‌های زیر تعیین‌تکلیف کرد:

1. Inherit: این گزینه از تنظیمات دایرکتوری والد (Parent Directory) استفاده می‌کند. اگر تنظیمات ایندکس در دایرکتوری والد تعریف نشده باشند، سیستم از تنظیمات پیش‌فرضی که برای آن تعریف شده‌اند استفاده می‌کند.
2. No Indexing: انتخاب این گزینه باعث می‌شود اگر یک دایرکتوری فایل ایندکس نداشت، هیچکدام از فایل‌های آن هم نشان داده نشوند.
3. Show Filename Only: یعنی اگر خبری از فایل پیش‌فرض نبود، یک لیست ساده از فایل‌های موجود نمایش داده شود.
4. Show Filename and Description: با انتخاب این گزینه، لیست فایل‌ها همراه با خصوصیات آن‌ها، مثل اندازه و نوع فایل نمایش داده خواهد شد.

حالا بیایید ببینیم کانفیگ کردن نمایه‌های دایرکتوری چطور انجام می‌شود.

نحوه کانفیگ نمایه‌های دایرکتوری

وارد سی‌پنل شوید و در بخش Advanced روی Indexes کلیک کنید.

در صفحۀ جدید، بخشی با عنوان Indexes می‌بینید که حاوی لیستی از دایرکتوری‌ها است. روبه‌روی همۀ دایرکتوری‌ها، عبارت Edit با رنگ آبی نوشته شده که همراه با یک آیکون قلم، درون باکسی با همان رنگ آبی قرار گرفته است. برای کانفیگ هر دایرکتوری، باید روی این باکس کلیک کنید.

برای مثال، ما تصمیم گرفتیم فایل public-html را کانفیگ کنیم.

در صفحۀ جدید، ۴ گزینه‌ای که بالاتر دربارۀ آن‌ها صحبت کردیم را می‌بینید. بسته به هدفی که در سر دارید، مورد مناسب را انتخاب کنید و روی دکمۀ آبی‌رنگ Save کلیک کنید.

این آخرین مورد از امکانت پیشرفته سی‌پنل بود و حالا وقت آن است که سراغ جمع‌بندی مقاله برویم.

هاست مجهز به سی‌پنل بگیرید و از تمام این امکانت خارق‌العاده برخوردار شوید!

در این مقاله، قابلیت‌های پیشرفته سی‌پنل، این کنترل‌پنل دوست‌داشتنی را زیر ذره‌بین بردیم؛ به‌طور مشخص، به ۶ امکان پرداختیم که اگر تجربۀ کار با انواع مختلف هاست‌ها را داشته باشید، می‌دانید چقدر ارزشمند هستند!

cPanel، به معنای واقعی کلمه، تمام نیازهای کاربران هاست را برطرف می‌کند و این امکانات پیشرفته به‌خوبی این ادعا را تأیید می‌کنند.

امیدواریم از خواندن این مقاله نهایت بهره را برده باشید؛ اگر همچنان سؤالی در این رابطه دارید، در قسمت نظرات آن را با ما در میان بگذارید.

منابع: A2 Hosting