از سوال پر از ابهام تفاوت سرور و وبسرور چیست که سربلند بیرون بیاییم، تازه میرسیم به تفاوت انواع وب سرور با یکدیگر! وبسرورهایی مثل آپاچی، NginX و لایتاسپید هر یک ویژگیهای خاص خود را دارند و در پلنهای میزبانی متفاوتی به کار میروند. در این مطلب به سراغ یکی از محبوبترینهای این لیست خواهیم رفت؛ بررسی خواهیم کرد که وب سرور Litespeed چیست، چه کاربرد و معایب و مزایایی دارد. تا انتهای مطلب همراه ما باشید تا دربارهٔ تمام ابعاد این نوع وبسرور صحبت کنیم.
وب سرور LiteSpeed چیست؟
وب سرور لایت اسپید هم مثل باقی همنوعان خود وظیفه دارد میان کلاینت و سرور ارتباط برقرار کند. اگر هنوز تفاوتهای سرور و وبسرور را بهدرستی نمیشناسید، پیشنهاد میکنیم پیش از ادامهٔ مطلب، مقالات «سرور چیست؟» و «وبسرور چیست؟» را مرور کنید.
اما اگر این تفاوت را به خوبی میشناسید، باید بگوییم که لایت اسپید وبسرور قدرتمندی است که برای بازدیدهای همزمان بالا طراحی شده است و میتواند از وبسایتهای پرترافیک بهخوبی پشتیبانی کند.
چرا وبسرور لایت اسپید پرطرفدار است؟
وبسرور Litespeed سال ۲۰۰۳ وارد رقابت سنگینی میان یک طرف اسمورسمدار قدیمی به نام آپاچی و یک رقیب تازهوارد و پرسروصدا یعنی NginX شد. با این حال توانست جایگاه و محبوبیت خود را به سرعت تثبیت کند و در ادامه خواهید خواند که این محبوبیت از کجا میآید.
سرعت پردازش بالا برای سایتهای پرترافیک
LiteSpeed میتواند چندین اتصال همزمان را در حالی که از حداقل منابع سرور استفاده میکند، مدیریت کند. معماری رویدادمحور این وبسرور را به توانمندی پردازش وبسرورهایی مثل NginX میرساند و باعث میشود این وبسرور قدرت پردازش بالایی (شاید به اندازه NginX) داشته باشد. در معماری رویداد محور برنامه در حال اجرا به اجزای مستقل کوچکتری به نام سرویس، تقسیم میشود. هر سرویس به وظیفهٔ مشخصی رسیدگی میکند. به این ترتیب زمانی که رویدادی رخ بدهد، فقط سرویس مربوط به آن رویداد بهصورت مجزا پردازش میشود.
مثلاً به جای این که رشتهٔ اصلی سرور همزمان درگیر بهروزرسانی سایت توسط مدیران و خریدهای کاربران باشد، این وظایف میان سرویسها تقسیم شود. یعنی میکروسرویس ۱ صرفاً به درخواستهای «سبد خرید» و «پرداخت» در فروشگاه رسیدگی کند. میکروسرویس ۲ صرفاً مشغول بهروزرسانیهای سایت باشد.
بنابراین اگر سرعت سایت پرترافیک از دغدغههای شماست، لایت اسپید میتواند گزینهٔ ایدئالی برایتان باشد.
لایت اسپید، از سازگارهای زمانه
لایت اسپید مرزهای سازگاری را جابهجا کرده است. از کنترلپنلهای شناختهشدهای مثل سیپنل و دایرکت ادمین تا گزینههایی مثل Interworx ،Plesk و Virtual Admin همگی بهترین و روانترین عملکرد را با لایت اسپید ارائه میکنند.
نسخه سازمانی (enterprise) این وبسرور با ویژگیهای وبسرور آپاچی مانند mod_rewrite، htaccess. و mod_security هم سازگار است.
پرفورمنس بالای مبتنی بر PHPدر هاست اشتراکی
لایت اسپید وبسروی بهینه است و هر آنچه برای پرفورمنس بالا از یک وبسرور میخواهید را در اختیارتان قرار میدهد. علاوهبراین، بهلطف سازگاری با PHP میتواند افزایش ناگهانی ترافیک را مدیریت کند و بدون افت سرعت یا اختلال در پروسهها، تمام درخواستهای کاربران را بهطرز ایدئالی به پاسخ برساند.
API اختصاصی لایت اسپید به نام suEXEC LSAPI به طور خاص برای افزایش سرعت برنامههای وب PHP در هاست اشتراکی طراحی شده است. این API باعث میشود سرعت هاست اشتراکی روی وبسرور لایتاسپید از آپاچی و NginX هم بالاتر برود.
بهروزرسانی، بدون وقفه و اختلال
اگر قبلاً مقالهٔ «وبسرور آپاچی چیست؟» را خوانده باشید، بهخاطر میآورید که برخی وبسرورها مثل آپاچی زمان بهروزرسانی کمی اذیت میکنند. یعنی بعد از آپدیت معمولاً با ارورهایی مواجه میشوید که برای رفع آنها نیز باید اقداماتی انجام بدهید. اما مزیت قابلتوجه لایت اسپید در رقابت وبسرورهای قدیمیتر، ویژگی «نظارت بدون خرابی» است. یعنی نه تنها میتوانید بهروزرسانی را بدون هیچ اختلالی انجام بدهید، بلکه راهاندازی مجدد سرور یا تغییر نرمافزار یا هر نوع تغییر دیگری در تنظیمات وبسرور بیسروصدا و بدون مشکل انجام میشود.
امنیت مثالزدنی LiteSpeed
طبیعی است که وبسایتهای پر بازدیدی که نیاز به وبسرور قدرتمندی مثل لایت اسپید دارند، درست به دلیل همین بازدیدهای بالا بیشتر در معرض حمله باشند. به همین دلیل لایت اسپید اقدامات لازم برای پیشگیری را مد نظر قرار داده است و طیف وسیعی از ویژگیهای امنیتی قابل تنظیم را ارائه میکند. ویژگیهایی که میتوانند توسط شما یا شرکت هاستینگ بهصورت خودکار روی تشخیص یک به یک IPهای متصل و مدیریت پهنای باند پیادهسازی شوند.
بد نیست معایب LiteSpeed را نیز بدانید!
اجازه بدهید در کنار تمام مزایایی که برای لایت اسپید برشمردیم به معایبی که دارد هم اشاره کنیم:
- وبسرور لایت اسپید برخلاف آپاچی، با سیستمعامل ویندوز سازگاری ندارد.
- لایسنس لایت اسپید نسبت به رقبا کی گران قیمتتر است.
آنچه بهصورت کیفی در این بخش توضیح دادیم بر اساس ویژگیهای فنی وبسرور لایت اسپید ارائه شده است. در صورت نیاز به دادههای کمی و نام فناوریهای به کار رفته میتوانید به لیست ویژگیهای این وبسرور در سایت رسمی Litespeed سر بزنید.
نحوه کار وب سرور LiteSpeed چگونه است؟
نحوهٔ پیکربندی لایت اسپید تا حد قابلتوجهی مشابه آپاچی است. اتفاقاً یکی از دلایل محبوبیت این وبسرور هم همین است که میشود بهسادگی و بدون هیچ تغییری در لایه کاربرد یا سیستمعامل (از ۷ لایه شبکه در مدل OSI)، آن را جایگزین آپاچی کرد. با این تفاوت که لایت اسپید، وبسروری است که به سبکی و کارآمدی مشهور است.
LiteSpeed منابعی مانند حافظه و CPU را حفظ و در عین حال پرفورمنس و امنیت عالی را برای سایت شما فراهم میکند. علاوهبراین میتوانید به راحتی نسخهٔ دیگری از لایت اسپید به نام OpenLiteSpeed را دانلود کرده و آن را روی کامپیوتر غیر ویندوزی خود تنظیم کنید. این نسخه رایگان است و تنها امکانات اصلی و کاربردی را ارائه میکند.
از کجا بفهمیم یک وبسایت از LiteSpeed استفاده میکند یا نه؟
برای این که بفهمید وبسرور سایت موردنظرتان لایتاسپید هست یا نه، آن را در مرورگر کروم باز کنید. سپس کلید F12 را فشار دهید تا Developer Tools برایتان باز شود.
در این صفحه تب Network را انتخاب و صفحه را ریفرش کنید. سپس روی هر چیزی که زیر قسمت Name بود کلیک کنید.
حالا تب Headers را باز کنید و در بخش Response Headers دنبال نام سرور بگردید.
یادتان باشد که اگر سایت از پراکسی استفاده کند، بهجای اطلاعات وبسرور تنها نام پراکسی را در این بخش خواهید دید. همانطور که در این مثال نام Cloudflare را در فیلد سرور میبینید.
انواع لایسنسهای لایت اسپید و تفاوتهای آنها
لایت اسپید لایسنسهای مختلفی دارد که میزان قدرت وبسرور را تعیین میکنند. همانطور که بالاتر هم توضیح دادیم قدرت وبسرورها به نوع معماری آنها بستگی دارد. وبسرورهای قدرتمندتر از معماری رویدادمحور استفاده میکنند. یعنی به جای این که پردازش و رسیدگی به تمام ریکوئستها در رشتهٔ اصلی صورت بگیرد؛ از بخشهای کمکی کوچکتری به اسم سرویس استفاده شود در معماری رویدادمحور هر یک از سرویسها وظیفه پردازش درخواستهای مشخصی را برعهده میگیرد. به این ترتیب درخواستهای زیادی به صورت همزمان و با سرعت بالا پردازش میشوند. با این تعریف میتوان از بین انواع لایسنس، از مقرونبهصرفه با محدودیت بالاتر تا رم بالاتر و سرویس بیشتر انتخاب کرد. اجازه بدهید سه نسخهٔ اصلی و پرکاربرد لایت اسپید را بررسی کنیم:
OpenLiteSpeed
این نسخه معمولاً برای وبسایتهای بزرگ و پربازدید (بالای ۱۰هزار بازدید همزمان) استفاده میشود. در واقع این نسخه، یک نسخهٔ خام و قابل بازنویسی و رایگان برای کاربردهای تجاری است. قابلیت بازنویسی یا rewrite ویژگی مهمی برای مدیریت وبسرور است که با آن میتوان کانفیگ وبسرور را به دلخواه تغییر داد.
نسخه استاندارد لایت اسپید
این نسخه برای وبسایتهای نسبتاً کوچک و کمبازدید استفاده میشود و با کنترل پنلهای میزبانی مانند WHM/cPanel و DirectAdmin سازگار است. از این نسخه میتوان از آن برای اهداف شخصی یا تجاری استفاده کرد.
نسخه Enterprise
همانطور که از نامش پیداست این نسخه برای وبسایتهای پربازدید کسبوکارها استفاده میشود و با انواع کنترلپنلها سازگار است. این نسخه که به فارسی به نسخهٔ سازمانی مشهور است، راهحلی برای یک تجربه میزبانی عالی از مشتریان با پایداری بالاست.
افزونه کش لایت اسپید چیست؟
لایت اسپید افزونهای به همین نام را برای بهینهسازی حافظه پنهان طراحی و ارائه کرده است. از آنجایی که رقابت سالمی بین وبسرورها برقرار است، فرقی ندارد که سایت شما روی کدام وبسرور کار میکند، بههرحال میتوانید افزونهٔ وردپرسی لایت اسپید کش را دانلود و از آن استفاده کنید.
این افزونه با ذخیرهسازی یک نسخه از محتوای ثابت سایت شما، از تکرار فرآیندهای یکسان جلوگیری میکند. به این ترتیب پردازش غیرضروری صورت نمیگیرد و سرعت تحویل محتوا به کاربر بالا میرود. این یعنی سئو و پرفورمنس بالاتری در انتظار سایت شما خواهد بود.
اگر تمایل دارید افزونه کش لایت اسپید را نصب و استفاده کنید، پیشنهاد میکنیم به مقالهای که در این باره منتشر کردهایم سری بزنید.
وب سرور Litespeed در کدام پلنهای میزبانی استفاده میشود؟
حالا میدانید وب سرور Litespeed چیست و چطور کار میکند. اگر میخواهید از پلنهای هاستی استفاده کنید که با وب سرور لایت اسپید کار میکند، باید بگوییم که ما در لیموهاست برای تمامی پلنهایی که احتمال میدهیم با بازدید همزمان بالا یا افزایش ناگهانی ترافیک روبهرو خواهند بود، از این وبسرور استفاده میکنیم.
پلنهای مربوط به خرید هاست ووکامرس (برای سایت فروشگاهی) و خرید هاست وردپرس حرفهای (مناسب برای سایتهای پربازدید وردپرسی) در لیموهاست از این دستهاند. خوشبختانه این وبسرور امکان بهینهسازی حداکثری و افزایش امنیت را در اختیارمان قرار میدهد و بستههایی که خریداری میکنید با ماکزیمم کارایی لایت اسپید، تنظیم شدهاند. آیا هنوز سوالی درباره لایت اسپید دارید؟ از بخش نظرات زیر همین پست از ما بپرسید و پاسخ بگیرید.
سوالات پرتکرار
۱. وب سرور لایت اسپید بهتر است یا آپاچی؟
این دو وبسرور از نظر عملکردی شباهت زیادی به یکدیگر دارند. تفاوت در قدرت مدیریت بازدید همزمان است. اگر سایت پربازدیدی دارید، وبسرور لایت اسپید سرعت و امنیت بالاتری را برایتان فراهم میکند. آپاچی در مقابل، ارزانتر است.
۲. LiteSpeed Cache (یا LSCache) چیست؟
افزونه کش لایت اسپید امکان بهینهسازی حافظه پنهان را در اختیار کاربران قرار میدهد اما کش LS را میتوان از طریق قوانین بازنویسی .htaccess تنظیم کرد.
۳. منظور از OpenLiteSpeed چیست؟
OpenLiteSpeed نسخه منبع باز LiteSpeed است که امکان سفارشیسازی پیشرفته و سرعت عالی را بدون هزینه اضافی فراهم میکند.
سلام عرض ادب و احترام
آیا در سرویس های اقتصادی لیمو هاست هم از لایت اسپید استفاده شده است؟
سلام امیدواریم حالتون عالی باشه
خیر، در سرویس اقتصادی از Nginx_Apache استفاده شده.🍋🙏🏻