ci/cd چیست

ci/cd چیست؟ به زبان خیلی ساده

ci/cd نام یک سازوکار است که اجازه می‌دهد تغییرات کوچک را به‌صورت مداوم روی نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها اعمال کنید؛ سازوکاری که در اصل بخشی از فریم‌ورک دواپس به حساب می‌آید. در این مقاله به زبان خیلی ساده، مزایا، کاربردها و هر آنچه که لازم است درباره این سازوکار بدانید را توضیح داده‌ایم.

راهکارهای قدیمی منسوخ شده‌اند! حالا دیگر کمتر شخص و مجموعه‌ای با روش‌های قدیمی کدهای نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها را تغییر می‌دهد.

یکی از جدیدترین روش‌ها برای اعمال تغییرات و آپدیت کردن اپلیکیشن‌ها، ci/cd نام دارد؛ روشی که به برنامه‌نویس‌ها کمک می‌کند در همکاری با یکدیگر، هرکدام مسئولیت تغییر بخش خیلی کوچکی از کد اصلی را برعهده بگیرند.

این یعنی به‌جای تغییرات بزرگ و یکهویی، تغییرات کوچک ولی پیوسته وارد عمل می‌شوند و با برطرف کردن مشکلات و باگ‌ها، عملکرد اپلیکیشن را بهتر می‌کنند.

با مفهوم نسبتاً پیچیده‌ای طرفیم؛ ولی خب مطابق معمول، ما سعی می‌کنیم تعریف ci cd به زبان ساده را تقدیمتان کنیم؛ به‌علاوه، تمام زیروبم این سازوکار را هم بررسی خواهیم کرد تا شناخت کاملی از آن به دست آورید.

اول از همه، یک تعریف مفصل، ولی ساده!

ci/cd چیست؟

اگر بخواهیم با زبانی خیلی ساده توضیح دهیم که ci/cd چیست، باید بگوییم منظور سازوکاری جدید است که فرایند ساخت و توسعۀ نرم‌افزارها را سریع‌تر و مطمئن‌تر پیش می‌برد!

چطور این اتفاق می‌افتد؟

با خودکارسازی فرایند اضافه کردن تغییرات اعمال‌شده روی کدها، توسط برنامه‌نویس‌های مختلف؛ یعنی تغییراتی که برنامه‌نویس‌ها روی کدها می‌دهند، به‌صورت خودکار به سور‌س‌کد اصلی اضافه می‌شود و بعد از آنکه ابزارهای مختلف هر تکه کد جدید را کاملاً موشکافی کردند، نسخۀ آپدیت‌شدۀ نرم‌افزار آماده عرضه خواهد بود. این است سازوکار ci/cd.

بعد از اینکه دواپس رایج شد و مجموعه‌های زیادی سراغ این رویکرد رفتند، ci/cd هم به‌عنوان سازوکاری مؤثر در دستیابی به اهداف تعیین‌شده برای دواپس سر از خاک درآورد!

در واقع، مثل این می‌ماند که با خط مونتاژی طرف باشیم که برای ساخت، توسعه و تحویل نسخۀ نهایی نرم‌افزار کاربرد دارد. CI ابتدای این خط مونتاژ است و CD در بخش انتهایی آن قرار گرفته؛ یعنی جایی که نرم‌افزار رفته‌رفته برای عرضۀ نهایی آماده می‌شود.

اجازه دهید اجزای مختلف این سازوکار را به‌صورت جداگانه بررسی کنیم.

پیشنهاد خواندنی: ماشین مجازی (vm) چیست؟ آشنایی با کلید ورود به دنیای ابری!

ادغام مداوم (ci) چیست؟

ci مخفف Continuous Integration، به معنای ادغام مداوم است. اجازه دهید با یک مثال این توضیح را ساده‌تر کنیم.

در برخی مواقع، ممکن است برنامه‌نویس‌هایی که با یکدیگر همکاری دارند، مجبور باشند در فضایی کاملاً ایزوله کار خود را پیش ببرند و تنها زمانی که کار کامل شد و تمام تغییرات اعمال شدند، بتوانند کدهای تغییریافته را به نسخۀ اصلی اضافه کنند.

در چنین شرایطی، هم اضافه کردن کدهای جدید کار خیلی سختی خواهد بود، هم احتمال بروز تناقض‌های مختلف زیاد می‌شود، هم ادغام نهایی به زمان زیادی نیاز خواهد داشت. مهم‌تر از همه اینکه کلی باگ بعد از شروع ادغام از غیب ظاهر می‌شوند که طبیعتاً باید برطرف شوند تا نرم‌افزار درست کار کند.

در نتیجه، رساندن آپدیت نرم‌افزار به دست مشتری کار سخت و پرهزینه‌ای می‌شود؛ ولی ci کار را راحت می‌کند!

برنامه‌نویس‌ها می‌توانند با استفاده از ابزارهای Version Control مثل Git، هر تغییر را به‌صورت مداوم به یک رپوزیتوری مشترک بفرستند. در این میان، هر تکه کد جدید کاملاً زیر نظر می‌رود و از تمام جوانب مورد بررسی قرار می‌گیرند تا اگر مشکلی وجود داشت، در نطفه خفه و برطرف شود!

پس اگر بخواهیم نکات کلیدی دربارۀ نیمۀ ابتدایی خط مونتاژ ci/cd را به‌صورت تیتروار بررسی کنیم، موارد زیر را خواهیم داشت:

  • ادغام مکرر: برنامه‌نویس‌ها کوچک‌ترین تغییرات روی کد اصلی را به‌صورت مداوم به رپوزیتوری مشترک می‌فرستند و این کار ممکن است چند بار در هر روز رخ بدهد.
  • کامپایل خودکار کدها: سیستم ci به‌صورت کاملاً خودکار، کدها را کامپایل کرده و در پکیج قرار می‌دهد تا آمادۀ تست شوند.
  • تست خودکار هر تکه از کدهای جدید: برای اطمینان از درستی عملکرد و کیفیت کدها، انواع‌واقسام تست‌ها روی آ‌ن‌ها انجام خواهد گرفت.
  • تشخیص مشکلات: هرگونه مشکل، خیلی سریع شناسایی و برطرف می‌شود؛ به این ترتیب، از تبدیل شدن آن‌ها به یک معضل جدی در مراحل بعدی جلوگیری به عمل می‌آید.
  • بهتر شدن شرایط برای همکاری بین برنامه‌نویس‌ها: ci یک فضای مناسب برای همکاری به وجود می‌آورد؛ فضایی که برنامه‌نویس‌ها می‌توانند کدها را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و خیلی زود متوجه هرگونه تناقض احتمالی شوند.

بنابراین، ci به ساخت و توسعۀ سریع‌تر نرم‌افزارها، افزایش کیفیت کدها و کم شدن مشکلات ناشی از ادغام، منجر خواهد شد.

ci چیست

تحویل مداوم (cd) چیست؟

cd مخفف دو عبارت است؛ یکی Continuous Delivery (تحویل مداوم) و دومی مخفف Continuous Deployment که معنای استقرار مداوم را می‌رساند. ابتدا تحویل مداوم را بررسی خواهیم کرد.

Continuous Delivery یا همان cd، در همکاری با cd، کار می‌کند تا فرایند آماده‌سازی زیرساخت‌ها و عرضۀ نرم‌افزار را به‌صورت خودکار انجام دهد.

بعد از اینکه در بخش‌های ابتدایی خط مونتاژ (همان ci) کدها کامپایل‌ و تست شدند، cd در مراحل پایانی (بخش‌های انتهایی خط مونتاژ) وارد عمل خواهد شد تا مطمئن شود نرم‌افزار یا اپلیکیشن، از همۀ آنچه برای استقرار در محیط‌های مختلف نیاز دارد، برخوردار است.

به بیان ساده‌تر، cd شامل تمام مراحل بین تأمین زیرساخت مورد نیاز تا استقرار نرم‌افزار در محیط‌های مخصوص تست یا حتی عرضه می‌شود. به‌طور کلی، هدف اصلی cd اطمینان از این موضوع است که نرم‌افزار در موقعی که لازم باشد، با کمترین دخالت انسانی در اختیار عموم مشتریان قرار بگیرد.

مهم‌ترین شاخصه‌های تحویل مداوم موارد زیر هستند:

  • اتوماسیون: کل فرایند به‌صورت خودکار انجام می‌گیرد؛ از ساخت و تست اپلیکیشن گرفته تا استقرار آن.
  • قرار دادن نرم‌افزار در شرایط آماده برای استقرار: cd کدها را در شرایطی نگهداری می‌کند که همیشه آماده عرضه باشند؛ به این شرایط Deployable State می‌گویند.
  • عرضۀ مکرر: بعد از اعمال کوچک‌ترین تغییرات، نسخۀ جدید نرم‌افزار در اختیار همگان قرار می‌گیرد. این عرضۀ مکرر باعث گرفتن بازخورد در بازه‌های زمانی کوتاه و امکان بهبود وضعیت کلی اپلیکیشن به‌شکلی بسیار سریع‌تر خواهد شد.
  • کم کردن ریسک‌های احتمالی: تست و استقرار نرم‌افزار به‌صورت خودکار، باعث کاهش ریسک‌های مربوط به خطاها و مشکلات احتمالی دیگر می‌شود.

cd کیفیت خروجی را بالا می‌برد، عرضۀ آپدیت را سریع می‌کند و در کل کارآمدی تمام تیم برنامه‌نویس‌ها را هم بیشتر خواهد کرد.

پیشنهاد خواندنی: ری اکت (react) چیست؟ از زبان یک دولوپر!

استقرار مداوم (Continuous Deployment) چیست؟

Continuous Deployment یا استقرار مداوم، این امکان را برای مجموعه‌ها فراهم می‌کند تا به‌صورت کاملاً خودکار اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای خود را پیاده‌سازی کنند؛ بدون اینکه نیاز به دخالت نیروی انسانی وجود داشته باشد. صحبت از مرحلۀ بعدی اتوماسیون است که پس از عرضۀ مداوم خودش را نشان می‌دهد. یک استراتژی عرضه که در آن، هر تغییری بعد از قبولی تست‌های خودکار، به‌صورت کاملاً اتوماتیک وارد مرحلۀ عرضه خواهد شد.

تیم‌های دواپس، شرایط و ضوابطی را از قبل تعریف می‌کنند؛ وقتی این شرایط و ضوابط رعایت شوند، کدها به‌صورت خودکار وارد مرحلۀ عرضۀ نهایی خواهند شد. بگذارید این‌طور بگوییم که Continuous Deployment چالاکی ارگان‌ها را بالا می‌برد و به آن‌ها اجازه می‌دهد قابلیت‌های جدید را به‌شکلی سریع‌تر برای مشتریان فراهم کنند.

نکتۀ خیلی مهم: ci را می‌توان بدون عرضۀ مداوم و استقرار مداوم پیش برد؛ ولی هیچکدام از دو cd بدون ادغام مداوم یا همان ci قابل انجام نیستند؛ چون اگر اقدامات مرحلۀ ci مثل ادغام کدها در رپوزیتوری مشترک انجام نگرفته باشند، استقرار کدها در مرحلۀ عرضه، در هر زمانی که دلتان می‌خواهد، کار خیلی سخت و پیچیده‌ای خواهد بود!

بالاتر به مفهوم دواپس اشاره کردیم و گفتیم ci/cd زادۀ رواج این سازوکار است؛ پس بهتر است اشارۀ کوتاهی به چیستی آن هم داشته باشیم.

پیشنهاد خواندنی: PaaS چیست و چه کاربردی دارد؟ (+ مزایا و انواع PaaS)

دواپس چیست؟

به کوتاه‌ترین شکل ممکن بگوییم: دواپس فریمورکی است که همکاری مؤثر و همه‌جانبه بین تیم‌های برنامه‌نویسی و مسئولان اجرایی دپارتمان‌های IT را ممکن می‌کند. به این ترتیب، سازوکاری که نامش DevOps است، ساخت و توسعۀ انواع نرم‌افزارها و تحویل آن‌ها به مشتری را سریع‌تر خواهد کرد. در تصویر زیر چرخۀ عمر دواپس را می‌بینید:

چرخه عمر دواپس

البته که این مفهوم هم ریزه‌کاری‌ها و جزئیات زیادی دارد؛ پس اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری راجع‌به آن داشته باشید، مقالۀ “دواپس چیست؟ همه چیز درباره Devops به زبان ساده ساده!” را بخوانید.

برگردیم سراغ موضوع اصلی مقاله؛ تا اینجا فهمیدید ci/cd چیست. حالا بیایید ببینیم این سازوکار چه کاربردهایی دارد.

کاربرد ci/cd چیست؟

در دنیای امروزی که تکنولوژی با سرعت جت‌های جنگی پیشرفت می‌کند، ci/cd به‌عنوان راهکاری شناخته می‌شود که زیربنای لازم جهت دستیابی به یک پروسۀ مدرن و نو برای توسعۀ نرم‌افزار را فراهم می‌کند.

خودکارسازی فرایندها، امکان ساخت قابلیت‌های جدید و برطرف کردن ایرادات با سرعت خیلی بیشتر را به وجود می‌آورد. به همین خاطر، ارگان‌ها و اشخاص خیلی زیادی سراغ ci/cd رفته‌اند و از مزایای آن بهره می‌برند.

به‌طور مشخص، تیم‌های توسعۀ نرم‌افزار هم در استارتاپ‌ها (کسب‌وکارهای کوچک و نوپا) و هم در شرکت‌های خیلی بزرگ، این سازوکار را کاربردی و به‌دردبخور می‌بینند؛ به‌علاوه مهندسان نرم‌افزاری که بخشی از دواپس هستند هم زیاد از ci/cd استفاده می‌کنند.

برای این افراد و شرکت‌ها، سازوکار ادغام و تحویل (استقرار) مداوم (همان ci/cd) این کاربردها را دارد:

  • افزایش سرعت فرایند تحویل نرم‌افزار؛
  • افزایش کیفیت نسخۀ نهایی نرم‌افزار؛
  • استقرار نرم‌افزار با تغییرات جدید به‌صورت مکرر؛
  • بهتر شدن شرایط همکاری بین برنامه‌نویس‌ها؛
  • استفاده در قالب زیرساخت به‌عنوان کد (IaC)؛
  • مدیریت جزءبه‌جزء یک کل بزرگ.

برای مثال، فروشگاه‌های اینترنتی می‌توانند از ci/cd با هدف اضافه کردن قابلت‌های جدید و از بین بردن باگ‌ها به‌سریع‌ترین شکل ممکن استفاده کنند؛ مؤسسات مالی و مراکز درمانی هم همین‌طور! و البته کمپانی‌های بازی‌سازی را داریم که این سازوکار به آن‌ها کمک می‌کند آپدیت‌ها و پچ‌های جدید برای هر بازی را به‌صورت مکرر عرضه کنند. به این ترتیب، تجربۀ کاربری خیلی بهتری برای مشتریان آن‌ها رقم خواهد خورد.

می‌توان گفت هر شخص یا سازمانی که به‌نحوی با ساخت و توسعۀ نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌های مختلف سروکار دارد، می‌تواند نهایت استفاده را از به‌کارگیری ci/cd ببرد.

طبیعتاً برای پیاده کردن این سازوکار، به ابزارهایی نیاز خواهید داشت که در بخش بعد به آن‌ها می‌پردازیم.

پیشنهاد خواندنی: iaas چیست؟ (مزایا، معایب و مثال‌ به زبان ساده)

ابزارهای رایج ci cd

ابزارهای ci/cd به اشخاص و ارگان‌ها در ساخت، توسعه و تست کردن نرم‌افزارها کمک می‌کنند. برخی از این ابزارها برای ci یا ادغام کاربرد دارند و برخی دیگر در راستای توسعه و مدیریت فرایند تست و بررسی عمکلردها کمک‌حال هستند.

معروف‌ترین ابزار که در پیاده‌سازی ci/cd خیلی به کار می‌آید، Jenkins نام دارد. ابزاری که کاملاً متن‌باز (Open-Source) است و در رسیدگی به تمام کارهای مرتبط با این ساختار توانمندی خودش را ثابت کرده است. این طور بگوییم که  Jenkins کمک می‌کند همۀ مراحل سازوکار ci/cd را به‌ راحت‌ترین شکل ممکن طراحی کنید.

علاوه‌بر این ابزار شناخته‌شده، ابزارهای دیگری هم وجود دارند که برای مدیریت درست ci/cd مناسب هستند:

  • Concourse: یک ابزار متن‌باز دیگر که مکانیزم ci cd را می‌سازد.
  • GoCD: از این ابزار برای مدل‌سازی و تصویرسازی استفاده می‌شود.
  • Screwdriver: پلتفرمی برای ساخت cd.
  • Spinnaker: یک پلتفرم cd که به درد ساخت محیط‌های چندابری می‌خورد.

بعد از آشنایی کلی با ابزارهای به‌دردبخور برای ci/cd، وقت آن است یک اصطلاح مرتبط با این سازوکار را یاد بگیرید؛ می‌خواهیم ببینیم پایپ‌لاین‌ ci/cd چیست.

منظور از پایپ‌لاین‌های ci/cd چیست؟

پایپ‌لاین یا pipeline در لغت به معنای خط لوله است. منظور یک پروسۀ کاملاً خودکار است که تیم‌های برنامه‌نویس‌ها سراغ آن می‌روند و فرایند ساخت، تست و استقرار نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها را راحت می‌کنند.

در واقع، صحبت از مجموعه‌ای مراحل در میان است که کدها پشت‌سر می‌گذارند. مراحلی که از لحظۀ اعمال تغییر توسط دولوپر شروع می‌شوند و تا استقرار آن‌ها در سورس‌کد اصلی اپلیکیشن ادامه پیدا می‌کنند.

بالاتر، چیستی دو مرحلۀ ci و cd را به‌طور کامل توضیح دادیم و گفتیم در هر بخش چه اتفاقاتی رخ می‌دهند.

پس احتمالاً می‌توانید حدس بزنید که پایپ‌لاین ci/cd که در ابتدای مقاله آن را به یک خط مونتاژ تشبیه کردیم، شامل چه مراحلی است:

  • اعمال تغییر روی کدها: برنامه‌نویس تغییر روی کدها را توسط یک سیستم Control Version مثل Git منتقل می‌کند.
  • آماده‌سازی کدها: کدها کامپایل شده و برای تست آماده می‌شوند.
  • تست: تست‌های خودکار متعددی اجرا می‌شوند تا کیفیت کدهای جدید زیر ذره‌بین برود.
  • استقرار: تکه کدهایی که تست را با موفقیت پشت‌سر می‌گذارند، به نرم‌افزار اضافه خواهند شد.

تصویر زیر پایپ‌لاین ci/cd را با جزئیات بیشتر نشان می‌دهد:

پایپ‌لاین ci/cd چیست

بخش بعدی به بررسی مزیت‌های حاصل از این سازوکار اختصاص دارد.

مزایای پیاده سازی ci/cd چیست؟

گزارش‌ها نشان می‌دهند آن‌هایی که سراغ به‌کارگیری ci/cd رفته‌اند، متوجه تغییرات مثبت بسیاری شده‌اند. در ادامه، با برخی از این تغییرات مثبت آشنا خواهید شد.

افزایش رضایت کاربران و مشتریان

وجود باگ‌ها و مشکلات کمتر در نسخه‌های نهایی، تجربۀ مطلوب‌تری را برای استفاده‌کنندگان از اپلیکیشن و نرم‌افزار رقم خواهد زد. اتفاقی که در نهایت اعتبار مجموعۀ سازنده را هم بالاتر می‌برد.

اعمال سریع‌تر تغییرات ضروری

امکان استقرار کدهای جدید روی نرم‌افزار در هر زمانی، شرایط لازم برای عرضۀ محصولات جدید یا قابلیت‌های تازه روی محصولات قدیمی با سرعت خیلی بیشتر را فراهم می‌کند.

در نتیجه، هر وقت نیاز به تغییر احساس شود، خیلی زود می‌توانید آن را اعمال کنید. آن هم با هزینه و نیروی انسانی کمتر.

پیشگیری مؤثر از اتفاقات ناخواسته

تست کردن تکه‌های کوچک‌تر کدها به‌صورت مکرر و با تعداد دفعات بیشتر، آن هم در مراحل اولیۀ پروسۀ ساخت و توسعۀ نرم‌افزار، در جلوگیری از رخ دادن اتفاقات تراژدیک و آسیب‌زا بسیار مؤثر است.

بنابراین، می‌توانید انتظار داشته باشید با استفاده از ci/cd، فرایند ساخت و توسعۀ نرم‌افزارها به‌شکلی بی‌نقص پیش برود و تیم‌های دخیل کمترین استرس را تجربه کنند؛ به این ترتیب، پیش‌بینی دقیق نتایج راحت‌تر خواهد شد و پیدا کردن باگ‌ها و از بین بردن آن‌ها هم کار آسان‌تری خواهد بود.

پیشنهاد خواندنی: سرویس ابری saas چیست و چه کاربردهایی دارد؟

جلو افتادن از زمان

حذف موانع استقرار درست کدها و قابل پیش‌بینی شدن کلیت فرایند، به تیم برنامه‌نویس‌ها کمک می‌کنند کارها را در ددلاین‌هایی که از قبل تعیین‌شده‌اند، تحویل دهند.

قاعدتاً وقتی کل کار به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم می‌شود، مدیریت هرکدام از آن‌ها راحت‌تر خواهد شد و حتی می‌توان از زمان جلو زد! با استفاده از سازوکار ci/cd، کلی زمان برای بررسی وضعیت پیشرفت کلی دارید و می‌توانید خیلی دقیق همه‌چیز را در مسیر درست پیش ببرید.

خالی کردن وقت برنامه‌نویس‌ها

وقتی اغلب کارها به‌صورت خودکار انجام شوند، بار سنگینی از روی دوش برنامه‌نویس‌ها برداشته می‌شود و آن‌ها زمان بیشتری برای رسیدگی به وظایف مهم دیگر دارند.

طبق آمار موجود، برنامه‌نویس‌ها ۳۵ تا ۵۰ درصد وقت خود را صرف کارهایی مثل تست کدها و دیباگ کردن می‌کنند؛ پس ci/cd می‌تواند تقریباً نیمی از وقت آن‌ها را آزاد کند!

تمرکز کامل روی یک جنبۀ مشخص از کار

بازخورد لحظه‌ای دربارۀ کیفیت و چگونگی عملکرد کدها، به برنامه‌نویس‌ها اجازه می‌دهد تمام تمرکز خود را روی یک بخش از کار بگذارند و از این شاخه به آن شاخه نپرند.

کار کردن روی تکه کدهای کوچک که در کنار هم کل نرم‌افزار را تشکیل می‌دهند و تست مداوم‌ و لحظه‌ای هرکدام از این تکه‌های کوچک، باعث می‌شود برنامه‌نویس‌ها بتوانند خیلی سریع کدها را دیباگ کنند و درحالی‌که ذهنشان از موضوع اصلی دور نشده است، کار را به پایان برسانند.

ممانعت از کلافگی تیم‌های برنامه‌نویسی

استقرار کدها می‌تواند کار بسیار چالش‌برانگیزی باشد و در نهایت به خستگی بیش از حد برنامه‌نویس‌ها منجر شود. cd که در همان اوایل مقاله مفصل دربارۀ آن صحبت کردیم، این مشکل را از بین می‌برد.

کلاً سازوکار ci/cd سختی کار را کاهش می‌دهد و موانع آزاردهنده را هم حذف می‌کند. به‌دنبال این موضوع، می‌توانید امیدوار باشید فضای کاری، سلامت روانی کارمندان را تهدید نمی‌کند.

پشت‌سر گذاشتن سریع مشکلات

می‌دانیم نقش ci/cd در برطرف کردن باگ‌ها چقدر پررنگ است؛ در نتیجه، ریکاوری نرم‌افزار بعد از مواجهه با مشکلات غیرمنتظره هم خیلی سریع‌تر انجام خواهد گرفت.

استقرار مداوم یعنی آپدیت‌های مکرر و هروقت سروکلۀ باگ خاصی پیدا شود، شناسایی و برطرف کردن آن بسیار ساده‌تر خواهد بود.

پیشنهاد خواندنی: تکنولوژی مجازی سازی چیست و چه انواعی دارد؟

اگر موافق باشید، با عناصر اصلی تشکیل‌دهندۀ یک سازوکار ci/cd هم آشنا شویم.

۸ عنصر اصلی ci/cd

ci/cd هشت عنصر اصلی دارد که بهره‌وری حداکثری چرخۀ ساخت و توسعۀ نرم‌افزارها را تضمین می‌کنند. اینجا می‌خواهیم هر ۸ عنصر را به‌شکلی کوتاه بررسی کنیم.

عناصر اصلی ci cd

۱. رپوزیتوری مرکزی

اول از همه، سازوکار ci/cd به یک رپوزیتوری نیاز دارد که حاوی تمام ملزومات برای ساخت نرم‌افزار یا اپلیکیشن است.

پس کل کدهای تشکیل‌دهندۀ نرم‌افزار، فایل‌های مرتبط مثل دیتابیس‌ها، کتابخانه‌ها و تنظیمات پیکربندی در کنار اسکریپت‌های لازم برای تست و کامپایل، در رپوزیتوری قرار می‌گیرند.

۲. اضافه کردن تغییرات به‌صورت تکه‌های کوچک

همان‌طور که گفتیم، تغییرات اعمال‌شده توسط برنامه‌نویس‌ها در قالب تکه کدهای کوچک و به‌صورت مداوم وارد سورس‌کد اصلی می‌شوند؛ یعنی دیگر خبری از ساخت سورس‌کدهای جانبی در کار نیست.

پیشنهاد می‌کنیم تا جای ممکن در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر ادغام را انجام دهید و هیچ‌وقت چند تغییر را به‌صورت هم‌زمان به سورس‌کد اصلی نفرستید.

۳. خودکارسازی فرایند ساخت و آماده‌سازی کدها

اسکریپت‌هایی که گفتیم در رپوزیتوری قرار دارند، باید تمام آنچه برای اعمال تغییر توسط یک خط دستور نیاز دارید را داشته باشند. صحبت از فایل‌های وب‌سرور، اسکریپت‌های دیتابیس و خود نرم‌افزار است. در این مرحله از پروسۀ ci، پکیج‌سازی و کامپایل کدها به‌صورت خودکار انجام خواهد گرفت.

۴. اجرای خودکار تست‌ها

می‌دانیم که بخش بسیار مهمی از سازوکار ci/cd، تست مداوم است. اسکریپت تست باید به‌گونه‌ای باشد که نتیجۀ ناموفق آن به شکست در ساخت و آماده‌سازی کد منجر شود!

به بیان دیگر، تنها آن‌ کدهایی که در تست‌ها قبول می‌شوند باید برای ساخت مورد استفاده قرار بگیرند.

۵. آپدیت و اعمال تغییرات به‌صورت مکرر

با افزودن تکه‌کدهای جدید به رپوزیتوری در بازه‌های زمانی کوتاه، تناقض‌ها و مشکلات احتمالی جایی برای مخفی شدن نخواهند داشت؛ پس به‌جای تغییرات بزرگ، سراغ اعمال تغییرات کوتاه و مکرر بروید.

با این کار، حتی اگر جایی اشتباه کرده باشید، امکان بازگرداندن وضعیت به شرایط قبلی هم وجود دارد.

۶. محیط‌های تست پایدار

کدها باید در یک شبیه‌سازی که عین مرحلۀ نهایی است، تست شوند. منظور همان محیطی است که کدها را به نرم‌افزار اضافه می‌کند. طبیعتاً تست کردن کدها در چنین محیطی به‌صورت زنده ممکن نیست!

بنابراین، برای ساخت یک شبیه‌سازی که بیشترین شباهت را با محیط اصلی دارد، وقت بگذارید؛ ضمناً، اسکریپت‌ها را باید با سخت‌گیری زیاد بنویسید تا هرگونه باگ احتمالی که از فیلتر تست‌های اولیه گذشته‌ است، شناسایی شده و از بین برود.

۷. شفافیت حداکثری

تمام برنامه‌نویس‌هایی که نقشی در ماجرا دارند، باید به آخرین تغییرات اضافه‌شده در رپوزیتوری دسترسی داشته باشند؛ یعنی همه باید بتوانند اطلاعات رپوزیتوری حاوی سورس‌کد اصلی را ببینند و هیچ‌چیز مخفی نباشد.

تأکید می‌کنیم که برنامه‌نویس باید به‌راحتی تشخیص دهد که کدام نسخه جدیدترین است و برای این منظور، ابزارهای Version Control به کار می‌آیند.

در یک جمله: منظور از شفافیت حداکثری این است که همه باید بتوانند وضعیت پیشرفت را به‌راحتی زیر نظر بگیرند و مشکلات احتمالی را ببینند.

۸. استقرار آسان در هر زمان

استقرار کدها در نسخۀ نهایی باید آنقدر آسان باشد که بتوانید این کار را در هر زمانی که مد نظرتان بود، بدون هیچ ریسکی انجام دهید.

وقتی تست و تأیید درستی عملکرد در سازوکار ci/cd به‌صورت مداوم انجام بگیرد، تیم اعتماد‌به‌نفس لازم برای استقرار کدها در هر زمانی را به دست خواهد آورد. ضمن اینکه استقرار مداوم یعنی اعمال تغییرات کوچک و پایین آوردن ریسک؛ چون بازگرداندن وضعیت به شرایط قبلی هم بسیار آسان خواهد بود.

این هم از ۸ عنصر اصلی این سازوکار.

حالا لازم است مجدداً فلش‌بک بزنیم به دواپس و رابطۀ بین ci/cd با آن را موشکافانه‌تر بررسی کنیم.

پیشنهاد خواندنی: نود جی اس (Node.js) چیست؟

چگونه ci/cd در چارچوب DevOps قرار می‌گیرد؟

اگر دواپس را به‌خوبی درک کرده باشید، می‌دانید صحبت از مجموعه‌ای ابزارها و راهکارها است که امکان عرضۀ اپلیکیشن‌ها و خدمات با سرعتی خیلی بیشتر را به وجود می‌آورد؛ مخصوصاً وقتی آن را راهکارهای سنتی توسعۀ نرم‌افزارها مقایسه می‌کنیم، تفاوت سرعت خیلی به چشم می‌آید.

خلاصه که سرعت بالای حاصل از پیش گرفتن رویکرد DevOps، به ارگان‌ها کمک می‌کند خدمات بهتری به مشتریان خود ارائه بدهند و در فضای رقابتی این روزها، دست بالاتر را داشته باشند.

ci/cd راهکاری است که جایگاه مهمی در فریمورک دواپس دارد و می‌تواند تمام خلاء میان برنامه‌نویس‌ها و مسئولان اجرایی IT را پر کند. این کار با خودکارسازی و پروسه‌های مداوم که مفصل راجع‌به آن‌ها صحبت کردیم، انجام می‌گیرد.

پس می‌توانیم بگوییم ci/cd کاملاً با اهداف کلی دواپس سازگاری دارد و می‌تواند با بهتر کردن شرایط همکاری بین تیم‌ها، کارآمدی و کیفیت محصول نهایی را بیشتر کند.

علاوه‌بر این‌ها، اضافه کردن ci/cd به دیگر راهکارهای دواپس (مثل سازوکارهای تأمین امنیت حداکثری)، به ارگان‌ها اجازه می‌دهد منفعت خیلی بیشتری از این سازوکار ببرند.

در نهایت، می‌بینیم که پایپ‌لاین ci/cd بخشی از کلیت DevOps است! حتی اگر سری به صفحۀ خدمات DevOps و FinOps لیموهاست بزنید، می‌بینید ci/cd یکی از زیرشاخه‌های این فریمورک به حساب می‌آید.

خدمات دواپس لیموهاست

استفاده از ci/cd در سرویس مقیاس لیموهاست

اگر فکر می‌کنید فراهم کردن زیرساخت و پیاده سازی ci/cd کار دشواری است، باید بگوییم درست فکر می‌کنید! فراهم آوردن تمام پیش‌نیازها و در کنار هم قرار دادن آن‌ها به‌گونه‌ای که عملکرد درستی داشته باشند و در نهایت دستیابی به سازوکار جذاب ci/cd، کاری است که شاید هرکسی از پس انجام آن برنیاید.

برای بهره بردن از مزایای این سازوکار که گفتیم بخشی از فریمورک DevOps است، می‌توانید سراغ سرویس مقیاس ما بروید. تیم دواپس حرفه‌ای لیموهاست آمادۀ ارائۀ خدمات پایپ‌لاین ci/cd به کسب‌وکارهای بزرگ است تا بتواند بار سنگین راه‌اندازی این سیستم را از دوش آن‌ها بردارد.

به بیان ساده‌تر، خدمات مقیاس لیموهاست امکان ادغام منظم تغییرات (ci) و استقرار سریع، ایمن و مداوم آن‌ها را در اختیارتان قرار می‌دهد تا بتوانید به‌شکلی کاملاً کارآمد، محصول (نرم‌افزار) خود و آپدیت‌های آن را آماده و تحویل مشتری دهید.

از دواپس تا ci/cd؛ دنیای توسعۀ نرم‌افزارها به سمت راهکارهای جدید می‌رود!

اگر مقاله را خوانده باشید، خیلی خوب می‌دانید ci/cd چیست؛ ‌به‌طور خیلی خلاصه، ci/cd نام یک سازوکار است که اجازه می‌دهد تغییرات کوچک را به‌صورت مداوم روی نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها اعمال کنید. سازوکاری که گفتیم همان راه دواپس را می‌رود و در اصل بخشی از آن به حساب می‌آید!

هدف از پیاده‌سازی ci/cd دستیابی به نهایت سرعت برای آپدیت کردن نرم‌افزارها است؛ طوری که هم مشتری راضی‌تر باشد و هم کار برنامه‌نویس‌ها راحت‌تر شود. در این مقاله، علاوه‌بر تعریف چیستی این مفهوم، تمام نکات ریزودرشت مرتبط با آن را بررسی کردیم؛ از کاربردها گرفته تا مزایایی که با استفاده از ci/cd شامل حال کسب‌وکارها و اشخاص می‌شوند.

حالا اگر همچنان سؤالی دارید که به این موضوع مربوط می‌شود و ما پاسخش را نداده‌ایم، آن را در قسمت کامنت‌ها برایمان بنویسید

منابع: Geeks for Geeks | Synopsis | Gitlab

نیکان حیدری

«نوشتن، قفل‌هایی را باز میکند که به ظاهر غیرقابل‌‌نفوذ هستند». این باور نیکان او را به سمت دنیای کلمات فرستاد و حالا چندسالی است که نوشته‌هایش قفل ذهن مخاطب‌های حوزه تکنولوژی را باز می‌کند.

نظر شما راجع به این محتوا چیست؟

عضویت در خبرنامه لیموهاست

در خبرنامه ما عضو شوید تا مطالب جدید جا نمونید.

آخرین مطالب دسته بندی سرور

دیدگاه ها

اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت می کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *