عصر روز ۲۶ مهرماه ۱۴۰۴، دامنه وب‌سایت لیموهاست به‌صورت ناگهانی از سوی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه فیلتر شد و هیچ توضیح رسمی از سوی کارگروه فیلترینگ درباره علت این تصمیم منتشر نشده است.

این اختلال که از حدود ساعت ۶ بعدازظهر آغاز و نزدیک به چهار ساعت ادامه داشت، باعث شد بیش از ۷۰ هزار کسب‌وکار ایرانی برای مدتی از دسترسی به پنل‌های کاربری خود در لیموهاست محروم شوند.

این اختلال سراسری در دسترسی به دامنه‌های .HOST بار دیگر نگرانی‌های جدی درباره امنیت و پایداری زیرساخت‌های دیجیتال کشور را مطرح کرده است. با توجه به اینکه بخش قابل‌توجهی از کسب‌وکارهای اینترنتی در ایران، برای میزبانی وب و خدمات سرور از دامنه‌های بین‌المللی استفاده می‌کنند، فیلترینگ ناگهانی بدون اطلاع‌رسانی قبلی، می‌تواند منجر به اختلال گسترده در فعالیت‌های روزمره، زیان مالی و کاهش اعتماد کاربران شود.

تیم لیموهاست در همان ساعات نخست، تلاش کرد از طریق پیامک، کاربران را از روش ورود با IP غیرایرانی مطلع کند تا بتوانند موقتاً به پنل‌های خود دسترسی داشته باشند.

ناگفته نماند که در این مدت، وب‌سایت‌های میزبانی‌شده روی سرورهای لیموهاست همچنان در دسترس کاربران نهایی بوده‌اند و اختلال صرفاً در ناحیه دسترسی به پنل‌های کاربری رخ داده است. ولی خب بخش عمده‌ای از مشتریان لیموهاست فروشگاه‌های اینترنتی هستند که اگرچه از نظر فروش آنلاین دچار زیان مستقیم نشدند، اما امکان مدیریت یا پشتیبانی فنی سایت‌هایشان را در این مدت از دست داده بودند.

موضوع فیلتر شدن دامنه لیموهاست در رسانه‌های فناوری و شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای داشت. نخستین واکنش رسمی از سوی آقای اسماعیل شریف، مدیرعامل لیموهاست در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) منتشر شد؛ او اعلام کرد که این فیلترینگ بدون هیچ‌گونه اطلاع قبلی و توضیحی انجام شده و زیان مالی مستقیم آن برای شرکت حدود ۴۰۰ میلیون تومان بوده است.

به دنبال انتشار این خبر، رسانه‌های معتبری چون پیوست، دیجیاتو، زومیت، راه پرداخت، خبر فارسی و… به پوشش این اتفاق پرداختند. خبرگزاری پیوست در گزارشی به نقل از مدیرعامل لیموهاست نوشت:

«این فیلترینگ نه‌تنها لیموهاست، بلکه تمام دامنه‌های دارای پسوند .HOST را در بر گرفته و پس از چند ساعت رفع شده است. علت احتمالی این تصمیم، شناسایی چند دامنه با رفتار مشکوک مانند ایجاد تونل (TUNNEL) روی همین پسوند بوده که منجر به مسدود شدن کلی تمام دامنه‌های .HOST شده است.»

در شبکه‌های اجتماعی نیز فعالان حوزه فناوری به این موضوع واکنش نشان دادند و این اتفاق را نشانه‌ای از نبود هماهنگی در سیاست‌گذاری‌های اینترنتی کشور دانستند.
بسیاری از مدیران وب‌سایت‌ها و توسعه‌دهندگان هم از نبود شفافیت در تصمیم‌گیری‌های فیلترینگ انتقاد کردند و آن را ضربه‌ای به اعتماد کسب‌وکارهای آنلاین دانستند.

برخی نیز به تجربه‌های مشابه قبلی، از جمله فیلتر شدن موقت دامنه‌های .site و .xyz اشاره کردند و بر لزوم شفاف‌سازی و پاسخ‌گویی نهادهای مسئول تأکید کردند.

در حال حاضر، دامنه لیموهاست به حالت عادی بازگشته و در حال بررسی راهکارهایی از جمله ایجاد مسیرهای دسترسی جایگزین برای کاربران در شرایط مشابه، برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی در آینده هستیم.
با این حال، تا زمانی که شفافیت و پاسخگویی در تصمیم‌گیری‌های فیلترینگ وجود نداشته باشد، خطر تکرار چنین رخدادهایی همچنان پابرجاست.

در مجموع، بازتاب گسترده رسانه‌ای این حادثه نشان داد که فیلتر شدن کوتاه‌مدت حتی یک دامنه، می‌تواند پیامدهای جدی برای اکوسیستم آنلاین کشور داشته باشد؛ هم از نظر مالی و هم از منظر اعتماد کاربران به ثبات خدمات دیجیتال.