دامنه سطح بالا (TLD) چیست؟ (+ تفاوت انواع دامنه‌های سطح بالا)

دامنه سایت، از دو بخش تشکیل شده: نام دامنه (اسمی که برای سایت‌تان انتخاب می‌کنید) و کلمه دو سه حرفی که بعد از نام دامنه همراه با یک نقطه می‌آید؛ مثل .com، .ir یا .net.

بخش دوم یکی از مهم‌ترین قسمت‌های آدرس اینترنتی است که به آن پسوند دامنه، دامنه سطح بالا یا TLD می‌گویند و نقش مهمی در سئو و اعتبار سایت دارد.

مقدمه‌چینی کافی‌ست! بیایید برویم سر اصل مطلب و ببینیم TLD چیست و چه انواعی دارد.

دامنه سطح بالا (TLD) چیست؟

دامنه سطح بالا (Top-Level Domain یا به اختصار TLD) اسم دیگر پسوند دامنه و آخرین بخش از نام یک دامنه اینترنتی است که بعد از آخرین نقطه قرار می‌گیرد. برای مثال در آدرس example.com، بخش .com همان TLD است.

دامنه سطح بالا (TLD) می‌تواند اولین سرنخ درباره هویت، نوع فعالیت یا موقعیت جغرافیایی یک برند را به کاربر بدهد. برای مثال:

‎.ir‎ به کاربران می‌فهماند که سایت مربوط به ایران است. یا پسوند .shop در نگاه اول مشخص می‌کند که سایت، متعلق به یک فروشگاه اینترنتی است.

محبوب‌ترین دامنه‌های سطح بالا کدام‌اند؟

جالب است بدانید که بر اساس ادعای bluehost، در حال حاضر بیش از ۱۲۰۰ پسوند دامنه یا TLD وجود دارد که ۴ تا از محبوب‌ترین آن‌ها در سطح جهانی عبارتند از:

همان‌طور که در جدول بالا می‌بینید، نزدیک به نیمی از دامنه‌های ثبت‌شده در جهان، با پسوند .com ثبت شده‌اند! برای اینکه با این پسوند و دلیل محبوبیت آن آشنا شوید مقاله «دامنه .COM چیست؟ راهنمایی کامل برای تازه‌کارها!» را بخوانید.

انواع مختلف دامنه‌های سطح بالا را بشناسید

آیکان (ICANN) برای نظم‌بخشی به فضای اینترنت، دامنه‌های سطح بالا را بر اساس نوع کاربرد، موقعیت جغرافیایی و ماهیت سازمانی در پنج گروه اصلی تقسیم کرده است:

دامنه سطح بالای عمومی (gTLD)

دامنه‌های سطح بالای عمومی یا gTLD‌ها، همان پسوندهای رایجی هستند که بیشتر ما می‌شناسیم؛ مثل .com، .net یا .org. این دامنه‌ها محدود به کشور یا سازمان خاصی نیستند و هر کسی در هر نقطه دنیا می‌تواند آن‌ها را ثبت کند.

 gTLDها معمولاً برای استفاده‌های عمومی طراحی شدند و انتخاب خوبی برای انواع برندها، شرکت‌ها، استارتاپ‌ها و حتی وب‌سایت‌های شخصی هستند. در جدول زیر معروف‌ترین دامنه‌های سطح بالای عمومی را می‌بینید:

دامنه سطح بالای اسپانسرشده (sTLD)

پسوند دامنه‌های sTLD تحت نظارت و اسپانسرینگ نهادهای خاصی هستند و فقط افراد یا سازمان‌های واجد شرایط می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند. هدف از این پسوندها، ایجاد هویت متمایز برای بخش‌های خاصی از وب است.

دامنه سطح بالای کد کشور (ccTLD)

دامنه‌های ccTLD مخصوص کشورها یا مناطق جغرافیایی خاص هستند و معمولاً با دو حرف نمایش داده می‌شوند. مثل .ir برای ایران، .uk برای بریتانیا یا .jp برای ژاپن.

دامنه سطح بالای زیرساختی (Infrastructure)

این دسته از دامنه‌ها برای استفاده عموم در دسترس نیستند و بیشتر در زیرساخت اینترنت (مثلاً در تنظیمات شبکه یا سیستم‌های نام دامنه (DNS)) استفاده می‌شود. تنها یک دامنه از این نوع وجود دارد که آن هم .arpa (مخفف Address and Routing Parameter Area) است.

دامنه سطح بالای آزمایشی (tTLD)

دامنه‌های tTLD یا آزمایشی برای تست و توسعه فناوری‌های جدید مرتبط با DNS ایجاد می‌شوند. این دامنه‌ها هم معمولاً موقتی بوده و برای استفاده تجاری یا عمومی در دسترس نیستند. این پسوندها معروف‌ترین TLD‌های این دسته هستند:

آیا می‌توانیم هر TLD که بخواهیم را ثبت کنیم؟

خیر! ثبت هر پسوند دامنه (TLD) قوانین خاص خودش را دارد و نمی‌توانید هر دامنه‌ای را که می‌خواهید ثبت کنید. مثلاً دامنه‌های دسته آزمایشی و زیرساختی برای عموم قابل ثبت نیست و برای ثبت آن‌ها باید مدارک خاصی ارائه کنید. به‌جز این پسوندها، باقی پسوندها مثل دامنه‌های سطح بالای عمومی را می‌توانید بدون مشکل ثبت کنید.

به‌طور کلی، برای ثبت TLDها باید چند نکته مهم را در نظر بگیرید:

• بررسی آزاد بودن دامنه: قبل از هر چیز، با استعلام دامنه، مطمئن شوید نام موردنظرتان قبلاً در پسوند دلخواه ثبت نشده باشد.
• انتخاب TLD مناسب: پسوند دامنه باید با نوع فعالیت شما هماهنگ باشد. مثلاً .com عمومی است و همه می‌توانند از آن استفاده کنند، اما دامنه‌هایی مثل .doctor فقط برای افراد دارای مدرک معتبر قابل ثبت هستند.
• رعایت قوانین مخصوص هر کشور: بعضی از دامنه‌های کشوری مثل .ir نیاز به احراز هویت و مدارک اقامت در ایران دارند.
• رعایت قوانین مالکیت: هنگام ثبت دامنه نباید از نام برندها یا علائم تجاری دیگران استفاده کنید.

آیا دامنه سطح بالا بر سئو تاثیر دارد؟

به‌طور مستقیم، نوع دامنه سطح بالا (TLD) تأثیر قابل‌توجهی بر رتبه سایت در گوگل ندارد. الگوریتم‌های گوگل تمام پسوندهای دامنه را، چه .com و .net باشند و چه پسوندهای جدیدتر مثل .store یا .online، به‌صورت برابر و بی‌طرفانه ارزیابی می‌کنند.

گوگل بارها تأکید کرده است که انتخاب پسوند دامنه به‌تنهایی مزیت یا جریمه‌ای از نظر سئو ایجاد نمی‌کند.

اما در عمل، برخی اثرات غیرمستقیم می‌توانند از انتخاب دامنه ناشی شوند:

• کاربران معمولاً با پسوندهای آشنا مثل .com یا .ir احساس اطمینان بیشتری دارند. نرخ کلیک (CTR) بالاتر در نتایج جست‌وجو، می‌تواند سیگنال مثبتی برای گوگل باشد.
• پسوندهایی مانند .store یا .tech می‌توانند پیام روشنی از ماهیت سایت منتقل کنند و درک سریع‌تری از برند به کاربر بدهند. این موضوع به بهبود برندسازی و نرخ کلیک طبیعی کمک می‌کند.
• دامنه‌های ملی (ccTLD) مانند .ir، .uk یا .de می‌توانند بر نتایج محلی تأثیر بگذارند و باعث شوند سایت در جست‌وجوهای مربوط به همان کشور، بهتر دیده شود.

در نتیجه:

انتخاب TLD تأثیر مستقیم بر سئو ندارد، اما از نظر اعتماد کاربر، نرخ کلیک، و استراتژی محلی یا برندینگ می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم بر عملکرد سئوی سایت اثرگذار باشد.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله «آیا سن دامنه در سئوی سایت واقعاً تاثیرگذار است؟» را هم که مرتبط با این موضوع است بخوانید.

جمع‌بندی

در این مقاله درباره مفهوم TLD، انواع آن و تاثیری که روی سئو سایت‌ می‌توانند داشته باشند صحبت کردیم. اگر این مقاله برایتان مفید بود، پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به مقاله «راهنمای انتخاب دامنه برای سایت و فروشگاه اینترنتی!» هم بیندازید.

سوالی دارید؟ در بخش نظرات منتظرتان هستیم!