مالیات فروشگاه اینترنتی چطور محاسبه می‌شود؟

اگر ذهنتان درگیر حساب و کتاب مالیات فروشگاه اینترنتی خود است، پیشنهاد می‌کنیم حتماً این مقاله را بخوانید!

بازوهای وزارت دارایی روزبه‌روز بزرگ‌تر می‌شود و طبیعتاً، فروشگاه‌های آنلاین که این روزها تعدادشان خیلی بیشتر شده است، از دستان قدرتمند سازمان امور مالیاتی دور نمی‌مانند.

در این مقاله، سعی کردیم با بتوجه به مستندات سازمان امور مالیاتی کشور و سامانه مؤدیان مالیاتی نگاهی جامع بیندازیم به تمام ریزه‌کاری‌های مرتبط با امور مالیاتی فروشگاه‌های اینترنتی.

اول از همه، اجازه دهید خیالتان را راحت کنیم.

آیا فروشگاه‌های اینترنتی مشمول مالیات هستند؟

بله! طبق قانون کشور، فروشگاه‌های اینترنتی هم مشمول مالیات می‌شوند و باید مالیات بپردازند. طبق قانون، هر فعالیت تجاری و هر کسب‌وکاری که درآمد ایجاد می‌کند، باید در سازمان امور مالیاتی کشور ثبت‌نام کرده و پرونده تشکیل دهد. فروشگاه‌های اینترنتی هم از این قاعده مستثنی نیستند.

نکته: اولین قدم برای ورود به چارچوب قانون، دریافت اینماد است که قبلاً در مقالۀ «اینماد چیست؟ شرایط و مراحل دریافت اینماد (راهنمای کامل)» دربارۀ آن صحبت کرده‌ایم.

یک قانون مرتبط دیگر را هم مرور کنیم:

با استناد به ماده ۹۳ قانون مالیات‌های مستقیم، درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل یا به عناوین دیگر (غیر از موارد خاصی که شامل معافیت مالیاتی هستند) به دست می‌آورد، پس از کسر معافیت‌های مقرر (درج‌شده در همین قانون)، شامل مالیات خواهد شد.

علاوه‌بر اشخاص حقیقی، طبق ماده ۱۰۵ همین قانون، یعنی قانون مالیات‌های مستقیم، اشخاص حقوقی هم موظف به پرداخت مالیات بر درآمد هستند.

به زبان ساده، فروشگاه‌ها و انواع کسب‌وکارهایی که از فضای اینترنت به‌عنوان بستر فعالیتشان استفاده می‌کنند، باید مالیات بپردازند و نوع مالیات پرداختی آن‌ها از نوع مالیات مستقیم است. ضمن اینکه فرقی ندارد بستر فعالیت سایت باشد یک اکانتی در شبکه‌های اجتماعی؛ در هر صورت،گریزی از پرداخت مالیات وجود ندارد.

بیایید به بخش بعدی برویم و با انواع مالیات‌های فروشگاه‌های اینترنتی آشنا شویم.

فروشگاه‌های اینترنتی چند نوع مالیات باید پرداخت کنند؟

به‌طور کلی، کسب‌وکارهایی که در دسته‌بندی فروشگاه‌های اینترنتی قرار می‌گیرند، با ۳ نوع مالیات سروکار خواهند داشت که در این بخش آن‌ها را معرفی می‌کنیم:

• مالیات بر درآمد (یا مالیات بر عملکرد)

نوعی مالیات مستقیم که در آن، درصدی از درآمد فرد یا کسب‌وکار، در قالب مالیات به دولت تعلق می‌گیرد. میزان این نوع مالیات در جدولی مخصوص، با توجه به سطح کسب‌وکار تعیین می‌شود.

• مالیات بر ارزش افزوده

احتمالاً در صورت‌حساب رستوران‌ها به این نوع مالیات برخورده باشید؛ مالیات بر ارزش افزوده، ۹ درصد از مبلغ کل فروش کالا یا خدمات است که از مشتری دریافت و به دولت داده می‌شود. توجه داشته باشید که مبلغ این مالیات باید در فاکتور به‌صورت جداگانه نوشته شود.

• مالیات بر حقوق

اگر کارمندها و کارکنانی دارید که برای شما کار می‌کنند، باید مالیات هر نفر را از حقوقش کم کرده و آن را به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنید.

حالا می‌دانید فروشگاه‌های اینترنتی هم شامل مالیات می‌شوند و با انواع مالیات فروشگاه اینترنتی هم آشنا شدید. وقت آن است که یک قدم جلوتر برویم و ببینیم برای تسویه حساب با وزارت دارایی، چه اقداماتی باید انجام بگیرند.

چطور برای مالیات فروشگاه اینترنتی ثبت‌نام کنیم؟

طبق قانون،بعد از راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی، ۴ ماه فرصت دارید تا جهت ثبت پروندۀ مالیاتی، اقدامات لازم را انجام دهید. برای این کار، این اقدامات را باید انجام دهید:

• با مداک موردنیاز به اداره امور مالیاتی بروید

در اولین قدم، باید مدارک مربوط به دفتر اصلی فروشگاه (اجاره‌نامه یا سند مالکیت) را به یکی از ادارات امور مالیاتی شهرتان می‌برید. اگر دفتر ندارید و کارها را در خانۀ مسکونی خود انجام می‌دهید، باید مدارک منزل را ببرید.

برای پیدا کردن نزدیک‌ترین دفتر به محل کار یا سکونتتان، به سایت سازمان امور مالیات کشور، به آدرس intermedia.ir می‌روید و صفحۀ اصلی را به پایین اسکرول می‌کنید تا به نقشۀ ایران برسید. از روی نقشه، استان محل سکوتتان را انتخاب کرده و در صفحۀ جدیدی که باز می‌شود، دنبال آدرس ادارات امور مالیاتی می‌گردید.

• مراحل تشکیل پرونده را طی کنید

بعد از پیدا کردن آدرس و مراجعه به محل، باید به واحد تشکیل پرونده بروید. بعد از پر کردن چند فرم، متصدی این بخش از شما می‌خواهد به اکانت خود در سایت درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی، با آدرس my.tax.gov.ir بروید. نام کاربری همان کد ملی شما است و کلمۀ عبور هم یک عدد شش رقمی است که بعد از پر کردن فرم‌ها و تأیید آن‌ها، به شمارۀ موبایلتان پیامک خواهد شد.

در این مرحله تکمیل پرونده به پایان می‌رسد و از این به بعد، همۀ ارتباطات شما با سازمان امور مالیاتی کشور از طریق همین پرتال درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی (my.tax.gov.ir) انجام می‌گیرد.

قبل از اینکه برویم سراغ ادامۀ روند ثبت‌نام مالیات فروشگاه اینترنتی، اجازه دهید اشارۀ کوتاهی داشته باشیم به انواع مشاغل در ایران:

1. مشاغل گروه اول: مشاغلی که در سال بیشتر از ۱۵ میلیارد تومان فروش دارند.
2. مشاغل گروه دوم: مشاغلی که در سال بین ۵ تا ۱۵ میلیارد تومان فروش دارند.
3. مشاغل گروه سوم: مشاغلی که در گروه اول و دوم قرار نمی‌گیرند، مشاغل گروه سوم هستند.

نکتۀ خیلی مهم اینکه همۀ کسب‌‍وکارها، در دو سال اول فعالیت، جزو مشاغل گروه سوم به حساب می‌آیند؛ پس یعنی کسب‌وکار اینترنتی شما هم که تازه فعالیتش را آغاز کرده است، در این دسته قرار می‌گیرد!

مشاغل گروه سوم، مثل دو گروه دیگر، یک سری تکالیف مالیاتی دارند که قانون کشور اجرای آن‌ها را اجباری می‌کند.

اولین تکلیف، ارسال اظهارنامۀ مالیات بر عملکرد است که در آن، باید توضیح دهید که در سال گذشته، چقدر درآمد به دست آورده‌اید. اینجا لازم است به یک تبصره خیلی مهم اشاره کنیم:

تبصره ماده ۱۰۰ چیست؟

سازمان مالیاتی کشور هر ساله، بخشنامه‌ای صادر و در آن عددی را مشخص می‌کند. عددی که اگر فروشتان به آن حد نرسیده بود، می‌توانید به‌جای آماده‌سازی اظهارنامه، فرم تبصره ۱۰۰ پر کرده و آن را برای متصدیان مربوطه بفرستید.

توجه داشته باشید که ارسال اظهارنامه از طریق my.tax.gov.ir انجام می‌گیرد و در همان جا، گزینه‌ای را می‌بینید از شما می‌پرسد می‌خواهید فرم تبصره ماده ۱۰۰ بفرستید؟ اگر پاسختان مثبت است و درآمدتان به آن حد مشخص‌شده نرسیده، از همان گزینه استفاده کنید.

بعد از آن، سیستم به‌صورت خودکار مالیات فروشگاه اینترنتی را محاسبه کرده و به شما نشان می‌دهد؛ اگر عدد اعلامی را قبول داشته باشید، فیشی برای شما صادر می‌شود که باید برای پرداخت آن اقدام کنید؛ اما اگر فکر می‌کنید عدد اعلامی توسط سیستم زیاد است، باید از خیر تبصره ماده ۱۰۰ بگذرید و سراغ پر کردن اظهارنامه بروید.

نکتۀ مهم: فرصت ارسال اظهارنامۀ مالیاتی، تا خردادماه سال آینده است! یعنی اظهارنامۀ سال ۱۴۰۳ را باید نهایتاً تا خرداد سال ۱۴۰۴ بفرستید.

نکتۀ بعدی، یا تکلیف بعدی‌ای که به مشاغل گروه سوم محول می‌شود، این است که باید لیست مالیات بر حقوق را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند (در صورتی که کارکنانی دارید که به آن‌ها حقوق می‌دهید). پیشنهاد می‌کنیم حتماً با تمام نیروها قرارداد رسمی ببندید تا بعداً اسیر مشکلات ناخواسته نشوید.

مورد بعدی اینکه حتماً باید برای هر فروش فاکتور صادر کنید؛ حتی اگر مشتری نیازی به فاکتور ندارد، شما باید داخل سیستم خود، برای فروشی که انجام شده، فاکتور ثبت کنید. در تصویر زیر یک نمونه فاکتور معتبر از نظر سازمان امور مالیاتی را می‌بینید:

این هم از نحوۀ ثبت‌نام و ارائۀ اطلاعات لازم برای مالیات فروشگاه اینترنتی. حالا اگر موافق باشید، ببینیم یک فروشگاه اینترنتی چقدر مالیات می‌پردازد.

نحوه محاسبه مالیات فروشگاه اینترنتی چگونه است؟

در رابطه با محاسبۀ مالیات بر درآمد (یا همان مالیات بر عملکرد)، فرمول کلی محاسبه به شکل زیر است:

سود (یا درآمد منهای هزینه) * نرخی مشخص

نکته: مطابق ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم، نرخی که در سود ضرب می‌شود، به‌صورت پلکانی افزایش پیدا می‌کند. و البته که این نرخ هر سال متغیر است.

بگذارید مثال بزنیم تا بهتر درک کنید:

تا ۲۰۰ میلیون سود سالانه، در ۱۵ درصد ضرب می‌شود. بعد از ۲۰۰ میلیون اول، ۲۰۰ میلیون دوم در ۲۰ درصد ضرب می‌شود و مابقی سود در ۲۵ درصد.

یعنی اگر ۱ میلیارد تومان سود به دست بیاورید، ۲۰۰ میلیون آن در ۱۵ درصد (مثلاً) ضرب خواهد شد، ۲۰۰ میلیون بعدی در ۲۰ و ۶۰۰ میلیون باقی‌مانده در ۲۵ ضرب خواهد شد. مجموع این اعداد، مالیات فروشگاه اینترنتی شما است.

یک مسئلۀ مهم اینکه بیشتر کسب‌وکارها (چه سنتی و چه مدرن)، برای همۀ هزینه‌هایشان مدارک معتبر ندارند؛ به همین خاطر، ممیز مالیاتی سراغ راهکار دیگری می‌رود. سازمان امور مالیاتی لیستی جامع از همۀ کسب‌وکارها به وجود آورده که در آن، برای هر شغلی ضریبی تعریف شده است.

ممیز سازمان، میزان فروش فروشگاه اینترنتی را در ضریب مختص حوزۀ فعالیت ضرب می‌کند و بعد از آن، عدد به دست آمده را در همان نرخ مشخص ضرب خواهد کرد.

به همین خاطر است که پیشنهاد می‌کنیم برای همۀ هزینه‌های مرتبط با کسب‌وکار، مدارک درست‌وحسابی و معتبر کنار بگذارید.

پس میزان سود سالیانه، اصلی‌ترین عاملی است که روی عدد مالیات بر درآمد اثر می‌گذارد؛ و البته فاکتورهای دیگری مثل حوزۀ فعالیت کسب‌وکار هم بی‌تأثیر نیستند!

از آنجایی که خیلی‌ها فکر می‌کنند اگر هزینه را به‌‌صورت کارت‌به‌کارت دریافت کنند، می‌توانند مالیات را دور بزنند، لازم است کمی هم راجع‌به این موضوع حرف بزنیم. این باور از بیخ‌وبن غلط است! قانون می‌گوید هر پولی که به حساب شما واریز می‌شود، جزو درآمد شما به حساب می‌آید؛ مگر اینکه بتوانید خلاف این موضوع را نزد سازمان امور مالیاتی ثابت کنید.

نحوۀ مالیات بستن به تراکنش‌های بانکی به این صورت است که هر سال، عددی تواسط مراجع ذی‌صلاح تعیین می‌شود و اگر مجموع حساب‌های بانکی شما، گردشی پایین‌تر از این عدد داشته باشند، سازمان امور مالیاتی اجازۀ بررسی حساب‌ها را نخواهد داشت؛ اما اگر مجموع گردش‌ حساب‌ها از عدد تعیین‌شده بیشتر شود، ذره‌بین ممیزهای مالیاتی رو شما می‌آید.

نکتۀ مهم: مالیات بر ارزش افزوده که بالاتر به آن اشاره کردیم، به عدد اعلام‌شده توسط سازمان اضافه خواهد شد.

برویم به بخش بعدی و ببینیم چطور مالیات فروشگاه اینترنتی صفر می‌شود.

آیا فروشگاه‌های اینترنتی معافیت مالیاتی دارند؟

اول از همه بگوییم که صاحب‌نظران این حوزه، می‌گویند بهتر است به‌جای عبارت معافیت مالیاتی، از نرخ صفر مالیات استفاده کنید؛ جلوتر دلیل این موضوع را می‌گوییم.

کسب‌وکارهای اینترنتی هم مثل کسب‌وکارهای سنتی، در برخی شرایط از پرداخت مالیات معاف می‌شوند. برای اینکه بدانید کسب‌وکار شما در این دسته قرار می‌گیرد یا نه، به سایت intermedia.ir بروید و از بین تب‌های بالای صفحه، روی قوانین و مقررات کلیک کنید:

از بین گزینه‌های این تب، روی مالیات های مستقیم کلیک کنید. در صفحۀ جدید، پنج گزینه می‌بینید که باید روی گزینۀ چهارم، یعنی «باب چهارم در مقررات مختلفه قانون مالیاتهای مستقیم – شامل ۸۷ ماده قانونی» کلیک کنید:

بعد از ورود به این صفحه، با کلیک روی گزینۀ اول، یعنی «۱- فصل اول: معافیت‌ ها – شامل مواد قانونی ۱۳۲ الی ۱۴۶»، تمام اطلاعات مورد نیاز راجع‌به انواع معافیت‌ها، یا همان نرخ‌های صفر را به دست میاورید:

برای نمونه:

• ماده ۱۳۲ می‌گوید درآمد ناشی از فعالیت‌های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی و غیردولتی، در واحدهای تولیدی و معدنی، با نرخ صرف محاسبه می‌شود.
• ماده ۱۳۳ می‌گوید ۱۰۰ درصد درآمد صندوق‌های حمایت از کشاورزی با نرخ صفر محاسبه می‌شود.
• ماده ۱۳۴ می‌گوید فعالیت‌های آموزشی، در صورت کسب مجوز معتبر از سازمان مربوطه، با نرخ صفر محاسبه می‌شود.
• ماده ۱۳۶ می‌گوید وجوه پرداختی بابت بیمه‌های عمر و زندگی به مؤسسه‌های بیمه، از پرداخت مالیات معاف هستند.
• ماده ۱۳۷ در تکمیل مادۀ ۱۳۶ می‌گوید هزینه‌های درمانی پرداخت‌شده توسط هر فرد (برای شخص خود، اعضای خانوداده، پدرومادر یا خواهر و برادر تحت تکفل)، با ارائۀ مدارک و گواهی معتبر، از سود به دست آمدۀ کسب‌وکار آن فرد کسر می‌شود؛ یعنی با نرخ صفر محاسبه خواهد شد.
• ماده ۱۳۸ می‌گوید آن بخش از سود که صرف نوسازی، بازسازی و توسعۀ واحدهای صنعتی موجود می‌شود، از مالیات معاف خواهد بود.
• و….

پس برای اینکه بفهمید آیا کسب‌وکارتان شامل این معافیت‌ها می‌شود یا نه، بهتر است خودتان به این بخش در سامانه سازمان امور مالیاتی کشور بروید و با خواندن مواد مختلف قانونی، از این موضوع اطمینان حاصل کنید.

نکتۀ خیلی مهم: حتی اگر از مالیات معاف باشید، ارسال اظهارنامه ضروری است؛ در غیر این صورت، جریمه‌های مالیاتی گریبانگیرتان خواهند شد.

وقت جمع‌بندی است.

امور مالیاتی را پشت گوش نیندازید که پشیمان خواهید شد!

خوشمان بیاید یا نه، پرداخت مالیات یک قانون است و پیروی نکردن از آن، عواقب سختی خواهد داشت؛ شاید چند سالی در تله نیفتید، اما خدا نیاورد آن روزی را که زیر ذره‌بین ممیزهای سازمان امور مالیاتی بروید؛ آن وقت هم باید مالیات سال‌های گذشته را بپردازید، هم جریمه‌ای اضافه بر سازمان!

در این مقاله، موضوع مالیات فروشگاه اینترنتی را از دیدگاه حقوقی بررسی کردیم. از انواع مالیات‌ها گرفته تا نحوۀ ثبت‌نام و تشکیل پرونده، چگونگی محاسبۀ عدد مالیات و بررسی قوانینی که برخی سایت‌ها را از پرداخت معاف می‌کنند.

امیدواریم توانسته باشیم اطلاعات به‌دردبخوری در اختیارتان قرار بدهیم. اگر سؤالی دارید، همین زیر برایمان کامنت بگذارید.