نحوه بررسی تاریخ انقضای گواهینامه SSL (۳ روش)

تمدید به‌موقع گواهینامه SSL به اندازه نصب آن برای سایت‌تان اهمیت دارد؛ چون گواهی SSL نقش مهمی در حفظ امنیت اطلاعات کاربران، جلوگیری از ایجاد هشدارهای امنیتی مرورگرها و حفظ اعتبار سایت ایفا می‌کند و انقضا و تمدید نکردن آن می‌تواند باعث بروز اختلال در عملکرد سایت، کاهش اعتماد کاربران و افت ترافیک شود.

در ادامه، ابتدا با عواقب به تعویق انداختن تمدید گواهی SSL آشنا می‌شویم و سپس راجع‌به چگونگی بررسی تاریخ انقضای گواهینامه ssl صحبت می‌کنیم.

منقضی شدن SSL چه پیامدهایی دارد؟

وقتی انقضای اعتبار گواهی SSL سر برسد، ارتباطات بین مرورگرهای بازدیدکنندگان و سرور میزبان سایت رمزنگاری نمی‌شود و این یعنی احتمال وقوع یک سری فاجعه‌های بعضاً جبران‌ناپذیر.
اگر راجع‌به نقش SSL در رمز‌گذاری داده‌ها چیزی نمی‌دانید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «گواهی SSL چیست و چه کاربردی دارد؟» را بخوانید.

به‌طور مشخص با انقضای اعتبار گواهی SSL:

• امنیت به‌شدت پایین می‌آید و مرورگرهای معروف پیام Not Secure را به کاربرانی که قصد ورود دارند نمایش می‌دهند.
• هشدار مبنی‌بر خطرناک بودن سایت اعتماد کاربران را از بین می‌برد و درصد زیادی از ترافیک سایت از دست خواهد رفت.
• خدشه‌دار شدن اعتماد کاربران مستقیم روی نرخ تبدیل و میزان فروش سایت اثر منفی می‌گذارد.
• چون گوگل امنیت را به‌عنوان یک فاکتور مهم در نظر می‌گیرد، منقضی شدن SSL به سئو سایت هم آسیب جدی وارد می‌کند.
• خیلی از سرویس‌ها و APIهایی که لزوماً به SSL نیاز دارند از کار می‌افتند و عملکرد سایت در خیلی‌ از جنبه‌ها مختل می‌شود.

مقالۀ «چرا SSL برای هر سایتی ضروری است؟ (۸ دلیل)» را بخوانید تا بفهمید این گواهی چقدر اهمیت دارد و چرا بدون آن همیشه یک جای کار لنگ می‌زند!

حالا بیایید پیدا کردن تاریخ انقضای SSL را یاد بگیریم.

روش‌های بررسی تاریخ انقضای گواهینامه SSL

۳ راه برای بررسی اعتبار گواهی SSL وجود دارد که اینجا هر ۳ مورد را بررسی می‌کنیم.

۱) بررسی تاریخ انقضای SSL از طریق مرورگر کروم

یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای اینکه بفهمید گواهی SSL اعتبار دارد یا نه، استفاده از مرورگرهای شناخته‌شده، مثل Google Chrome است. البته تقریباً همۀ مرورگرهای مطرح این قابلیت را برای کاربر فراهم می‌کنند؛ منتهی از آنجایی که کروم کاربران بیشتری دارد، ما در این قسمت نحوۀ استفاده از این مرورگر برای بررسی تاریخ انقضای گواهینامه ssl را آموزش می‌دهیم.

نیاز به هیچ ابزار و نرم‌افزار اضافه‌ای ندارید؛ فقط کافی است سایت مد نظرتان را در این مرورگر باز کرده و روی آیکون padlock در نوار آدرس، سمت چپ URL سایت کلیک کنید:

از بین گزینه‌هایی که در پنجرۀ بازشده ظاهر می‌شود، روی Connection is secure (یا هر عبارت مشابه دیگری) کلیک کنید:

بعد روی Certificate is valid کلیک کنید:

حالا یک پنجره باز می‌شود که اطلاعات مختلفی دربارۀ گواهی SSL آن سایت ارائه می‌کند؛ برای پیدا کردن تاریخ انقضا، جزئیات بخش Validity Period را بررسی کنید؛ اولی، یعنی Issued On تاریخ صدور گواهی را نشان می‌دهد و دومی، یعنی Expires On، تاریخ انقضای آن را مشخص می‌کند:

۲) استفاده از ابزارهای آنلاین برای چک کردن تاریخ انقضا SSL

یک روش ساده و سریع دیگر برای بررسی اعتبار گواهی SSL سایت، استفاده از ابزارهای آنلاینی است که برای این کار ساخته شده‌اند. این ابزارها دامنه را بررسی کرده و در عرض چند ثانیه، اطلاعات مفصلی از گواهی SSL آن در اختیار کاربر قرار می‌دهند.

یکی از معروف‌ترین‌ها و معتبرترین‌های این ابزارها SSL Labs، محصول برند شناخته‌شده Qualys است که ما استفاده از آن را در این مقاله آموزش می‌دهیم؛ باقی ابزارها مثل GlobalSign ،SSL Checker و SSL Shopper Checker هم روال تقریباً مشابهی دارند.

بعد از ورود به SSL Labs، در همان بخش ابتدایی صفحه فیلدی را می‌بینید که باید نام دامنۀ مد نظر را در آن وارد کرده و بعد روی دکمۀ Submit روبه‌روی آن کلیک کنید:

حالا این ابزار یک اسکن جامع انجام می‌دهد و گزارشی کامل ارائه می‌کند که معمولاً شامل اطلاعات زیر می‌شود:

• تاریخ انقضای گواهینامه ssl
• تعداد روزهای باقی‌مانده پیش از سر رسیدن موعد انقضا
• مشکلات مربوط به پیکربندی گواهی، آسیب‌پذیری‌ها و پروتکل‌های ضعیف

خوب است بدانید SSLها انواع مختلفی دارند و برای اینکه بتوانید امنیت حداکثری را برای سایتتان تأمین کنید، باید سراغ نوع درست این گواهی بروید؛ اطلاعات مقالۀ «انواع گواهینامه SSL؛ کدامیک مناسب شما است؟!» برای انتخاب بهترین نوع SSL به کارتان می‌آید.

۳) بررسی تاریخ انقضای SSL از طریق خط فرمان OpenSSL

در مقایسه با دو روش قبلی، این متد فنی‌تر و تخصصی‌تر است و به همین خاطر، بیشتر به درد مدیران سیستم، صاحبان سرورهای لینوکسی و کلاً هر کاربری با دسترسی SSH می‌خورد.

این روش مشخصاً راهکار ایدئالی برای بررسی جزئیات مربوط به گواهی SSL موقع عیب‌یابی مشکلات HTTPS و مدیریت سرورها به حساب می‌آید. بدون اینکه نیاز به مرورگری داشته باشید، می‌توانید همه‌چیز را از طریق خط فرمان بررسی کنید.

ترمینال را روی سیستمی که OpenSSL روی آن نصب شده است (فرقی نمی‌کند سیستم‌عامل ویندوز، لینوکس، یا macOS) باشد باز کنید؛ بعد دستور زیر را در ترمینال بنویسید:

openssl s_client -connect example.com:443 -servername example.com 2>/dev/null | openssl x509 -noout -dates

خروجی این دستور شامل دو تاریخ مهم مربوط به گواهی SSL است:

• notBefore: تاریخ صدور گواهی SSL
• notAfter: تاریخ انقضای گواهی SSL

حالا که راه‌های تشخیص تاریخ انقضا گواهی SSL را یاد گرفتید، بیایید به یک سؤال مهم که احتمالاً ذهنتان را درگیر کرده باشد پاسخ دهیم.

حداکثر مدت اعتبار گواهینامه SSL چقدر است؟

درحال‌حاضر، نهایت مدت‌زمان اعتبار گواهینامه‌های SSL یا انواع پیشرفته‌تر آن‌ها، یعنی TLS، فقط ۳۹۸ روز یا تقریباً ۱۳ ماه است.

تا چند وقت قبل، برخی SSLها می‌توانستند ۲ تا ۳ سال هم اعتبار داشته باشند؛ اما مرورگرها و سازمان‌های صادرکنندۀ این گواهی تصمیم گرفتند نهایت مدت‌زمان اعتبار را تا ۳۹۸ روز پایین بیاورند تا مقولۀ امنیت بیشتر جدی گرفته شود و سایت‌ها وادار شوند به‌صورت منظم‌تر گواهی SSL را تمدید کنند.

ناگفته نماند که بر اساس گفته‌ها قرار است در ۳ ماهۀ اول سال ۲۰۲۶ این مدت‌زمان کوتاه‌تر هم بشود و به ۲۰۰ روز برسد؛ همچنین در سال‌های آتی حداکثر مدت اعتبار گواهی از این مقدار هم کمتر خواهد شد.

پس موقع بررسی تاریخ انقضای گواهینامه ssl یک سایت، ممکن نیست عددی بیشتر از ۳۹۸ (تعداد روزهای باقی‌مانده تا سررسید انقضا) ببینید.

همان‌طور که توضیح دادیم، منقضی شدن گواهی SSL مشکلات جدی‌ای برای سایت به وجود می‌آورد؛ پس بهتر است دقیقاً سر موعد مقرر آن را تمدید کنید.

چه زمانی باید SSL را تمدید کنیم؟

به‌خاطر عواقبی که به آن‌ها اشاره کردیم، منطق حکم می‌کند بعد از بررسی تاریخ انقضای گواهینامه ssl، قبل از سررسید موعد انقضا برای تمدید آن اقدام کنید؛ ترجیحاً حداقل ۳۰ روز قبل از منقضی شدن اقدامات لازم را انجام دهید تا خیالتان از بابت امنیت سایت و اطلاعات بازدیدکنندگان راحت باشد.

در مقاله «آموزش نصب ssl در سی پنل و دایرکت ادمین» نحوه نصب و فعال‌سازی این گواهی را آموزش داده‌ایم.

برویم برای جمع‌بندی پایانی.

همیشه حواستان به تاریخ انقضای SSL باشد!

در این مقاله نحوه تشخیص تاریخ انقضای SSL از طریق ۳ روش را بررسی کردیم؛ همچنین گفتیم منقضی شدن این گواهی چه مشکلاتی به وجود می‌آورد و چطوری به اعتبار سایت آسیب می‌رساند.

توصیه می‌کنیم حتماً بررسی تاریخ انقضای گواهینامه SSL را در دستور کار قرار دهید؛ چون همان‌طور که گفتیم، این گواهی نقش مهمی در عملکرد بی‌نقص سایت و امنیت بازی می‌کند و منقضی شدنش علاوه‌بر آسیب رساندن به اعتبار سایت و وارد آوردن ضررهای مالی، عملکرد یک سری از سرویس‌ها را هم مختل خواهد کرد.

امیدواریم اطلاعات این مقاله برایتان مفید بوده باشد و حالا بدانید چطور باید تاریخ انقضای گواهی SSL را بررسی کنید. اگر سؤالی در این رابطه دارید، در قسمت نظرات آن را با ما در میان بگذارید.